Tajemnica zdrowia zaklęta w… Spa

Zmiany myślenia i działania

Na przestrzeni ostatnich lat zauważalna jest zmiana, jaka zachodzi w branży Spa. Zachodzi ona zarówno w samych gabinetach, jak i wśród odbiorców, choć to drugie zjawisko postępuje wolniej. Przede wszystkim należy obalić stereotypy - Spa to nie tylko sposób na odprężenie i zadbanie o wygląd. Obecnie zakres usług i wachlarz możliwości dostępnych w gabinetach jest o wiele szerszy. Dziś standardem zaczynają być gabinety Medical Spa, czyli miejsca, w których poza podstawowymi zabiegami natury pielęgnacyjnej mamy możliwość skorzystania z profesjonalnych a nawet medycznych zabiegów wykonywanych przez specjalistów. Kosmetolodzy, podolodzy, fizjoterapeuci, rehabilitanci a nawet lekarze stoją na straży jakości usług oraz ich bezpieczeństwa. Przed wyborem odpowiedniego rodzaju terapii konsultowany jest stan zdrowia, potrzeby oraz możliwości danej osoby, brane pod uwagę są także przeciwwskazania.

Przykładem jednego z najlepszych miejsc tego typu na polskim wybrzeżu jest . Nowoczesny resort, poza doskonałym położeniem tuż przy plaży, posiada luksusową strefę Spa & Wellness, w której czeka wiele rodzajów terapii. Poza klasycznymi masażami czy zabiegami na ciało i twarz w Instytucie Spa Gwiazdy Morza czekają specjalistyczne zabiegi z wykorzystaniem najwyższej klasy sprzętu. Przykładem mogą być zabiegi hi tech, które wykorzystywane są w najbardziej renomowanych salonach odnowy biologicznej w kraju i za granicą. Dodatkowo na gości czeka wiele rodzajów terapii do wyboru, w tym również terapia manualna, zabiegi rehabilitacyjne i masaże lecznicze, terapie przeciwstarzeniowe i cała gama rytuałów relaksacyjnych. Konsultacja ze specjalistą pozwoli na rozwianie wątpliwości i wybór odpowiedniej formy terapii lub nawet leczenia. Mimo tego wiele osób wciąż deprecjonuje zbawienne działanie Spa na nasz organizm i sceptycznie podchodzi do wizyty w takim miejscu.

Ośrodki takie jak Instytut Spa Gwiazdy Morza dbają o edukację i informowanie swoich gości o skutkach zabiegów i terapii - zarówno tych pozytywnych, jak i możliwych działaniach niepożądanych. Te mogą się zdarzyć w przypadku alergii, pewnych chorób, ciąży a nawet kontuzji. Nie oznacza to, że jesteśmy wówczas wykluczeni ze wszystkich zabiegów - po prostu nie wszystkie będą odpowiednie. Na przykład kobiety w ciąży nie powinny korzystać z sauny, ale niektóre rodzaje masażu są jak najbardziej wskazane. Podobnie jest w przypadku osób starszych i dzieci - na nich również czekają atrakcje w strefie Spa & Wellness. Nie wszyscy sobie z tego zdają sprawę, ale owszem - Spa jest dla każdego, kluczem jest dobór odpowiednich metod. Dlatego ważna jest wizyta wstępna, na której specjaliści pomogą w wybraniu najlepszych dla nas sposobów na odprężenie i regenerację. Więcej informacji na .

Dlaczego - poza specjalistycznymi zabiegami i sprzętem - wizyta w Spa robi więcej dla naszego zdrowia, niż przypuszczamy? Odpowiedź możemy właściwie sprowadzić do… sloganu, od którego rozpoczęliśmy niniejszy artykuł. “Harmonia ciała i ducha” - owszem, ale na więcej sposobów niż możemy przypuszczać. Ogólnie rzecz ujmując, zbawienne skutki wizyty w Spa, w tym zdrowotne, można podzielić na dwie części - fizyczne, czyli dotyczące ciała, oraz umysłowe, związane z naszym samopoczuciem oraz funkcjonowaniem naszego mózgu. Z kolei oba te obszary nawzajem na siebie oddziałują, więc jeśli chcemy mówić o holistycznym podejściu do zdrowia, nie możemy odseparować ciała od ducha. Są to naczynia połączone.

W jaki sposób Spa wpływa na zdrowie fizyczne?

