Tylko co czwarta Polka wykonuje cytologię, która jest w stanie wychwycić zmiany chorobowe, kiedy jest jeszcze duża szansa na wyleczenie. W efekcie z powodu raka szyjki macicy umiera w Polsce codziennie pięć kobiet.
Najczęściej na raka szyjki macicy chorują kobiety po 60. roku życia. Jednak w Polsce obserwuje się wzrost liczby zachorowań u kobiet młodszych (od 35. do 44. r.ż.). Wiele z nich zgłasza się do lekarza za późno.
„W Polsce aż 40 proc. nowo zdiagnozowanych przypadków raka szyjki macicy jest bardzo zaawansowanych. Szanse na wyleczenie tych kobiet są niemal zerowe. Zaledwie 27 proc. Polek robi badania cytologiczne. Polska ma jedne z najwyższych wskaźników zachorowań i umieralności z powodu nowotworów złośliwych szyjki macicy w Europie” – odnotowano w Krajowym Rejestrze Nowotworów.
Rozwijający się proces nowotworowy można wychwycić na wczesnym etapie choroby, wykonując badanie cytologiczne. Aby zachęcić kobiety do badań profilaktycznych, rozszerzono pakiet świadczeń gwarantowanych.
W ramach profilaktyki raka szyjki macicy można będzie wykonać dwa nowoczesne badania.
Pierwsze badanie to test HPV HR, który wykrywa szczepy wirusa brodawczaka ludzkiego (HPV 16 i 18), odpowiadającego za niemalże sto procent zachorowań na tego raka. Na HPV można się również zaszczepić (trwają bezpłatne szczepienia populacyjne chłopców i dziewczynek w wieku 9–14 lat).
„[…] wykonanie testu HPV HR w ramach programu będzie się odbywać u kobiet w wieku 25–64 lata, cyklicznie co 5 lat. W przypadku uzyskania dodatniego wyniku testu HPV HR ta sama próbka materiału będzie wykorzystana do wykonania LBC (triage)” – czytamy w uzasadnieniu do rozporządzenia wprowadzającego zmianę.
Drugie badanie to cytologia na podłożu płynnym (ang. Liquid-Based Cytology, LBC), która jest dokładniejsza niż klasyczna. Samo badanie przebiega podobnie i polega na pobraniu wymazu. Materiał trafia na podłoże płynne, następnie w laboratorium poddawany jest testowi molekularnemu HPV HR oraz – przy wyniku dodatnim – ocenie mikroskopowej (LBC). Badania wykonają ginekolog lub położna w placówce POZ bądź w poradni specjalistycznej, która zakontraktuje świadczenie z NFZ.
Źródło: PAP