Dzieci poniżej 5 roku życia stanowią szczególną grupę chorych. W porównaniu z dorosłymi rozpoznanie astmy stwarza specyficzne trudności, a leczenie stanowi wyzwanie dla rodziców i lekarzy.
Budowa układu oddechowego i rozwój układu immunologicznego u małych dzieci różnią się znacząco w porównaniu z dorosłymi. Ich charakterystyczne cechy to:
- wąskie i wiotkie oskrzela;
- duża ilość gruczołów śluzowych (więcej wydzielin);
- duża skłonność do obrzęku błony śluzowej oskrzeli;
- niedobór przeciwciał IgA zapobiegających zakażeniom dróg oddechowych.
Te wszystkie właściwości prowadzą do częstych zakażeń układu oddechowego, zwłaszcza u maluchów poniżej 3 roku życia. Zapaleniom tym towarzyszy nadreaktywność oskrzeli i świszczący oddech.
Co oznacza świszczący oddech?
Jak wykazują specjaliści, u 70% dzieci za rozwój objawów odpowiedzialne są zakażenia wirusowe, natomiast w pozostałych 30% przypadków chodzi o zakażenia bakteryjne.
Jeśli objawy świszczącego oddechu powracają, należy udać się z dzieckiem na rozszerzone badania, aby wykluczyć choroby układu sercowo-naczyniowego, mukowiscydozę, niedobory immunologiczne i zaburzenia ze strony przewodu pokarmowego.
Czynniki ryzyka
Obecnie zaleca się rozpoznawanie astmy u każdego dziecka ze świszczącym oddechem, jeśli występują dodatkowe czynniki ryzyka, takie jak:
- choroby alergiczne u rodziców, szczególnie matki
- dodatnie testy alergiczne
- wcześniactwo
- palenie przez matkę papierosów w czasie ciąży
U małych dzieci bardzo trudno jest odróżnić atak astmy od świszczącego oddechu przy zakażeniu wirusowym. Jedynym objawem, podobnie jak u dorosłych, jest najczęściej nawracający kaszel, przede wszystkim w nocy i po wysiłku fizycznym.
Trudne badania
Największym problem w rozpoznawaniu astmy u dzieci jest przeprowadzanie badań diagnostycznych, ponieważ wymagają one w większości współpracy ze strony małego pacjenta.
Najwcześniej można wykonać alergenowo swoiste testy z przeciwciałami surowicy krwi. Badanie to wymaga jednak pobrania krwi, co może być nieprzyjemne dla dzieci.
Testy skórne można wykonać dopiero po 5 roku życia, tak samo jak spirometrię, która wymaga dużej kooperacji ze strony chorego. U młodszych dzieci pomiar przepływu powietrza przez oskrzela można wykonać tylko za pomocą specjalistycznej aparatury, która, niestety, w niektórych ośrodkach nie jest dostępna.
Artykuł pochodzi z serwisu