Biały gmach w centrum Warszawy przez ostatnie pięć lat rósł na naszych oczach. Jednym się podoba, innym mniej, jednak z pewnością wszyscy są ciekawi, jakie atrakcje czekają w środku. My już wiemy! Oto najciekawsze wydarzenia programu inaugurującego otwarcie Muzeum Sztuki Nowoczesnej.
Jeszcze tylko ostatnie szlify i będzie można otworzyć podwoje gmachu muzeum, na które mieszkańcy Warszawy czekali od blisko dwudziestu lat. Choć Muzeum Sztuki Nowoczesnej powstało w 2005 roku, przez całe lata funkcjonowało w tymczasowych siedzibach, w nieistniejącej już Emilce, w lokalu na Pańskiej i w pawilonie nad Wisłą. Trudno było tam prezentować duże przekrojowe wystawy sztuki współczesnej. Siedziba z prawdziwego zdarzenia była bardzo potrzebna. I wreszcie jest.
Mieliśmy okazję zajrzeć do środka budynku przy Marszałkowskiej 103 tuż przed otwarciem i możemy was zapewnić, że gmach robi wrażenie nie tylko z zewnątrz. Przestronne, wysokie wnętrza, piękne światło i imponująca klatka schodowa, do tego duże okna, które tworzą malownicze kadry centrum Warszawy. Wprawdzie w budynku trwają jeszcze ostatnie prace wykończeniowe, ale w powietrzu czuje się już ekscytację poprzedzającą wielkie otwarcie. Inauguracja nastąpi w piątek 25 października, ale otwarcie MSN będziemy świętować przez kolejne trzy tygodnie aż do 10 listopada. Bogaty program dni otwarcia, na który składa się blisko 100 wydarzeń, umożliwi poznanie walorów architektonicznych nowego budynku podczas zwiedzania wystaw, udziału w spacerach architektonicznych, koncertach, wykładach i spotkaniach, warsztatach edukacyjnych, pokazach kinowych czy performansach.
Wnętrze Muzeum Sztuki Nowoczesnej (Fot. Marta Ejsmont)
Wszystkie wydarzenia w ramach dni otwarcia będą darmowe. W wybranych przypadkach potrzebne będzie wcześniejsze zgłoszenie obecności lub odbiór bezpłatnych wejściówek. Szczegółowe informacje na ten temat znajdziecie na stronie artmuseum.pl. A oto, naszym zdaniem, najciekawsze propozycje:
Zapowiedź: kolekcja MSN-u
25.10–10.11.2024
Dużą wystawę kolekcji MSN-u będzie można oglądać w lutym 2025. Na razie w budynku MSN-u znajdzie się ekspozycja dziewięciu dzieł sztuki. To zaproszenie do poznawania i doświadczania budynku, jego proporcji i roli, jaką w architekturze odgrywa światło.
Podczas obchodów otwarcia zostaną zaprezentowane dzieła artystek: twórczyń historycznych i tych tworzących współcześnie. Wszystkie one w autorski i nowatorski sposób podchodzą do klasycznych mediów – malarstwa i rzeźby. Każda, na swój sposób, opowiada o niezależności, solidarności i roli sztuki jako narzędzia emancypacji. Artystki, których dzieła znajdują się na parterze oraz pierwszym i drugim piętrze Muzeum, to: Magdalena Abakanowicz, Karolina Jabłońska, Żanna Kadyrowa, Kateryna Łysowenko, Sandra Mujinga, Mariela Scafati, Monika Sosnowska, Alina Szapocznikow i Cecilia Vicuña.
