Płacenie alimentów na dziecko przez rodzica to obowiązek prawny, który wynika z art. 133 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego (KRiO). Co, jeśli nie udaje się go wyegzekwować?
- Jeśli dłużnik alimentacyjny pracuje legalnie, składamy wniosek o egzekucję alimentów bezpośrednio u jego pracodawcy. Ten będzie wówczas potrącał z pensji i wypłacał alimenty bezpośrednio uprawnionemu.
- Jeśli sprawa jest bardziej skomplikowana, składamy wniosek do komornika o wszczęcie egzekucji świadczeń alimentacyjnych. Komornik powinien przeprowadzić dochodzenie, aby ustalić zarobki i stan majątkowy dłużnika. Co pół roku komornik powinien przesyłać nam informacje o stanie egzekucji i podjętych przez siebie czynnościach.
- Możemy też złożyć wniosek do sądu rejonowego o wyjawienie majątku dłużnika. Dłużnik sporządza wówczas wykaz majątku. Mamy prawo wystąpić o zwrot kosztów sądowych.
- Zwracamy się do władz naszej gminy – wójta, burmistrza lub prezydenta miasta – z wnioskiem o podjęcie działań wobec dłużnika. Gmina może: przeprowadzić wywiad środowiskowy, zażądać oświadczenia majątkowego dłużnika, zobowiązać go do zarejestrowania się w Urzędzie Pracy (jeśli deklaruje, że jest bezrobotny) i skierować do aktywizacji zawodowej. (To z reguły martwe zapisy, ale można próbować).
- Składamy wniosek do prokuratury o ściganie dłużnika na podstawie art. 209 Kodeksu karnego (uporczywa niealimentacja). Można go składać co pół roku.
- Jeśli policja odmówi wszczęcia dochodzenia lub je umorzy, nie zniechęcamy się, tylko składamy zażalenie do sądu. Jeśli sąd nie przychyli się do zażalenia, możemy wystąpić z prywatnym aktem oskarżenia do sądu. Dłużnikowi grozi grzywna, kara ograniczenia wolności lub pozbawienia wolności do lat dwóch.
- Możemy złożyć wniosek do wydziału rodzinnego i nieletnich sądu rejonowego o tzw. alimenty uzupełniające od dziadków na podstawie art. 132 KRiO.
Źródło (oraz inne metody walki o alimenty): Stowarzyszenie „Alimenty to nie prezenty”.
Alimenty w liczbach:
Milion
Tyle dzieci w Polsce nie otrzymuje alimentów. To niemal co dziesiąte dziecko i młoda osoba do 25. roku życia.
10 miliardów
Tyle wynosi zadłużenie rodziców wobec dzieci. Średnie zadłużenie to 33 tysiące na dziecko.
96 procent
Taki odsetek dłużników to ojcowie.
Źródło: Raport Zespołu Ekspertów do spraw Alimentów Rzecznika Praw Obywatelskich i Rzecznika Praw Dziecka (luty 2017).
TYPOLOGIA DŁUŻNIKÓW
Typ 1: Piotruś Pan
Najliczniejsza grupa dłużników, należący do niej mężczyźni nie dorośli do roli ojców.
Typ 2: Smerf Ciamajda
Lubi płakać nad swoim losem. Uwaga, szloch jest najczęściej metodą na ukrywanie dochodów.
Typ 3: Sindbad Żeglarz
To ci, którzy wyjeżdżają sobie za granicę, zostawiając w Polsce eurosieroty.
Typ 4: Lisek Chytrusek
Doskonale umie się ustawić, zna przepisy i wie, co robić, by unikać odpowiedzialności karnej.