Od wściekłości do ekstatycznego śmiechu, przez wzruszenie i głęboki smutek po drodze. Wahania nastroju świadczą o głębi naszego przeżywania, ale na dłuższą metę są bardzo męczące. Jak sobie z nimi radzić?
Wahania nastroju to sytuacja, w której zamiast odczuwać stabilny spokój, byle sprawa wytrąca cię z równowagi. W ciągu dnia przeżywasz huśtawkę emocjonalną, nad którą nie jesteś w stanie zapanować. Do tego emocje są bardzo silne, co wpływa na twoje relacje z bliskimi czy funkcjonowanie w pracy.
Wahania nastroju mogą być spowodowane burzą hormonów. Są nieodłącznym etapem procesu dojrzewania. Nasilają się w drugiej fazie cyklu, by przybrać na sile kilka dni przed okresem w postaci PMS. Są naturalne w ciąży i w okresie menopauzy. Wbrew obiegowej opinii wahania nastroju nie dotyczą wyłącznie kobiet. U mężczyzn gwałtowne skoki testosteronu prowadzą do wybuchowości, napadów agresji i gniewu. W trakcie andropauzy poziom testosteronu z kolei spada. Wielu mężczyzn odczuwa wówczas nieuzasadniony smutek, pesymizm, rozdrażnienie.
W jednym momencie masz ochotę płakać i wzruszasz się z byle powodu, chwilę później wzbiera w tobie gniew, który płynnie przechodzi w przemożny smutek. Wahania nastroju przed okresem są całkowicie naturalne i spowodowane zmianami stężenia estrogenów i progesteronu. Jeśli jesteś na nie wyjątkowo wrażliwa, doświadczasz PMS. Oprócz zmienności nastrojów możesz mieć zaburzoną koncentrację czy cierpieć na bezsenność. Twój organizm zatrzymuje wodę, piersi stają się obrzmiałe i tkliwe. Bardzo rzadko wahania nastroju przed okresem dają objawy podobne do depresji, które jednak mijają wraz z pierwszym dniem miesiączki. To PMDD – przedmiesiączkowe zaburzenie dysforyczne, którym warto zaopiekować się także u psychiatry.
Na początek warto podkreślić, że emocje nie są niczym złym i to dobrze, jeśli ich doświadczasz. Gdy życie rzuca nam kłody pod nogi, lepiej to przeżyć, niż tłumić w sobie i udawać, że jesteś zen. Jeśli jednak chcesz wiedzieć, co na wahania nastroju, mamy kilka rad. Gdy twoje emocje są silne, gwałtowne i zmienne, a do tego zakłócają ci funkcjonowanie, warto sobie pomóc. Na początek zwróć uwagę na higienę swojego życia. Czy jesteś wyspana, najedzona, zrelaksowana? Gdy nie dosypiasz, goni cię stres, jesz byle co – twój organizm zaczyna się buntować i łatwiej o wahania nastroju. Kolejnym krokiem będzie zaakceptowanie tego, że emocje są i że każda z nich, nawet najbardziej niewygodna, jest potrzebna. Jeśli więc emocje się pojawiają, nie walcz z nimi, pozwól im płynąć – w końcu się wyciszą. Im bardziej je tłumisz, tym stają się silniejsze i tym mniejszą masz nad nimi kontrolę. Nie chodzi zaś o to, by zamknąć je w klatce, gdzie będą rzucały się jak rozszalały zwierz, ale by chwycić je za lejce i z lekkością nimi kierować. Przy odrobinie samoświadomości możesz też spróbować przeanalizować, co kryje się pod wahaniami nastroju. Być może przeżywasz teraz trudny okres w pracy? A może nieobecny partner obudził w tobie poczucie odrzucenia? Gdy zaopiekujesz się potrzebą „pod spodem”, są szanse, że wahania nastroju złagodnieją. Jeśli zaś nadal nie czujesz, że nad nimi panujesz, pozostaje psychoterapia. W bezpiecznych warunkach gabinetu terapeutycznego rozłożysz swoje wahania nastroju na czynniki pierwsze i przejmiesz nad nimi kontrolę.