Badaczki z Uniwersytetu Jagiellońskiego odkryły związek chemiczny, który skutecznie hamuje naturalny proces wytwarzania melaniny przez komórki skóry. Słowem: odkryły sposób na zwalczenie przebarwień.
Przebarwienia to powszechny problem dermatologiczny, z którym bardzo trudno skutecznie sobie poradzić. Ich przyczyną jest melanina – barwnik produkowany przez melanocyty, którego głównym zadaniem jest blokowanie przenikania promieniowania ultrafioletowego do naszego organizmu oraz ochrona skóry przed jego szkodliwymi skutkami. Gdy nasza skóra wytwarza nadmierną ilość melaniny (np. z powodu nadmiernej ekspozycji na słońce, stanów zapalnych czy zaburzeń hormonalnych), dochodzi do powstawania przebarwień, czyli ciemniejszych plamek na skórze, które są widoczne gołym okiem.
Do tej pory nie istniał produkt, który pozwoliłby na ich całkowite zwalczenie. Na szczęście wszystko zmieni się za sprawą badaczek z Wydziału Farmaceutycznego Colegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego. Odkryły one bowiem związek, który skutecznie hamuje działanie tyronazyny – enzymu, który katalizuje produkcję melaniny.
– Odkryty przez nas związek skutecznie hamuje działanie tego enzymu [tyronazyny – przyp. red.], a to oznacza, że zyskaliśmy możliwość kontrolowania ilości melaniny w skórze w tych miejscach, w których bezpośrednio zostanie on zaaplikowany. Idea terapii oparta na naszym odkryciu jest bardzo prosta – poprzez użycie kosmetyku zawierającego nasz komponent w miejscu przebarwienia skóry komórki w tym właśnie miejscu znacząco obniżą produkcję melaniny, co z czasem doprowadzi do rozjaśnienia naskórka i zniwelowania przebarwienia – wyjaśnia dr hab. Agnieszka Gunia-Krzyżak z UJ Collegium Medicum.
To właśnie pod jej kierunkiem zespół przez wiele lat badał liczne związki, które mogłyby być istotne we wspomaganiu terapii przebarwień skóry. Jednak dopiero jedna szczególna pochodna kwasu cynamonowego (występującego m.in. w cynamonie) okazała się tym, czego szukano – badaczki dowiodły, że wykazuje ona właściwości skutecznego hamowania procesów melaniny przez komórki skóry. Ponadto nowy związek nie wykazuje działania cytotoksycznego, mutagennego ani genotoksycznego, co potwierdził szereg badań.
– Oprócz potwierdzonej aktywności i bezpieczeństwa ważne jest to, że ta pochodna kwasu cynamonowego łatwo przenika przez warstwę naskórka, dzięki czemu ma szansę skutecznie działać w obrębie melanocytów, hamując działanie enzymu tyrozynazy. Ponadto związek ten, w odróżnieniu od innych substancji wykorzystywanych dotychczas w terapiach przebarwień skóry, wykazuje wysoką stabilność fizyko-chemiczną, w tym również w roztworach wodnych oraz w emulsjach – komentuje dr Justyna Popiół z Wydziału Farmaceutycznego UJ Collegium Medicum.
Zespół badał bowiem zarówno roztwory związku, jak i specjalnie opracowaną formulację kosmetyczną, czyli emulsję typu olej w wodzie. Jak czytamy na stronie internetowej Uniwersytetu Jagiellońskiego: „Wykazano satysfakcjonującą aktywność hamowania melanogenezy, brak działania drażniącego, a także optymalną biodostępność”.
Przed dopuszczeniem na rynek nowego produktu kosmetycznego z odkrytym związkiem pozostaje przeprowadzić ostatni etap badań – testowanie produktu na ludziach. – Do tego etapu poszukujemy partnera branżowego, który jest zainteresowany poszerzeniem portfolio swoich produktów kosmetycznych o tego rodzaju związek. Z partnerem takim chcielibyśmy współpracować w oparciu na udzielonej licencji, natomiast nasz zespół naukowy gotowy jest w pełni wspierać merytorycznie podmiot zewnętrzny, który zdecydowałby się wprowadzić ten związek na rynek – podkreśla dr inż. Gabriela Konopka-Cupiał, dyrektorka Centrum Transferu Technologii CITTRU.
Źródło: „Badaczki z UJ odkryły związek, który pomoże zwalczać przebarwienia skórne”; https://www.uj.edu.pl/wiadomosci/-/journal_content/56_INSTANCE_d82lKZvhit4m/10172/154376067 [dostęp: 11.10.2023]