Pierwszą i najbardziej intuicyjną myślą jest ta, że dzięki wizycie w centrum odnowy biologicznej jesteśmy zrelaksowani. To prawda. Dzięki rozluźniającemu masażowi, hydromasażowi w jacuzzi czy pobycie w saunie możemy zredukować napięcie mięśniowe i tym samym poczuć przyjemne rozluźnienie. Jednak korzyści dla naszego zdrowia fizycznego jest znacznie więcej.

Odpowiednia forma masażu pomaga bowiem we wzmocnieniu mięśni oraz łagodzeniu kontuzji. Masaż wykorzystywany jest również podczas rehabilitacji. Terapia manualna wykorzystywana jest przez fizjoterapeutów. Niektóre rodzaje masażu z powodzeniem wykorzystywane są przez sportowców.

Posługując się realnymi przykładami, w Instytucie Spa Gwiazdy Morza możemy natrafić m.in. na masaż malezyjski czy masaż twarzy Kobido. Masaż malezyjski, znany również jako Nusantara czy tradycyjny masaż malajski (MMT) to metody wykorzystywane przy łagodzeniu i leczeniu bólu. Wykorzystują elementy akupresury, refleksologii i masażu punktowego. Pomocne są szczególnie przy schorzeniach układu mięśniowo-szkieletowego. jest to metoda terapii zalecana przy leczeniu bólu przewlekłego, łagodzenia i wyciszenia cukrzycy, nadciśnienia czy bezsenności a nawet regeneracji poporodowej. Co ciekawe w niektórych przypadkach łagodzi także dolegliwości oddechowe wywołane astmą lub alergią.

Tak profesjonalne zabiegi i metody terapii możliwe są tylko w miejscach, które wiedzą, że Spa to coś więcej niż tylko masaż klasyczny i maseczki na twarz. Na profesjonalizm i realny wpływ na zdrowie mają wpływ dwa czynniki - profesjonaliści, którzy znają się na swoim fachu i nie zrobią nam krzywdy, oraz technologie, w postaci np. sprzętu, które umożliwią przeprowadzenie skutecznych zabiegów i terapii. Miejsca takie jak Gwiazda Morza stawiają na profesjonalizm i wybór terapii, które są bezpieczne i - przede wszystkim - skuteczne dla naszego zdrowia fizycznego.

Ale Spa działa również na nasz mózg. Tematykę tę można rozpatrywać dwojako - z jednej strony brać pod uwagę fizyczne i chemiczne procesy zachodzące w naszym mózgu i neuroprzekaźnictwo, a z drugiej skupić się na funkcjonowaniu naszego umysłu, czyli pochylić się nad zagadnieniami takimi jak nastrój, uwaga i koncentracja czy mechanizmy radzenia sobie ze stresem.

Skupmy się jednak najpierw na mózgu jako organie naszego ciała i głównym centrum dowodzenia. To mit, że używamy tylko kilku procent mózgu - używamy jego 100%, ale nie równocześnie. W przeciwnym razie świeciłby on (np. na obrazie fMRI) jak wielka żarówka. Byłoby to niezwykle kosztowne pod względem energetycznym, min. dlatego nie jest to możliwe. Ale nie oznacza to, że mózg nie jest energochłonny - wręcz przeciwnie! Pobiera on nawet 20-25% naszego dziennego zapotrzebowania energetycznego tylko po to by mógł on prawidłowo funkcjonować. Jest też bardzo samolubny i w momencie, kiedy nie jest odpowiednio zaopiekowany, zabiera energię potrzebną na realizację innych funkcji i zgarnia ją dla siebie.

Jednym z największych wrogów dla naszego mózgu jest kortyzol, znany również jako “hormon stresu”. Produkowany jest przez korę nadnerczy i w niewielkich stężeniach jest on bardzo potrzebny - jest m.in. odpowiedzialny za fight or flight response, czyli reakcję organizmu na stan zagrożenia, która ratuje nasze życie. W dzisiejszych czasach nie mamy jednak do czynienia z umiarkowaną ilością kortyzolu. Mamy do czynienia z plagą nadmiaru kortyzolu. Szybkie tempo życia, ciągłe przebodźcowanie, duża ilość doświadczanego stresu prowadzą do wzmożonych wyrzutów kortyzolu, którego poziom we krwi niemal utrzymuje się na wysokim poziomie. To z kolei ma wyniszczające działanie dla naszego mózgu.

