"Gdy za dwadzieścia lat twój wnuk zapyta, co zrobiłaś dla naszej planety, co wtedy odpowiesz?" Babcie aktywistki z Finlandii powiedzą, że zrobiły wszystko, co w ich mocy, żeby zachować planetę dla przyszłych pokoleń.
Pod koniec października 2019 roku dwanaście fińskich seniorek założyło na Facebooku grupę Aktivistimummot. W ciągu tygodnia dołączyło do nich trzy tysiące kobiet, które również chciało zostać ekologicznymi aktywistkami. Na początku 2021 roku w grupie jest ponad 5,5 tys. Babć - nie tylko z Finlandii, ale także Wielkiej Brytanii, Szwecji czy Hiszpanii. “Ludzie mają pewne wyobrażenie tego, jak wyglądają babcie, chcemy zredefiniować znaczenie tego słowa i pokazać, że babcie mogą być silne i aktywne” - tłumaczy Seija Kurunmäki, jedna z założycielek Aktivistimummot.
Idea babć aktywistek zrodziła się w głowie Seji Kurunmäki., która przez ostatnie dziesięć lat zajmowała się przeciwdziałaniem kryzysowi klimatycznemu w Finlandii. Pracowała wówczas nad rządowym projektem, w ramach którego stworzono scenariusze wpływu zmian klimatycznych do 2030 roku. Pod koniec 2018 roku 63-letnia Seji zaczęła gromadzić wokół siebie osoby z różnym doświadczeniem i wiedzą, które dzięki współpracy mogłyby stworzyć społeczność walczącą ze zmianami klimatu. Kurunmäki przyznaje, że zainspirowała ją Greta Thunberg, szwedzka nastolatka, która organizowała młodzieżowe Strajki dla Klimatu. W październiku 2019 roku grupa dwunastu seniorek opublikowała manifest i założyła na Facebooku grupę dla babć aktywistek.
Wyświetl ten post na Instagramie.
Dwanaście założycielek Aktivistimummot to kobiety z wyższym wykształceniem, które posiadają wiedzę z różnych dziedzin. Wśród nich są między innymi genetyczka, dyrektorka badań, emerytowana psychiatra dziecięcy, redaktorka naczelna. Kurunmäki to wielokrotnie nagradzana, wpływowa specjalistka ds. komunikacji i żywienia, która chciała wykorzystać ogromne doświadczenie osób, o których często się zapomina, gdy przechodzą na emeryturę. “Na tym etapie przychodzi czas na robienie różnych rzeczy, w tym udział w wolontariacie, na które wcześniej wiele osób nie może sobie pozwolić prowadząc aktywne życie zawodowe. Uważam, że babcie mogą być świetnymi liderkami opinii i mieć wpływ na kształtowanie rzeczywistości”.
Anu Harkki, kolejna z założycielek grupy, przed przejściem na emeryturę pracowała w wydziale środowiska. Obecnie jest ambasadorką Europejskiego Paktu na Rzecz Klimatu i aktywną działaczką Aktivistimummot.
Facebookowa grupa dla eko-seniorek
Babcie aktywistki zachęcają do rozsądnego i odpowiedzialnego stylu życia, ponieważ uważają, że każda osoba może zacząć działać w taki sposób jak one. Starają się nie oceniać wyborów innych, szukają rozwiązań, działają delikatnie, ale zdecydowanie. W grupie na Facebooku babcie dyskutują o tym jak nie marnować żywności, rozmawiają o modzie z sieciówek (fast fashion), o recyklingu, mądrych zakupach czy diecie wegetariańskiej. Stworzyły przewodnik z hasłami, w którym w przystępny sposób wyjaśniają wszystkie skomplikowane terminy związane z klimatem i ekologią.
