Prawidłowy rozwój dziecka w dużej mierze zależy od stanu zdrowia kobiety ciężarnej. Dlatego zgodnie z obowiązującymi zaleceniami, każda przyszła mama powinna regularnie wykonywać badania. Jeżeli spodziewasz się dziecka, sprawdź co na ten temat mówi kalendarz ciąży – dowiedz się, kiedy i jakie badania należy bezwzględnie wykonać.
Badania kontrolne są koniecznością, ponieważ pozwalają na monitorowanie stanu zdrowia mamy oraz rozwijającego się dziecka. Jeżeli wyniki odbiegają od normy, lekarz może podjąć stosowne działania mające na celu wyeliminowanie nieprawidłowości.
Badania do 10. tygodnia ciąży
Zgodnie z tym, co pokazuje , pierwsze badania należy wykonać nie później niż w 10. tygodniu. Na wizycie u ginekologa powinnaś otrzymać skierowanie na obowiązkowe:
- badanie ogólne moczu
- morfologię krwi
- badanie cytologiczne
- badanie czystości pochwy
- badanie poziomu glukozy we krwi (na czczo)
- badanie w kierunku kiły (VDRL).
Niezwykle ważne jest także oznaczenie grupy krwi wraz z obecnością przeciwciał odpornościowych.
Warto także wykonać badania zalecane, w tym:
- badanie w kierunku toksoplazmozy (IgG, IgM)
- badanie w kierunku różyczki
- badanie HIV i HCV.
Podczas wizyty w gabinecie ginekologa zostanie przeprowadzone również badanie piersi, badanie ginekologiczne wewnętrzne, pomiar ciśnienia, pomiar masy ciała i wzrostu.
Badania między 11. a 14. tygodniem ciąży
W okresie między 11. a 14. tygodniem otrzymasz kolejne skierowanie na badania obowiązkowe. Zgodnie z tym, co pokazuje kalendarz ciąży, koniecznością będzie wykonanie:
- badania ogólnego – uwzględnia pomiar masy ciała i ciśnienia tętniczego
- badania ginekologicznego
- badania ogólnego moczu.
Jeżeli na poprzedniej wizycie lekarz nie pobrał wymazu z szyjki macicy lub nie dał skierowania na cytologię, powinien zrobić to w tym okresie.
Na tym etapie zaleca się również wykonać badanie USG prenatalne. Jego celem jest dokonanie wstępnej oceny budowy anatomicznej dziecka, markerów ultrasonograficznych aberracji chromosomowych oraz oszacowanie ryzyka wystąpienia aberracji chromosomowych.
Badania w okresie między 15. a 20. tygodniem ciąży
Czas między 15. a 20. tygodniem ciąży to okres, w którym – poza wizytą kontrolą u lekarza ginekologa – koniecznością jest wykonanie wielu badań.
Na liście badań obowiązkowych znajdują się:
- badanie ogólne moczu
- przeciwciała toksoplazmozy
- ocena wydzieliny pochwowej
- morfologia krwi
- HBs.
Zalecane jest także wykonanie badania na przeciwciała odpornościowe (anty Rh).
Jeżeli do tej pory nie została wykonana cytologia, lekarz powinien pobrać wymaz z szyjki macicy do analizy.
Podczas badania położniczego, należy także ocenić wysokość dna macicy. Standardem jest również pomiar ciśnienia tętniczego oraz masy ciała.
Zgodnie z tym, co pokazuje kalendarz ciąży, między 18. a 22. tygodniem zaleca się wykonać badanie USG drugiego trymestru, tzw. USG połówkowe. Jego celem jest szczegółowa ocena narządów dziecka pod kątem występowania wad wrodzonych. USG pozwala również na określenie przybliżonej masy ciała dziecka i wieku ciążowego – jeśli w pierwszym trymestrze kobieta nie zdecydowała się na wykonanie badania ultrasonograficznego.
Badania przypadające na okres między 21. a 26. tygodniem ciąży
Na czas między 21. a 26. tygodniem ciąży przypada dość długa lista badań obowiązkowych. Wśród nich należy pamiętać o:
- badaniu ogólnym moczu
- badaniu USG.
Ponadto koniecznością jest wykonanie tzw. krzywej cukrowej. To badanie, które pozwala na oznaczenie poziomu stężenia cukru we krwi po doustnym podaniu 75 g glukozy. Obecnie zaleca się przeprowadzenie badania dwupunktowego, które polega na trzykrotnym pobraniu próbki krwi: na czczo, po 1 godzinie od wypicia glukozy, po 2 godzinach od wypicia glukozy. Badanie wykonuje się w celu wykrycia lub wykluczenia cukrzycy ciążowej.
Standardem jest też wykonanie pomiaru ciśnienia krwi oraz masy ciała. Podczas badania położniczego, ocenia się ponadto wysokość dna macicy.
Na liście badań zalecanych znajduje się badanie w kierunku przeciwciał toksoplazmozy – szczególnie w przypadku kobiet z ujemnym wynikiem w pierwszym trymestrze. Zaleca się także wykonanie badania na przeciwciała anty-Rh – u kobiet z ujemnym Rh.
Badania w okresie między 27. a 32. tygodniem ciąży
Na okres między 27. a 32. tygodniem ciąży przypada kolejna wizyta kontrola u ginekologa. Standardem jest pomiar masy ciała i pomiar ciśnienia tętniczego oraz ocena wysokości dna macicy. Wykonywane jest również kolejne badanie USG. Podczas konsultacji pacjentka powinna otrzymać skierowania na takie badania jak:
- morfologia krwi
- badanie ogólne moczu
- przeciwciała odpornościowe.
Jeżeli istnieją wskazania, koniecznością jest podanie globuliny anty-D – najlepiej między 28. a 30. tygodniem ciąży.
Badania w okresie między 33. a 37. tygodniem ciąży
W okresie między 33. a 37. tygodniem ciąży kobieta powinna kolejny raz udać się na wizytę u lekarza prowadzącego. Podczas standardowego badania położniczego oraz pomiaru masy ciała i ciśnienia tętniczego, pacjentka powinna otrzymać skierowania na kilka badań. Ważne jest, by wykonać:
- morfologię krwi
- badania ogólne moczu
- badania czystości pochwy
- badania w kierunku antygenu HBs.
Istotne okazuje się także pobranie posiewu z przedsionka pochwy i okolic odbytu w kierunku paciorkowców B-hemolizujących. Ponadto u kobiet ze zwiększonym ryzykiem lub indywidualnym zakażeniem zaleca się wykonanie badań w kierunku VDRL i HCV.
W tym okresie lekarz może zlecić wykonanie pierwszego badania KTG w celu oceny czynności serca dziecka oraz skurczów macicy.
Badania w okresie między 38. a 39. tygodniem ciąży
Na tym etapie badania ograniczają się wyłącznie do morfologii krwi oraz badania ogólnego moczu. Lekarz zaleca także wykonanie kolejnego KTG. Ponadto standardowo podczas wizyty dokonuje się pomiaru masy ciała oraz ciśnienia krwi.
Badania w okresie ciąży są bardzo ważne – nie tylko pozwalają kontrolować stan zdrowia pacjentki, ale dają wgląd w stan zdrowia dziecka, dlatego należy wykonywać je regularnie – zgodnie z zaleceniami lekarza prowadzącego ciążę.