Jak chronić dane osobowe?

Już 22% Polaków doświadczyło negatywnych sytuacji związanych z bezpieczeństwem swoich danych osobowych, których bezpośrednią konsekwencją może być wykorzystanie skradzionej tożsamości w celach przestępczych - wynika z badania Biura Informacji Kredytowej, zrealizowanego przez MillwardBrown. Najczęściej dotyczyły one zgubienia lub kradzieży dowodu osobistego (odpowiednio 11% i 5% wskazań) oraz kradzieży hasła do konta czy skrzynki e-mailowej w przypadku 3% badanych. Co niepokojące, 14% Polaków zadeklarowało, że nie stosuje żadnych rozwiązań, które miałyby na celu zminimalizowanie negatywnych skutków kradzieży tożsamości, a jedynie 44% wskazało, że najlepszą ochroną jest nieudostępnianie dowodu osobistego do wglądu osób nieuprawnionych.

Oszustwa dokonywane z wykorzystaniem skradzionej tożsamości przybierają najróżniejsze formy. Kilka miesięcy po fakcie możemy np. dowiedzieć się, że ktoś wynajął mieszkanie na nasze dane, wziął kredyt, wyrobił kartę kredytową lub sprzedaje fikcyjne przedmioty na portalach aukcyjnych. Sytuacja przyjmuje wyjątkowo nieprzyjemny obrót, kiedy do drzwi puka komornik albo listonosz z listem poleconym wzywającym do zapłaty zadłużenia, którego nie zaciągnęliśmy. Skradzioną tożsamością posługują się również grupy przestępcze – popełniają na nasze konto wykroczenia i czyny karalne, których skutki potrafią skutecznie zrujnować życie.

„Dane Policji nie pozostawiają złudzeń – złodzieje tożsamości działają na coraz większą skalę. Tylko w 2014 roku stwierdzono 13 316 przypadków posługiwania się dokumentem innej osoby, 30 392 przestępstw związanych z podrabianiem dokumentów oraz 42 880 cyberprzestępstw. Pierwsze dziewięć miesięcy 2015 roku to wzrost aż o 110% liczby zgłoszonych oszustw bankowych (2,5 tys. w 2014 r. vs. 4 tys. w 2015 r.)”, mówi Inspektor Anna Kuźnia, z Biura Prewencji i Ruchu Drogowego Komendy Głównej Policji.

Świadomość zagrożeń w dużym stopniu uzależniona jest od wieku, a co się z tym wiąże, od preferowanych sposobów płatności. Badanie wykazało, że obawy dotyczące kradzieży tożsamości rosną wraz z wiekiem. Wyjątkiem od tej tendencji jest postrzeganie jako ryzykowne korzystania z bankowości internetowej na publicznym komputerze: 60% osób młodych (15 – 24 lata) uważa to za bardzo ryzykowne, podczas gdy 60-latków obawiających się tej operacji jest mniej (50%) .

Biuro Informacji Kredytowej wraz Komendą Główną Policji rozpoczynają ogólnopolską akcję edukacyjną,  Nieskradzione.pl. „Celem akcji jest uświadomienie wszystkim Polakom, że wystarczy przestrzegać kilku prostych zasad, aby uniknąć bardzo nieprzyjemnych konsekwencji kradzieży tożsamości”, mówi Mariusz Cholewa, Prezes Zarządu BIK.

Przedstawiciele BIK i Policji zgodnie twierdzą, że przede wszystkim pamiętać należy o tym, aby nie udostępniać danych osobowych niepowołanym osobom i starannie niszczyć wszystkie dokumenty, na których te dane widnieją. Nie możemy zgadzać się także na spisywanie danych z naszego dowodu przez niepowołane osoby oraz zostawiać swoich dokumentów w tzw. depozycie – np. wypożyczając sprzęt sportowy.

„ Zabezpieczmy się też na wypadek kradzieży czy zgubienia dokumentu –wystarczy założyć on line bezpłatne konto w BIK, a w sytuacji utraty dokumentu jednym kliknięciem zgłosimy dowód do systemu DZ prowadzonego przez Związek Banków Polskich. W kilka minut dowód zostanie wyłączony z obiegu, a informacja dotrze do wszystkich banków w Polsce, Poczty oraz operatorów telefonii komórkowej. W ten sposób nikt nie będzie mógł już posługiwać się naszą tożsamością”, dodaje Mariusz Cholewa.

Nieskradzione.pl to jednocześnie adres platformy edukacyjnej akcji wskazującej m.in. możliwości zabezpieczenia się przed kradzieżą danych osobowych oraz zastrzegania zagubionego dowodu osobistego, również poza granicami kraju. Zainteresowani znajdą na stronie proste patenty na bezpieczeństwo na co dzień, a także zbiór porad przygotowywanych przez ekspertów Komendy Głównej Policji oraz portalu Bankier.pl.

* Badanie BIK „Ochrona tożsamości” (MillwardBrown, listopad 2015), mat.pras.