Twój sukces nie zawsze jest w smak innym. Zazdrośnicy jednak niekiedy bywają trudni do zauważenia, a często przykrywają swoją zawiść pod woalką sympatii lub zachwytu. Jak zauważyć, że ktoś nam zazdrości, i jak reagować na te sygnały?
Zazdrość to podstępne uczucie. Czasem pojawia się w najbardziej niespodziewanych miejscach – wśród bliskich przyjaciół, gdy ogłaszamy nasze zaręczyny, w środowisku pracy, gdy dostajemy awans, a nawet wśród członków rodziny, gdy ogłaszamy zakup nowego mieszkania. Bywa trudna do wyłapania, a nawet trudniejsza do poskromienia. Potrafi boleśnie zranić, prowadzić do nieporozumień, a nawet dzielić tych, którzy wydawali nam się bliscy.
Jak rozpoznać, że ktoś aż trzęsie się z zazdrości, i jak zachować zimną krew, gdy twój sukces jest komuś solą w oku?
Zazdrość bywa, oczywiście, jawna i ostentacyjna. Większość z nas potrafi dostrzec kątem oka czyjeś przewracanie oczami lub wyczuć oczywisty sarkazm w reakcji. Może być jednak także o wiele bardziej subtelna. Oto 5 zachowań, na które warto być czujnym:
1. Fałszywe komplementy: „Świetnie sobie radzisz jak na osobę z mniejszej miejscowości”, „WOW, nie sądziłam, że znajdziesz taką piękną sukienkę w twoim rozmiarze”. Złośliwe docinki „zapakowane” w miły komplement to typowa oznaka zazdrości, jednak przez swoją fałszywą formę nie zawsze widoczna na pierwszy rzut oka. Jeśli czujesz, że komentarz jest przykry mimo życzliwego tonu – prawdopodobnie jest wyrażany przez kogoś, kto wcale się nie cieszy się z twojego sukcesu.
2. Częste porównywanie: Zamiast pochwalić twoje osiągnięcie, ktoś ciągle zestawia je z sukcesami innych? „W zeszłym roku też awansowałam, a sytuacja w firmie była trudniejsza… tym niemniej gratulacje!”. Zazdrośnicy będą umniejszać twoim osiągnięciom lub wyliczać, jakie rzeczy zrobili lepiej niż ty. Jeśli zauważasz, że ktoś ciągle musi oceniać czyjeś sukcesy i zestawiać je z twoimi, prawdopodobnie przemawia przez niego zazdrość.
3. Wykluczanie lub pomijanie: Ktoś znów „przypadkiem” zapomniał dodać cię do grupy urodzinowej znajomego? Albo „nie sądził, że będziesz zainteresowana” spotkaniem zespołu po pracy? Zazdrość często przejawia się celowym wykluczeniem lub pasywnym sabotażem. Takie osoby mogą nie chcieć bywać w twoim towarzystwie, bo czują się zagrożone i niepewne.
4. Krytyka na każdym kroku: Każdy popełnia błędy i konstruktywna krytyka pomaga nam się rozwijać. Jeśli jednak ktoś jest nadmiernie krytyczny wobec wszystkiego, co robisz – może być zazdrosny. Taka osoba może nadmiernie czepiać się szczegółów lub wyliczać wszystko, co robisz źle w pracy – tylko po to, by samemu poczuć się lepiej.
5. Brak wsparcia w trudnych momentach: Wracasz zestresowana po pierwszym spotkaniu w nowym zespole, a twoja koleżanka demonstracyjnie ignoruje twoje zaproszenie na kawę? Prawdopodobnie nie chce słuchać o twoich nowych wyzwaniach. Osoby zazdrosne mogą nie oferować swojego wsparcia, gdy napotykasz trudności, bo twój sukces boleśnie przypomina im o własnych brakach. Uważaj, ta forma może być nawet bardziej podstępna – koleżanka może zgodzić się na wspólną kawę, a później wykorzystać informacje przeciwko tobie.
Prawdziwym wyzwaniem nie jest to, by zauważyć zazdrość, ale żeby konstruktywnie sobie z nią poradzić – bez stawania w pozycji obronnej lub bez szwanku dla naszej samooceny. Oto kilka wskazówek:
Zauważaj, ale nie angażuj się: Po pierwsze, zauważ te zazdrosne zachowania. Bardzo często nie są one o tobie, tylko o osobie, która jest wobec ciebie zazdrosna. Postaraj się – chociaż może to być trudne – nie brać tego do siebie. Nie musisz przejmować czyjejś negatywnej energii. Zamiast tego zauważaj tę dynamikę, ale pozostawaj na swojej wytyczonej ścieżce.
Ustaw granice: Jeśli zazdrość przeradza się w toksyczne zachowanie wobec ciebie – jak właśnie ciągła krytyka czy wykluczenie – zadbaj o postawienie silnych granic. Daj znać, co jest dla ciebie akceptowalne, a co nie. Nie musisz nikogo z niczym konfrontować – wystarczy, że będziesz asertywna. Już samo zdanie: „Wydaje mi się, że nadmiernie mnie oceniasz” potrafi zbić zazdrośnika z tropu.
Praktykuj wyrozumiałość: Chociaż to nieoczywista rada, najlepiej walczyć z zazdrością… zrozumieniem. Zazdrośni ludzie często zmagają się z zaniżonym poczuciem własnej wartości, więc okazując im wyrozumiałość, możesz obniżyć obecne w nich napięcie. Okazuj ją, nawet jeśli nie zawsze spotykasz się ze wzajemnością.
Nie pozwól innym przyćmić twojego światła: Nigdy nie wycofuj się ze swoich planów ani nie ukrywaj swoich osiągnięć tylko po to, by ktoś inny poczuł się z tym lepiej. Ciężko pracujesz na swój sukces i zasługujesz na to, by się nim cieszyć. Nie zważaj na niezadowolone spojrzenia tych, którzy nie wkładają w swoje cele podobnego wysiłku.
Dbaj o swój komfort psychiczny: Zazdrość bywa drenująca – zwłaszcza jeśli cały czas jesteś narażona na jej toksyczny wpływ. Dbaj o swój dobrostan, kiedy tylko możesz, i otaczaj się ludźmi, którzy szczerze ci kibicują. Będzie ci łatwiej odpierać nieprzyjazne ataki, gdy będziesz miała wokół siebie pewną sieć wsparcia.
Zazdrość jest zawsze obecna w naszym życiu, ale nie musi w nim dominować. Szybko wykryta i odpowiednio rozpracowana nie musi nas przytłaczać. Pamiętaj, że zazdrość najwięcej mówi o osobie, która ją okazuje, a nie o tych, których dotyczy. Idź naprzód z podniesioną głową, dbaj o siebie i sięgaj po kolejne sukcesy!
Źródło: 'How to spot jealousy', psychologytoday.com [dostęp: 24.09.2024]