Sztuczna inteligencja od jakiegoś czasu coraz śmielej wkracza w świat muzyki. Teraz przekroczyła kolejną granicę. Xania Monet, wirtualna wokalistka stworzona przy użyciu algorytmów generatywnych, została pierwszą artystką AI, która zadebiutowała na prestiżowej liście przebojów magazynu „Billboard”. To moment, który już teraz określany jest jako początek nowej ery w muzyce.
Za postacią Xanii Monet stoi Telisha „Nikki” Jones, 31-letnia poetka i projektantka z amerykańskiego stanu Mississippi. To ona pisze teksty piosenek, które następnie „ożywia” przy pomocy programu Suno, generatywnego systemu do tworzenia muzyki. Na profilu Monet w Apple Music opisywana jest ona jako „postać stworzona przez sztuczną inteligencję, przedstawiona jako współczesna wokalistka R&B o silnie ekspresyjnym, autentycznym stylu, wywodzącym się z tradycji gospel w duchu Keyshii Cole, K. Michelle i Muni Long”.
W sierpniu 2025 roku ukazał się jej pierwszy album „Unfolded” z aż 24 utworami, a miesiąc później minialbum „Pieces Left Behind”. Jedna z piosenek, emocjonalna miłosna ballada „How Was I Supposed to Know”, dotarła na 30. miejsce Adult R&B Airplay Chart oraz pierwsze miejsce na liście R&B Digital Song Sales. Nie da się ukryć, że jest to prawdziwy przełom. „Billboard” potwierdził, że Monet jest „pierwszą znaną artystką AI, której utwory uzyskały wystarczającą liczbę emisji radiowych, by zadebiutować na oficjalnej liście przebojów”.
Wraz z pierwszymi sukcesami Xani Monet pojawiły się kontrowersje. Piosenkarka Kehlani ostro skrytykowała rosnącą popularność wygenerowanej przez sztuczną inteligencję artystki w emocjonalnym wpisie na TikToku (później usuniętym). – Istnieje artystka R&B stworzona przez AI, która podpisała kontrakt wart miliony dolarów… i nie wykonuje żadnej pracy. To poza jakąkolwiek naszą kontrolą – oznajmiła pięciokrotnie nominowana do nagrody Granmmy wokalistka.– Nic i nikt na Ziemi nie zdoła mi uzasadnić istnienia AI w muzyce – dodała.
Podobne obawy wyrazili inni artyści, od SZA i Maca DeMarco po Kate Bush, Paula McCartneya i Eltona Johna, który ostrzegł, że „AI rozrzedzi i zagrozi zarobkom młodych artystów”. Jednak Romel Murphy, menedżer Xanii Monet, stara się studzić emocje. – Sztuczna inteligencja nie zastępuje artysty. To wcale nie jest naszym celem. Nie umniejsza kreatywności ani nie odbiera ludzkiego doświadczenia. To po prostu nowy rozdział, a jak przy każdej zmianie, jedni ludzie są na nią otwarci, a inni podchodzą z rezerwą – powiedział w rozmowie z CNN.
Mimo krytyki Xania Monet zdobywa coraz większą popularność. Ma już ponad 150 tysięcy obserwatorów na Instagramie i miliony streamów. Jej muzyka, choć syntetyczna, budzi emocje. Jak zauważa NME, artystka „zyskała 44,4 miliona oficjalnych streamów w USA, co przełożyło się na ponad 52 tysiące dolarów przychodu w kilka miesięcy”.
Wpisy w mediach społecznościowych potwierdzają, że temat Xanii elektryzuje opinię publiczną. Amerykański poranny magazyn „CBS Mornings” zapowiedział właśnie pierwszy telewizyjny wywiad z Telishą Jones, która stoi za postacią Xanii Monet. „Sztuczna inteligencja jest wszędzie, także w muzyce. Kim jest Xania Monet? Poznajcie kobietę, która ją stworzyła” – czytamy na oficjalnym profilu śniadaniówki na Instagramie.
Czytaj także: Nie jest człowiekiem, ale chce zostać kolejną Natalie Portman. Kim naprawdę jest Tilly Norwood, pierwsza aktorka stworzona przez AI?
Głos zabrała także znana i ceniona dziennikarka Gayle King, która przeprowadziła wywiad z Jones. „Jak wielu miłośników muzyki, mam poważne wątpliwości co do muzyki tworzonej przez sztuczną inteligencję. Jak to właściwie działa? Czy zasługuje na uznanie? Czy to sprawiedliwe wobec prawdziwych wokalistów? Usiadłam do rozmowy z Telishą Nikki Jones, kobietą, która stworzyła Xanię Monet przy użyciu AI, a dziś jej utwory trafiają na listy przebojów i playlisty w całym kraju. Rozmawialiśmy o tej nowej erze w muzyce i nie da się zaprzeczyć, że jej piosenki trafiają do wielu ludzi. A kontrowersje? Ona je przyjmuje z otwartością” – napisała.
W dobie, gdy Spotify usuwa miliony „spamowych” utworów generowanych przez sztuczną inteligencję, a rządy rozważają nowe regulacje dotyczące praw autorskich, przypadek Xanii Monet pokazuje, że przyszłość muzyki może być równie ekscytująca, co niepokojąca.
Zobacz oficjalny teledysk do piosenki „How Was I supposed to Know” poniżej.
Źródła: billboard.com; cnn.com; nme.com, instagram.com/cbsmornings; instagram.com/gayleking