Dla naszych zestresowanych głów i spiętych ciał stoicyzm jest jak naturalny lek. Łagodzi skutki uboczne współczesnej obsesji na punkcie pieniędzy, sukcesu i idealnego życia lepiej, niż cokolwiek innego. Warto dawkować go sobie codziennie, czytając aforyzmy i cytaty wybitnych stoików, takich jak Seneka. Rozmyślania rzymskiego filozofa, choć mają już dwa tysiące lat, dziś potrzebne są nam jak nigdy wcześniej. Uświadamiają, że droga do wewnętrznego spokoju wiedzie przede wszystkim przez akceptację, wdzięczność i odporność na zewnętrzne pokusy. Dzięki poniższym cytatom łatwiej przyswoicie tę ponadczasową mądrość.
Urodzony w 4 roku p.n.e. Seneka Młodszy był jednym z najwybitniejszych przedstawicieli stoicyzmu. Ten prąd filozoficzny za szczególnie ważne uważał coś, czego zdecydowanej większości z nas brakuje: spokój. W dzisiejszych czasach to uczucie deficytowe, tymczasem to w nim stoicy widzieli źródło udanego życia. Tylko zachowując spokój – przekonywali stoicy – możliwe jest osiągnięcie wewnętrznej harmonii i moralnej integralności, niezależnie od okoliczności zewnętrznych.
Uważa się, że dzięki stoicyzmowi Seneka przetrwał najgorsze momenty swojego życia. Najpierw musiał pogodzić się z wygnaniem przez cesarza Klaudiusza na wyspę Korsykę. Po powrocie z zesłania pełnił funkcję nauczyciela, a potem doradcy cesarza Nerona, co przyniosło mu zarówno wpływy, jak i przysporzyło licznych problemów. Jego relacja z młodym cesarzem była skomplikowana – z jednej strony starał się kształtować Nerona w duchu stoickiej cnoty, z drugiej musiał lawirować w politycznych intrygach rzymskiego dworu, co ostatecznie doprowadziło do jego upadku. W 65 roku n.e. został oskarżony o udział w spisku przeciwko Neronowi i zmuszony do popełnienia samobójstwa.
W XXI wieku mierzymy się z o wiele mniej dramatycznymi konfliktami, ale to nie znaczy, że współczesny styl życia nie pozostawia w nas emocjonalnych ran i frustracji. Cytaty z dzieł Seneki to gotowa odtrutka na dzisiejszy kult konsumpcjonizmu i social mediów, w których „mieć” liczy się bardziej niż „być”.
Jeśli czujecie czasem, że inni wyprzedzają was w niekończącym się wyścigu na lajki i dobra materialne – przeczytajcie poniższe cytaty. Ugruntują w was przekonanie o własnej wartości, przywrócą odpowiednie proporcje i sprowadzą na ziemię, abyście doceniali to, co tu i teraz. Bo, jak twierdzi Seneka, tylko to liczy się w ostatecznym rozrachunku.
1. „Prawdziwe szczęście polega na cieszeniu się teraźniejszością, bez niepokoju o przyszłość; na nieoddawaniu się nadziejom ani lękom, lecz na zadowoleniu z tego, co posiadamy, co jest wystarczające –bo ten, kto jest zadowolony, niczego nie pragnie. Największe błogosławieństwa ludzkości są w nas i w naszym zasięgu. Mądry człowiek jest zadowolony ze swojego losu, cokolwiek by to nie było, bez pragnienia tego, czego nie posiada.”
2. „Częściej cierpimy w wyobraźni niż w rzeczywistości”.
3. „Nie ten jest biedny, kto posiada mało, lecz ten, kto stale pragnie mieć więcej”.
4. „Zazdrość wobec innych pokazuje, jak jesteśmy nieszczęśliwi. Nasze ciągłe interesowanie się zachowaniem innych, jak jesteśmy nudni”.
5. „Dopóki nie zaczniemy się bez nich obywać, nie zdajemy sobie sprawy, jak wiele rzeczy jest zbędnych. Używaliśmy ich nie dlatego, że ich potrzebowaliśmy, ale dlatego, że je mieliśmy”.
6. „Całe to bieganie z miejsca na miejsce nie przyniesie ci ulgi, ponieważ podróżujesz w towarzystwie swoich demonów, które śledzą cię na każdym kroku”.
7. „Ten cierpi bardziej niż to konieczne, kto cierpi, zanim jest to konieczne”.
8. „Wartość prezentu nie wynika z tego, co nam podarowano lub dla nas zrobiono, lecz z intencji darczyńcy”.
9. „Szczęśliwym nie jest ten, kto taki się wydaje, lecz ten, kto sam się za takiego uważa”.
Czytaj też: Cytaty o szczęściu - 30 inspirujących sentencji
10. „Życie jest bardzo krótkie i pełne niepokoju dla tych, którzy zapominają o przeszłości, zaniedbują teraźniejszość i boją się przyszłości”.
11. „Czy istnieje coś twardszego niż skała? Czy jest coś miększego niż woda? A jednak miękka woda drąży twardą skałę”.
12. „To nie jest tak, że mamy za mało czasu; chodzi o to, że za dużo go marnujemy”.
13. „To, co fortuna uczyniła twoim, nie jest naprawdę twoje”.
14. „Jeśli to, co masz, wydaje ci się niewystarczające, to nawet jeśli będziesz posiadać cały świat, i tak będziesz nieszczęśliwy”.
15. „Ludzie nie przejmują się tym, czy żyją szlachetnie, lecz interesuje ich tylko to, jak długo żyją – mimo, iż każdy ma możliwość żyć szlachetnie, ale nikt nie ma mocy, by żyć długo”.
16. „Pytasz, jaki jest właściwy limit bogactwa człowieka? Po pierwsze, posiadanie tego, co jest niezbędne, a po drugie, posiadanie tego, co jest wystarczające”.
17. „Otaczaj się ludźmi, którzy z większym prawdopodobieństwem będą czynić cię doskonalszym”.
18. „Pijaństwo to nic innego jak dobrowolne szaleństwo”.
19. „Nigdy nie będzie szczęśliwy ten, kogo dręczy myśl, że ktoś jest szczęśliwszy od niego”.
20. „Z życiem jak ze sztuką w teatrze: ważne nie jak długo trwa, ale jak zagrana”.