Ghost, Sandra Mujinga (Fot. materiały prasowe)
– Rozpoczniemy naszą działalność pokazem prac kobiet. W ten sposób kontynuujemy światowy trend odrabiania lekcji o zapomnianych i przeoczonych twórczyniach, pokrywania białych plam kolorami – mówi Joanna Mytkowska, dyrektorka Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie. Ta część naszej gromadzonej od 20 lat kolekcji będzie więc dla Muzeum ważnym manifestem opowiedzenia się po niedocenianej części sceny artystycznej i kontynuacji poszukiwania brakujących postaci w historii sztuki. W efekcie takich działań rozkwitła m.in. wielka pośmiertna popularność Aliny Szapocznikow, której pracę „Przyjaźń” nasza publiczność zobaczy właśnie w dniu otwarcia. Pokażemy więc zarówno dzieła historyczne, między innymi duży abakan Magdaleny Abakanowicz, jak i prace artystek współczesnych o międzynarodowym znaczeniu: pochodzącej z Demokratycznej Republiki Konga Sandry Mujingi czy Cecilii Vicuñi, chilijskiej ikony sztuki feministycznej.
Alina Szapocznikow, Przyjaźń, 1953-1954, kolekcja prywatna. (Fot. DESA Unicum)
Parada Delegacja Śliskich Spraw
25 października, piątek, g. 17-20
W dzień otwarcia MSN 25 października o godzinie 17 rozpocznie się happening - celebracja przejścia pomiędzy starym a nowym wcieleniem MSN-u. Delegacja z bloku na ulicy Pańskiej 3 przejdzie w paradzie przez plac Defilad w stronę gmachu przy Marszałkowskiej 103, kończąc około godziny 20 na forum przed nową siedzibą. Za kształt performansu odpowiadają Bambi van Balen i nat skoczylas (z artystyczno-aktywistycznego kolektywu Tools for Action) wraz z zaproszonymi osobami artystycznymi.
Koncerty: Kim Gordon, Bliss, Hania Rani
weekend otwarcia, 25, 26 i 27.10
Muzeum planuje wyeksponować architekturę budynku także poprzez muzykę. Otwarcie MSN uświetnią trzy koncerty: w piątek 25 października o g. 22 wystąpi Kim Gordon, ikona amerykańskiej sceny alternatywnej, współzałożycielka eksperymentalnego zespołu post-punkowego Sonic Youth. W sobotę zagra amerykański duet artystyczny Moor Mother i DJ Haram 700 Bliss, a na zakończenie weekendu otwarcia w niedzielę wystąpi ze specjalnie przygotowanym na tę okazję programem Hania Rani. To artystka, której nie trzeba przedstawiać zarówno w Polsce jak i na świecie. O jej muzycznych dokonaniach rozpisuje się prasa w całej Europie. Twórczość Hanii Rani nawiązuje do brzmień wypracowanych przez amerykańskich minimalistów, ambientu, muzyki filmowej oraz współczesnej elektroniki.
Hania Rani (Fot. Martyna Galla)
„Przepowiednia”, projekcja filmu Agnieszki Polskiej
25.10 piątek od g. 19 do 24
Zgodnie z zamysłem architekta budynku Thomasa Phifera, biała fasada nowej siedziby stanie się także ekranem do prezentowania sztuki. Specjalnie z okazji otwarcia MSN wyświetlona na niej zostanie praca wideo Agnieszki Polskiej „Przepowiednia”. Losowo wyświetlane, krótkie „wróżby” – wypowiedzi dotyczące przyszłości przedstawione na czarno-białych planszach można będzie oglądać przez dłuższy czas, w formie losowo formującego się wiersza, jak również przez krótką chwilę, gdy odbiorcy potrzebna jest odpowiedź na pytanie lub wskazówka dotycząca przyszłości. Na fasadzie będą również transmitowane odbywające się podczas weekendu otwarcia koncerty.