Od dawna wiadomo, iż stres i poziom kortyzolu wpływają na nasze funkcje poznawcze i uwagę. Ciężej jest się skupić, pojawiają się problemy z pamięcią. Na te drugie ma wpływ działanie kortyzolu na układ limbiczny, a w szczególności na hipokamp, czyli ośrodek w mózgu ściśle związany z pamięcią. Dodatkowo, artykuł Ouanes i Popp z 2019, który jest przeglądem i metaanalizą wcześniejszych prac, sugeruje związek między podwyższonym poziomem kortyzolu a chorobami neurodegeneracyjnymi, w szczególności z chorobą Alzheimera.

Dlatego tak ważne jest, aby starać się obniżać poziom kortyzolu. Najłatwiej powiedzieć, aby unikać stresu - ale tego nie unikniemy, w dzisiejszym świecie jest to niemal niemożliwe. Musimy więc podejmować działania, które pozwolą nam obniżyć poziom kortyzolu. A jednymi z najbardziej skutecznych sposobów są… na przykład masaż, relaksacja, śmiech i poczucie radości. Spa gwarantuje nam wszystkie te sposoby. Przekłada się to na poprawę funkcji kognitywnych naszego organizmu, takich jak pamięć, uwaga czy czas reakcji.

W jaki sposób Spa wpływa na nasz dobrostan psychiczny?

Hygge, czyli duńskie określenie na chwilę przyjemności, równowagi i komfortu fizycznego oraz psychicznego. Mindfulness, czyli skupienie się na chwili bieżącej, życie “tu i teraz” i trening uważności oraz czerpanie z tego, co najlepsze w danym momencie. Wellbeing, czyli dobrostan w naszym życiu. Co je łączy? To, że nie są jedynie wydumanymi frazesami, ale ich skutki faktycznie przyczyniają się do zmiany naszego samopoczucia. Drobne (lub całkiem pokaźne) przyjemności dawkowane w regularny sposób redukują napięcie, pomagają uregulować negatywne emocje oraz wpływają na nasze samopoczucie.

Wyjazd do Spa nad morzem lub wizyta w Day Spa mogą być elementem dbania o swoją głowę i psychikę. Często mamy tendencję do ignorowania symptomów, które sygnalizuje nasza psychika. Przewlekłe zmęczenie, trudności z koncentracją, trudności ze snem a nawet migreny mogą być somatycznymi objawami tego, że nasze wnętrze w jakiś sposób cierpi. I o ile zazwyczaj nie ignorujemy fizycznych objawów choroby lub kontuzji, o tyle te sygnały, które wysyła nam wnętrze, często bagatelizujemy. Zwalamy je na stres, nadmiar obowiązków. Tymczasem ignorowanie nie sprawi, iż problem zniknie. Wręcz przeciwnie, będzie dawał o sobie znać coraz bardziej, a napięcie pozostanie, a nawet w konsekwencji wywoła stan zapalny w organizmie lub konkretną chorobę. I choć nie sugerujemy, że wizyta w Spa zastąpi terapię i jest remedium na wszelkie zło, z którym walczy nasza psychika, lepiej zapobiegać niż leczyć, działać nieinwazyjnie i leczyć objawowo niż podejmować się terapii farmakologicznej, kiedy jest już za późno. Wtedy, kiedy organizm mówi nam “mam dość” i musimy skupić się na sobie, swoich emocjach i zredukować napięcie, które nam towarzyszy, warto zareagować profilaktycznie.

Wizyta w Spa i doświadczanie przyjemności pobudza nasz układ nagrody, znany także jako ośrodek przyjemności. Jest to obszar w naszym mózgu, który odpowiada m.in. za wyrzut dopaminy i odczuwanie doznań jako przyjemnych czy relaksujących. Jądro półleżące oraz ciało migdałowate, które wchodzą w skład układu nagrody. Struktury te są jednymi z głównych, które odpowiedzialne są za regulację naszych emocji oraz motywacji. Przyjemne doznania dosłownie zmieniają więc chemię naszego mózgu i wpływają na nastrój! Ba! Wpływają na cały organizm.

Posiadamy tendencję do niezauważania pozytywnych skutków, jakie przynosi wizyta w Spa. Owszem, kojarzy się ona z relaksem i odprężeniem. Ale czy dostrzegamy skutki zdrowotne takiego stanu rzeczy? Niekoniecznie. Tymczasem jest ich wiele. Warto więc poświęcić choć chwilę, by zrozumieć, iż wizyta w Spa to dbanie o nasze zdrowie - fizyczne i psychiczne.