Czy dziewczynki naprawdę mają mniejsze zdolności konstruktorskie niż chłopcy? Najnowsze badania Play Well Grupy LEGO oraz kampania marki „Ona To Zbudowała” pokazują, że to mit, który wciąż pokutuje w szkołach, domach i kulturze popularnej. W podcaście Zwierciadła „Dylematy mamy i taty” Monika Sobień-Górska rozmawia z Aleksandrą Beltą-Iwacz, psycholożką dziecięcą i blogerką znaną jako Mamologia, o tym, jak wspierać kreatywność dziewczynek i dlaczego budowanie – także z klocków LEGO® – może stać się narzędziem do zmiany świata. Sponsorem odcinka jest LEGO Polska.
Stereotypy, które hamują kreatywność dziewczynek
Wciąż słyszymy, że chłopcy mają być odważni i sprytni, a dziewczynki – grzeczne i piękne. „A można inaczej” – podkreśla Aleksandra Belta-Iwacz, zwracając uwagę, że już w szkole dzieci dostają komunikaty, które ograniczają ich rozwój. Z badań Grupy LEGO wynika, że 80% dorosłych uważa chłopców za lepszych budowniczych niż dziewczynki, a co za tym idzie – przypisuje im większą sprawczość i skuteczność. Tymczasem 60% kobiet deklaruje, że dobrze radzi sobie w budowaniu, podczas gdy wśród mężczyzn takiego zdania jest 70%. Różnica jest niewielka, ale w społecznej percepcji – ogromna.
Budowanie jako fundament pewności siebie
Dlaczego to takie ważne? Bo, jak pokazuje kampania LEGO® „Ona To Zbudowała”, budowanie nie jest tylko zabawą. To ćwiczenie w kreatywności, myśleniu przestrzennym, a przede wszystkim w sprawczości. „Odkrycia zaczynają się od małych rzeczy – że ja rozsypię klocki i z nich coś zbuduję. Porównuję to do mapy” – mówi psycholożka. Według badań aż 87% rodziców uważa, że budowanie z klocków LEGO wzmacnia pewność siebie dzieci. To moment, w którym z chaosu rodzi się coś własnego, unikalnego, a w dziecku kiełkuje przekonanie: „potrafię, mogę, mam wpływ”.
Historia zapomnianych odkrywczyń
Aleksandra Belta-Iwacz przypomina, że od wieków sukcesy kobiet były marginalizowane. „Przypisujemy mężczyznom błędnie odkrycia, jak choćby wynalezienie Wi-Fi. Bardzo trudno być osobą, która wywraca stół” – zauważa ekspertka. Ten sam mechanizm działa dziś, gdy dorosłym łatwiej przychodzi uwierzyć, że konstruktorami są chłopcy, a dziewczynkom pozostaje rola księżniczek. A przecież historia pokazuje, że kobiety odgrywały kluczową rolę w rozwoju nauki, sztuki i technologii.
Dziewczynki, które zmieniają świat
Świadomość zmienia się jednak dzięki akcjom takim jak kampania LEGO czy inicjatywom medialnym. Zespół redakcyjny TIME, dzięki Grupie LEGO stworzył listę 10 Dziewczynek Roku – wśród nich znalazła się 17-letnia innowatorka z Polski, Kornelia Wieczorek. Jej obecność na tej prestiżowej liście to symboliczny dowód na to, że dziewczynki potrafią być odkrywczyniami, liderkami i kreatorkami rzeczywistości. Nie księżniczkami z bajek, a dziewczynami, które realnie budują przyszłość. W ramach tej inicjatywy powstała cyfrowa okładka przedstawiająca minifigurki symbolizujące każdą z dziesięciu inspirujących postaci wybranych przez zespół redakcyjny TIME.
Oprócz Kornelii Wieczorek na tej renomowanej liście znalazły się dziewczynki z całego świata: autorka Rutendo Shadaya, 16 lat, z Nowej Zelandii; sportsmenka Coco Yoshizawa, 15 lat, z Japonii; innowatorka Valerie Chiu, 15 lat, z Chin; artystka Zoé Clauzure, 15 lat, z Francji; innowatorka Clara Proksch, 12 lat, z Niemiec; sportsmenka Ivanna Richards, 17 lat, z Meksyku; innowatorka Kornelia Wieczorek, 17 lat, z Polski; podróżniczka Defne Özcan, 17 lat, z Turcji; innowatorka Rebecca Young, 12 lat, z Wielkiej Brytanii; oraz orędowniczka Naomi DeBerry, 12 lat, ze Stanów Zjednoczonych.
Rower czy klocki? Kreatywność tkwi w codzienności
„Kreatywność to codzienne działanie” – podkreśla Belta-Iwacz. To nie musi być przełomowe odkrycie, wynalazek na miarę nagrody Nobla czy globalny startup. To codzienne decyzje, jak chociażby zbudowanie czegoś z klocków LEGO, wymyślenie nowego sposobu na zabawę czy samodzielne rozwiązanie problemu. Każda z takich chwil wzmacnia w dziecku poczucie sprawczości, które procentuje w dorosłym życiu.
Dlaczego warto pozwolić dziewczynkom budować?
Monika Sobień-Górska i Aleksandra Belta-Iwacz przekonują, że w wychowaniu dzieci najważniejsze jest nie ograniczać ich potencjału, nie zamykać w ciasnych ramach stereotypów. Dziewczynki są tak samo kreatywne, sprawcze i pełne konstruktorskich talentów jak chłopcy. Potrzebują tylko przestrzeni i zachęty, by mogły to wyrazić. A budowanie – od klocków LEGO po wielkie projekty życiowe – może być dla nich najlepszym polem doświadczalnym.
„Nie księżniczki, a odkrywczynie” – to zdanie mogłoby być mottem całego odcinka. Bo prawdziwa zmiana zaczyna się od tego, że pozwalamy dzieciom – dziewczynkom i chłopcom – budować własne światy i wierzyć, że wszystko jest możliwe.
Sponsorem odcinka jest LEGO Polska.