Muzeum Sztuki Nowoczesnej (Fot. Marta Ejsmont)
Spacer architektoniczny z Filipem Springerem
27.10, niedziela, g. 16
Podziwianie nowego budynku Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie razem z Filipem Springerem, pisarzem i fotografem, autorem książek to fanka dla miłośników architektury. Springer, dyrektor programowy Instytutu Reportażu, współtwórca Szkoły Ekopoetyki, pomysłodawca i współtwórca literackiego Festiwalu po Drodze, kurator projektu fotograficznego Migawki. Fotograficzne Archiwum Rewitalizacji, opowiada o niej pasjonująco. Jego ostatnia książka Szara godzina. Czas na nową architekturę (Karakter 2024) opowiada o tym, w jaki sposób architektura wpływa na zmiany klimatu i czy możemy dzięki niej im przeciwdziałać.
Wystawa „Trudna miłość. Muzeum między placem a pałacem” w ramach cyklu Warszawa w Budowie
25 października - 10 listopada
Od 2009 roku Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie organizuje „Warszawę w budowie”– wystawę i liczne wydarzenia poświęcone projektowaniu miasta. W tym roku tematem festiwalu jest historia centrum Warszawy, gdzie stanął gmach Muzeum, a co za tym idzie – historia samego Muzeum, która się z tym miejscem bezustannie splata. Po dwóch dekadach funkcjonowania w tymczasowych siedzibach MSN wprowadza się na plac Defilad. Ważnym kontekstem dla prac prezentowanych na wystawie „Trudna miłość” jest historia transformacji ustrojowej, która miała wpływ na przemiany całego miasta. Tytułowa „trudna miłość” odnosi się z jednej strony do długiego procesu tworzenia instytucji – dotychczas nomadyczne Muzeum osiadło ostatecznie w centrum Warszawy – a z drugiej strony do skomplikowanej relacji budynku z miejscem, w którym się znajduje. Oto Nowe Centrum Warszawy jest w procesie zaawansowanej budowy, dzięki której przestrzeń stolicy staje się bardziej przyjazna i wygodna dla wszystkich.
Wystawa „Formy podstawowe”
25.10-10.11
MSN stawia na edukację poprzez sztukę. Od lat zaprasza najmłodszych i ich rodziców do aktywnego obcowania ze sztuką. „Formy podstawowe” to cykliczny program edukacyjno-artystyczny realizowany wraz z Edukacyjną Fundacją im. Romana Czerneckiego. Od 2021 roku w jego ramach powstają dzieła sztuki – w formie instrukcji, gier, partytur i obiektów używanych w szkołach, domach kultury i bibliotekach w całej Polsce. W projekcie wzięło udział ponad 30 artystek i artystów z całego świata. Ich prace, w zaprojektowanych przez architektów pudełkach, trafiają głównie do szkół podstawowych. Tam powstają wystawy, a wybrane dzieła stają się częścią szkolnych scenografii lub pomocami dydaktycznymi. Mogą też zmieniać szkolne zasady i przybierać postać akcji oraz performansów. Szkoła pełni funkcję muzeum. W 2024 roku kierunek jest odwrotny – dzieła interpretowane przez dzieci trafiają do nowego „pudełka”, którym jest nowy gmach Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie. To muzeum staje się szkołą.
W nowej siedzibie MSN oprócz sal wystawowych, znajduje się również Kinomuzeum, prezentujące filmy niezależne i eksperymentalne, a także najciekawsze propozycje kina głównego nurtu, sklep muzealny, a także bistro i księgarnia z bogatą ofertą książek o sztuce. Na otwarcie nowej siedziby Wydawnictwo MSN przyszykowało szczególne publikacje. Książkę autorstwa antropologa architektury i miast Michała Murawskiego pod tytułem „Forma przyjaźni. Muzeum na placu”, zawierającą oprócz eseju autora, rozmowy m.in. z architektem budynku Thomasem Phiferem, krytykiem architektury Deyanem Sudjiciem, urbanistką Marleną Happach i osobami z Solidarnościowego Domu Kultury „Słonecznik”. Drugą pozycją wydaną z okazji otwarcia siedziby będzie album fotograficzny Marty Ejsmont, fotografki od lat dokumentującej proces budowy MSN-u, który będzie niezwykłym artystycznym zapisem tego, jak powstawał nowy budynek Muzeum.