Ostatnia powieść Gabriela Garcíi Márqueza, „Wspomnienia moich melancholijnych dziwek”, ukazała się 20 lat temu, ale na tym nie kończy się dziedzictwo zmarłego kolumbijskiego autora. Pod koniec życia pisarz z trudem dokończył powieść o sekretnym życiu seksualnym zamężnej kobiety w średnim wieku, a następnie wydał wyrok: „Trzeba ją zniszczyć”. W tym tygodniu książka ujrzała światło dzienne.
Kiedy Gabriel García Márquez zmarł w 2014 roku, wiele szkiców, notatek i fragmentów rozdziałów powieści zostało ukrytych w jego archiwach na Uniwersytecie Teksasu w Austin. Wśród nich znalazło się jedno, składające się z aż pięciu wersji, niedokończone dzieło, nad którym laureat literackiej Nagrody Nobla pracował przez ostatnie lata życia. W tym tygodniu – w dniu, w którym García Márquez skończyłby 97 lat – synowie autora, Rodrigo i Gonzalo García, wydali ukończoną powieść pod tytułem „Until August”, jednak – jak oboje przyznali we wstępie do książki – autor nie chciał, aby dzieło kiedykolwiek ujrzało światło dzienne. Przez lata majstrował przy tekście, wycinając zdania, bazgrając na marginesach, zmieniając przymiotniki i dyktując notatki swojemu asystentowi, aż w końcu wydał wyrok. „Ta książka nie działa, trzeba ją zniszczyć” – powiedział synom wprost tuż przed śmiercią.
Po przejrzeniu rękopisów rodzina stwierdziła, że zawierają one istotę pisarza. Pisarza, który przez dziesięciolecia urzekł wielu czytelników na całym świecie. I chociaż synowie Garcíi Márqueza przyznają, że opublikowanie książki jest aktem „zdrady”, zaznaczają również, że nie dodano do niej niczego, co nie zostałoby uwzględnione w różnych wersjach powieści pozostawionych przez ojca. – Powieść była trochę rozproszona w pewnej liczbie oryginałów, ale kompletna – powiedział Gonzalo, gdy bracia prezentowali książkę w Instytucie Cervantesa w Madrycie. – Nie jest tak dopracowana jak jego największe dzieła, ale z pewnością ma wiele jego wyjątkowych cech: piękną prozę, wiedzę o człowieku, siłę opisu – dodał Rodrigo.
Gabriel García Márquez w 1991 roku (Fot. Ulf Andersen/Getty Images)
García Márquez pracował nad powieścią przez kilka lat, aż zaczął cierpieć na demencję. Synowie twierdzą, że utrata pamięci kolumbijskiego autora podważyła jego wiarę w swoją pracę. – Nigdy nie przechowywał niepublikowanych książek – powiedział Rodrigo. Każda książka, której autor nie dokończył lub z której nie był zadowolony, była niszczona. Zatem fakt, że nie zniszczył tej konkretnej książki, jest oznaką, że stała się ona dla niego trochę nieczytelna. Gabo, bo tak pieszczotliwie nazywano Garcíę Márqueza, przy zdrowych zmysłach albo dokończyłby tę książkę, albo ją zniszczył.
Akcja „Until August” rozgrywa się w niezidentyfikowanym miejscu na Karaibach i podąża za bohaterką Aną Magdaleną Bach podczas jej corocznej podróży na wyspę, na której pochowana jest jej matka. Każdego roku przebywając tam, „na jedną noc przyjmuje nowego kochanka” – czytamy w opisie wydawcy książki, Penguin Random House, który klasyfikuje powieść jako „głęboką refleksję nad wolnością, żalem, przemianą i tajemnicą miłości”. W Polsce książka ma się ukazać 26 marca 2024 roku.
Pośmiertna powieść wyłoniła się z rękopisów dzięki działaniom wydawcy i agenta literackiego Cristóbala Pery, który zredagował dwie ostatnie książki Garcíi Márqueza. Synowie pisarza potwierdzili, że w magazynie nie ma innych niedokończonych powieści. – Wszystkie prace Gabo są teraz dostępne dla jego czytelników – powiedział Gonzalo.
Źródło: Pau Mosquera i Oscar Holland, „Gabriel Garcia Marquez’s sons publish unfinished novel that the late author wanted »destroyed«”, edition.ccn.com [dostęp: 08.03.2024]