Oprocentowanie – w zależności od rodzaju produktu i konkretnej oferty – może być stałe albo zmienne. Czym różnią się oba rozwiązania? Które wybrać w obliczu rosnących stóp procentowych?
Współpraca reklamowa
Oprocentowanie to wyrażona w procentach wartość, o którą w określonym umownie czasie i z ustaloną częstotliwością powiększa się suma zaciągniętych zobowiązań bądź depozytów. Wysokość oprocentowania zależy od regulacji konkretnej instytucji, w której ofercie znajduje się kredyt albo pożyczka pozabankowa.
Podstawą wyliczenia stopy procentowej jest jednak zazwyczaj stopa podstawowa lub bazowa ustalana na podstawie rynkowych stóp procentowych. W zakres oprocentowania kredytu wchodzi również marża, którą można negocjować.
W przypadku kredytów i pożyczek oprocentowanie to najczęściej podstawowy koszt zobowiązania (obok prowizji i opłat dodatkowych). To od niego zależy wysokość wymagalnej kwoty do spłaty. Ze względu na ostatnie podwyżki stóp procentowych temat jest niezwykle aktualny.
W Polsce oprocentowanie może być stałe (okresowo stałe) albo zmienne.
W przypadku oprocentowania zmiennego wysokość odsetek do zapłaty może się zmieniać w czasie spłaty. Jest ona bowiem zależna od rynkowych stóp procentowych, na które klienci nie mają wpływu, ponieważ są bezpośrednio uzależnione od prowadzonej przez bank centralny polityki pieniężnej, która zmienia się dynamicznie (np. z uwzględnieniem poziomu inflacji).
– Oprocentowanie zmienne sprawia, że gdy rynkowe stopy procentowe ulegają obniżeniu, zmniejsza się poziom rat. W ten sposób klient może płacić mniej niż na początku wykonywania umowy – wskazuje ekspert . – Z drugiej strony trzeba pamiętać, że zależność działa w dwie strony i jeśli stopy procentowe zostaną podwyższone, to raty wzrosną – dodaje ekspert.
Pamiętaj, że w czasie zawierania umowy z konsumentem obejmującej kredyt hipoteczny z oprocentowaniem zmiennym instytucja finansowa musi spełnić spoczywający na niej obowiązek informacyjny. W jego zakres wchodzi m.in. prezentacja symulacji kosztów z uwzględnieniem różnych poziomów stopy referencyjnej.
Stałe oprocentowanie polega na tym, że odsetki od kredytu bądź pożyczki są obliczane na podstawie stałej stopy procentowej, znanej w momencie podpisywania umowy z instytucją finansową. W tym przypadku wysokość Twojej raty nie jest więc uzależniona od zmian rynkowej stopy procentowej.
Cena kredytu w chwili zawierania umowy jest jednak nieco wyższa niż w przypadku produktu z oprocentowaniem zmiennym. Wynika to z konieczności zabezpieczenia banku przed ryzykiem stopy procentowej.
Oprocentowanie stałe pozwala ochronić się przed ryzykiem wzrostu raty w sytuacji, w której obowiązujące stopy procentowe wzrosną w czasie obowiązywania umowy. Jest przewidywalne i bezpieczne, jednak nie możesz w tym przypadku liczyć na obniżenie rat w późniejszym okresie, gdyby wskaźnik referencyjny stosowany w kredytach z oprocentowaniem zmiennym się obniżył.
To, czy możesz dokonać wyboru pomiędzy oprocentowaniem stałym i zmiennym, zależy od konkretnej oferty.
Popularność produktów z oprocentowaniem stałym cały czas nie jest wysoka. Wszystko dlatego, że są oferowane od stosunkowo niedawna. Zgodnie z rekomendacją Komisji Nadzoru Finansowego od lipca 2021 roku banki wprowadzają do swojej oferty kredyty z oprocentowaniem stałym. Osoby, które skorzystały z możliwości w pierwszych miesiącach po tych zmianach, dziś cieszą się z niższej raty niż w przypadku zawarcia w tamtym czasie umowy kredytu z oprocentowaniem zmiennym.
W praktyce w Polsce wybór ogranicza się do decyzji o wprowadzeniu do umowy oprocentowania zmiennego albo okresowo stałego. Oprocentowanie stałe jest najczęściej oferowane tylko na z góry określony czas – np. 5 czy 7 lat. Po tym okresie może istnieć możliwość wyboru takiego rozwiązania również na kolejne lata.
Należy podkreślić, że aby zaciągnąć kredyt z oprocentowaniem stałym, trzeba mieć zazwyczaj wyższą zdolność kredytową. Wszystko dlatego, że kredyt z oprocentowaniem zmiennym jest tańszy. Z tego powodu w przypadku wielu osób zgłaszających się do instytucji finansowych trzeba liczyć się z informacją, że można zaciągnąć tylko kredyt z oprocentowaniem zmiennym. Potwierdzają to statystyki. Tylko w 2021 roku polscy kredytobiorcy zawarli ponad 250 tysięcy umów kredytów hipotecznych. Jedynie 5 procent z nich obejmowało oprocentowanie stałe.
Trudno wskazać jednoznaczną odpowiedź na pytanie, które oprocentowanie jest lepsze – stałe czy zmienne. Z jednej strony oprocentowanie stałe sprawia, że z góry wiesz, jakie będą koszty związane z udzieleniem finansowania. Z drugiej – w niektórych przypadkach takie rozwiązanie okaże się droższe, a nawet możesz nie mieć możliwości skorzystania z niego.
Jeśli masz wybór pomiędzy procentowaniem stałym i zmiennym, dokładnie przeanalizuj swoją sytuację. Jeśli planujesz zaciągnięcie wieloletniego zobowiązania i chcesz zachować kontrolę nad swoim budżetem, rozważ oprocentowanie stałe. W ten sposób przez pierwsze lata wyeliminujesz ryzyko wahań wysokości raty. Po umownym okresie, w którym obowiązywać będzie oprocentowanie stałe, prawdopodobnie będziesz miał możliwość jego przedłużenia.
Oprocentowanie zmienne przyniesie korzyści tym osobom, które liczą się z ryzykiem związanym z wyborem takiej oferty. Jeśli na rynku dojdzie do korzystnych dla kredytobiorcy zmian, może okazać się, że ostatecznie zapłaci mniej, niż osoba spłacająca zobowiązanie z oprocentowaniem stałym. Jednocześnie trzeba liczyć się z możliwością znacznego wzrostu rat w przyszłości.
Współpraca reklamowa