W listopadzie na grupie wymieniano się praktycznymi wskazówkami na temat naprawiania starych rzeczy, recyklingu oraz radzenia sobie z pokusą kupowania nowych ubrań. Tematem grudniowych rozmów były prezenty świąteczne przyjazne dla klimatu. "Wnukom można poświęcić swój czas, zrobić coś wspólnie, np. pójść do lasu czy urządzić piknik, zamiast kupować kolejnej zabawki” - tłumaczy Seija.
Wyświetl ten post na Instagramie.
Punktem wyjścia dyskusji są zawsze wiarygodne informacje oraz wiedza, którą dzielą się z innymi ekspertki. Głównym zadaniem Aktivistimummot jest uświadomienie fińskiemu społeczeństwu, że zmiany, które są konieczne do powstrzymania katastrofy klimatycznej nie powinny być traktowane jako ograniczenia, ale możliwości, dzięki którym życie może być lepsze. Dzięki Facebookowi starsze pokolenie może dzielić się wskazówkami i radami, jak prowadzić bardziej ekologiczne życie i zachować planetę dla następnych pokoleń.
Babcie aktywistki działają w realu
Oprócz codziennych dyskusji na Facebooku, babcie aktywistki starają się również wpływać na decyzje decydentów. Po pierwsze, głosując na tych polityków, którzy mają w programie przyjęcie niezbędnych zmian i bardziej ambitną politykę klimatyczną. Po drugie, organizując cykl wykładów na temat zmian klimatycznych w helsińskiej bibliotece Oodi, na które zapraszają ekspertów, m.in. Panu Pihkala, specjalistę od lęku i depresji klimatycznej. Aktivistimummot współpracują również z innymi organizacjami przy różnego rodzaju projektach. W październiku 2020 razem z fińską 4-H zorganizowały zbiórkę pieniędzy na zasadzenie dziesięciu tysięcy drzew.
Aktywistki podkreślają, że wiele osób nadal nie zdaje sobie sprawy z powagi sytuacji. Spora część społeczeństwa nie ma po prostu czasu, żeby zapoznać się z naukowymi ekspertyzami, dlatego seniorki, które czasu mają pod dostatkiem, postanowiły zająć się edukowaniem nie tylko swojego pokolenia, ale także swoich wnuków W trakcie pandemii wszystkie działania przeniosły do świata online, dzięki czemu jeszcze więcej osób zaangażowało się na facebookowej grupie.
W 2050 roku wnuki Kurunmäki będą miały trzydzieści lat. “Jeśli będę nadal żyła, a one zapytają,“ Babciu, co zrobiłaś dla klimatu?”, to chcę odpowiedzieć, że dałam z siebie wszystko”.
Manifest Babci
Doświadczenie życiowe i mądrość
Umiarkowanie i współpraca. Razem budujemy społeczeństwo, w którym sprawiedliwość reguluje jakość życia, a empatia jest wartością fundamentalną
Zamartwianie zastępujemy czynami i wspólnie szukamy rozwiązań
Odpowiedzialność. Dorośli mają swoją dorosłą odpowiedzialność, a dzieci swoją dziecięcą. Nie przenosimy odpowiedzialności na przyszłe pokolenia.
Tworzymy sieci babć. Zapraszamy do współpracy przyjaciół, krewnych, znajomych i nieznajomych, aby wspólnie walczyć ze zmianami klimatu i zachować planetę dla przyszłych pokoleń.
Wyświetl ten post na Instagramie.
Chcesz działać na rzecz klimatu, ale nie wiesz od czego zacząć?
- Uniwersytet Warszawski wydał interdyscyplinarny podręcznik o zmianach klimatu “Klimatyczne ABC”, nad którym pracowali naukowcy z różnych dziedzin. Książka w formie ebooka dostępna jest za darmo i można ściągnąć ją ze strony UW.
- Stwórz na Facebooku grupę i zaproś do niej jak najwięcej osób. Rozmawiaj o zmianach, jakie możecie wprowadzić do swojego życia, aby stało się ono bardziej ekologiczne i odpowiedzialne. Dyskutuj o ekologii i zmianach klimatu ze swoimi dziećmi i wnukami.