Kwas salicylowy stosuje się głównie w leczeniu i pielęgnacji cery trądzikowej, ma on jednak dużo szersze zastosowanie zarówno w kosmetyce, jak i w medycynie.
Kwas salicylowy zyskał sławę jako skuteczny środek w pielęgnacji skóry trądzikowej, ale – co ciekawe – wykorzystuje się go również w produkcji leków, na przykład aspiryny. W przemyśle kosmetycznym kwas salicylowy jest jednym z najważniejszych komponentów preparatów do pielęgnacji cery z problemami, takimi jak trądzik, nadmiar wydzielania sebum czy przebarwienia posłoneczne i pozapalne.
Kwas salicylowy jest organicznym związkiem chemicznym należącym do beta-hydroksykwasów i pochodną kwasu benzoesowego.
Kwas salicylowy ma właściwości przeciwzapalne, przeciwbakteryjne, przeciwgrzybicze i keratoliczne. Dzięki temu łagodzi stany zapalne, hamuje ich rozwój oraz powstrzymuje rozprzestrzenianie się ognisk zapalnych skóry. Ponadto zmniejsza wydzielanie sebum i zwęża pory, przeciwdziałając powstawaniu krost i zaskórników. Złuszcza również martwy naskórek, umożliwiając skuteczne działanie preparatów leczniczych i kosmetycznych.
Kwas salicylowy znajduje również zastosowanie w leczeniu blizn pozostałych po zmianach trądzikowych oraz wspomaga leczenie blizn przerostowych.
Naturalnym źródłem kwasu salicylowego jest kora wierzby (łac. Salix), stąd nazwa: kwas salicylowy.
Kwas salicylowy pozyskuje się również w procesie chemicznym zwanym reakcją Kolbego.
W zależności od stężenia kwasu w produkcie kosmetycznym kwas salicylowy może mieć zastosowanie pielęgnacyjne lub lecznicze. W produktach przeznaczonych do pielęgnacji domowej występuje w niskim stężeniu 1–2%. Preparaty z 20% lub 30% kwasem salicylowym mają właściwości silnie złuszczające i są przeznaczone wyłącznie do użytku profesjonalnego (mają zastosowanie np. w peelingach chemicznych).
Kosmetyki zawierające kwas salicylowy zmniejszają stany zapalne skóry, normalizują wydzielanie sebum, odblokowują, oczyszczają i zmniejszają widoczność porów. Skutecznie rozjaśniają również przebarwienia i wyrównują koloryt skóry.
Kwas salicylowy jest często podstawą gamy produktów do cery mieszanej, tłustej i trądzikowej, w skład której wchodzą zarówno preparaty do oczyszczania i tonizowania skóry, peelingi, jak i produkty pielęgnacyjne, takie jak serum, kremy i balsamy. Kwas salicylowy często zawierają korektory punktowe do leczenia i maskowania wyprysków.
Kwas salicylowy jest także składnikiem szamponów. Produkty do mycia głowy zawierające kwas salicylowy ograniczają wydzielanie sebum i łojotok, zwalczają łupież, niwelują przetłuszczanie się skóry głowy i włosów.
W zależności od problemu z cerą preparaty z kwasem salicylowym stosuje się w codziennej pielęgnacji albo w formie kuracji. Wszystko zależy od stężenia kwasu salicylowego oraz roli, jaką spełnia w danym kosmetyku – może być głównym składnikiem lub substancją pomocniczą. Dlatego najlepiej zastosować się do zaleceń producenta, które znajdują się na opakowaniu.
Stosując preparaty z kwasem salicylowym, trzeba zwracać uwagę na inne produkty do pielęgnacji cery. Należy unikać łączenia kwasu salicylowego z preparatami zawierającymi inne kwasy, np. kwas glikolowy, migdałowy i mlekowy; nie należy łączyć go również z retinolem, niacynamidem i witaminą C.
Kwas salicylowy można za to stosować z produktami zawierającymi kwas hialuronowy, d-pantenol, glicerynę i ceramidy.
Kwas salicylowy może uczulać. Reakcje alergiczne mogą wystąpić u osób nadwrażliwych na salicylany oraz inne niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ).
Stosując całą linię produktów z kwasem salicylowym, można liczyć na lepszy efekt kuracji. Skóra oczyszczana żelem z kwasem salicylowym, złuszczana peelingiem enzymatycznym zawierającym kwas salicylowy, a następnie pielęgnowana serum i kremem z tym składnikiem z dnia na dzień będzie wyglądała lepiej.
Kwas salicylowy w wyższym stężeniu wykorzystywany jest w gabinetach kosmetycznych i dermatologicznych jako peeling chemiczny.
Kwas salicylowy ma zastosowanie w leczeniu chorób dermatologicznych powiązanych z nadmiernym rogowaceniem naskórka oraz stanami zapalnymi. Bywa pomocny w kuracji łuszczycy.
Preparaty z kwasem salicylowym stosuje się także przy depilacji – kwas salicylowy zapobiega wrastaniu włosków i minimalizuje objawy zapalenia okołomieszkowego.
Kwas salicylowy w odpowiednim stężeniu sprawdza się w redukcji drobnych zmarszczek.