Kawa bywa nie tylko sposobem na poranne rozbudzenie. Towarzyszy nam także podczas ważnych spotkań oraz luźnych rozmów z najbliższymi. Bogata w smaku, aromatyczna i ładnie podana kojarzy się z luksusem, komfortem, wypoczynkiem i relaksem. Jak ją pić i serwować, by uczynić towarzyskie spotkania jeszcze bardziej angażującymi i przyjemniejszymi? Jak się pije espresso, a jak kawy mleczne? Poznaj savoir-vivre picia kawy i spraw, by codzienne rytuały stały się niezapomnianym doświadczeniem dla ciebie i twoich gości.
Espresso to nazwa zarówno sposobu przygotowania kawy, jak i finalnie uzyskanego napoju. Jego przygotowanie polega na przepuszczaniu pod wysokim ciśnieniem wody przez dobrze zmielone i ubite ziarna kawowca, dzięki czemu uzyskujemy nasycony w smaku, mocny i pobudzający napar. Z przyrządzaniem espresso najlepiej radzą sobie dobre ekspresy do kawy – trudno jest uzyskać idealne espresso alternatywnymi metodami parzenia.
Jak prawidłowo podawać espresso? Ten rodzaj kawy najczęściej serwuje się w niewielkich filiżankach o pojemności około 70 ml, przy czym napełnia się je mniej więcej do połowy.
Przy podawaniu espresso zwykle korzysta się z białych porcelanowych filiżanek (ładnie kontrastujących z kolorem kawy) o grubych ściankach, by zachować odpowiednią temperaturę naparu. Zamiast filiżanek można również użyć specjalnych szklanek do espresso, z podwójnymi ściankami. Warto dodać, że filiżanka powinna być uprzednio podgrzana przed wlaniem napoju. Serwowanie kawy w zimnym naczyniu gwałtownie obniża jej temperaturę. W efekcie napar smakuje gorzej i traci część aromatu. Espresso powinno się więc podawać w filiżankach o ciepłocie zbliżonej do ciepła napoju. Optymalna temperatura to ok. 67 stopni C.
Pamiętaj, że pilnowanie właściwej temperatury podawanej gościom kawy to ważny czynnik, wpływający na smak napoju. Wszystkim gościom wypada zaserwować kawę w tym samym czasie, a zbyt długie oczekiwanie na następną filiżankę może spowodować, że kawa przygotowana najwcześniej ostygnie i przestanie być dobra. Z tego względu warto wybrać ekspres, który szybko przyrządza napoje, podgrzewa filiżanki oraz ma opcję przygotowania dwóch espresso oraz dwóch kaw mlecznych na raz. Takim modelem może być np. . Goście nie będą musieli zbyt długo czekać na swój napój, a ty martwić się, że któraś z kaw będzie za zimna.
Do espresso często w oddzielnej szklance podawana jest woda. Ma ona za zadanie oczyścić nasze kubki smakowe przed skosztowaniem właściwego napoju, byśmy lepiej wyczuwali nuty aromatu i smaku napoju. Wodę możemy popijać też po wypiciu kawy, by odświeżyć usta i przygotować je na spożycie kolejnych napojów czy potraw.
Co można podać do espresso oprócz szklanki wody? Klasyczne zasady savoir-vivre’u mówią, że nie powinno się serwować do kawy słodkich, ciężkich ciast. Do filiżanki z naparem można dodać za to ciasteczko korzenne albo specjalne ziarenko kawy oblane czekoladą. Należy też zaproponować gościom cukier do kawy. Bo choć wytrawni kawosze upierają się, że prawdziwej kawy się nie słodzi, wielu z nas nie wyobraża sobie jej bez odrobiny słodyczy.
Jak się pije espresso? Najlepiej zaraz po zaparzeniu i w kilku łykach. Kawa ta może być podawana o każdej porze dnia i do każdego posiłku. Włosi zazwyczaj serwują ją po dowolnym daniu, by pobudzić układ trawienny do lepszego działania.
Poza zwykłym espresso mamy jeszcze kilka możliwości zaserwowania tej klasycznej kawy. Wyróżniamy:
- espresso doppio – podwójne espresso;
- espresso lungo (przedłużone espresso) – przygotowane z dwukrotnie większą ilością wody;
- ristretto – ma dwa razy mniej wody niż klasyczne espresso;
- americano – oprócz espresso do kubka wlewana jest gorąca woda;
- espresso macchiato – ma odrobinę mleka na wierzchu.
Podstawą każdej kawy z mlekiem jest oczywiście dobrze przyrządzone espresso. Mleko natomiast powinno być tłuste (minimum 3,2%), by uzyskać najlepsze walory smakowe i odpowiednią jakość pianki. Coraz częściej serwuje się kawy mleczne również z mlekiem odtłuszczonym, sojowym czy migdałowym, jednak takie rodzaje mleka zdecydowanie trudniej jest spienić.
Jak podawać cappuccino?
Cappuccino jest jedną z najpopularniejszych kaw mlecznych. Powstaje na bazie espresso z dodatkiem spienionego mleka. Jej nazwa została utworzona dzięki skojarzeniu z kapucyńskim habitem, jednakże walory smakowe tej kawy nie mają nic wspólnego z zakonną powściągliwością.
Zazwyczaj cappuccino podaje się w specjalnej filiżance, o pojemności 150–180 ml. Klasyczna mleczna kawa tego typu powinna składać się z 25 ml espresso, do którego wlewa się odpowiednio spienione mleko (około 125–150 ml). Pianka jest bardzo ważnym elementem napoju. Mleko powinno być tak spienione, by pęcherzyki powietrza nie były zbyt duże i tworzyły jednolitą powierzchnię. Jeśli lubisz ten rodzaj kawy, warto wybrać taki ekspres, który pomoże w łatwy sposób przygotować idealną 1-2-centymetrową piankę. W ekspresie automatycznym przyrządzisz cappuccino i inne kawy mleczne za pomocą jednego dotknięcia podświetlanego panelu.
Włosi piją cappuccino rano, a więc zamawiając ją nieco później w Rzymie czy Mediolanie, możemy spotkać się ze zdziwieniem serwujących. Niemniej w Europie kawę tę pija się o różnych porach dnia. Cappuccino najczęściej podawane jest z niewielkim rogalikiem, ciastkiem lub bułeczką. W wielu kawiarniach mleczną piankę posypuje się dodatkowo kakao, cynamonem lub innymi dodatkami, ale nie jest to prawidłowy sposób jej podania. Wielu baristów twierdzi, że takie zdobienie ma zamaskować nieodpowiednio spienione mleko.
Jak podawać latte i latte macchiato?
Latte przygotowuje się na bazie espresso z dużą ilością spienionego mleka (proporcja 1:3). Choć w większości kawiarń w Europie podawana jest w wysokich szklankach o pojemności 220-230 ml, to we Francji serwowana jest w specjalnych miseczkach.
Latte macchiato to rodzaj warstwowego latte, które warto wyeksponować w przezroczystej szklance. Jedną warstwę stanowi mleko, kolejną espresso, a ostatnią mleczna pianka. Serwuje się je w przezroczystych wysokich szklankach o pojemności 220-230 ml, by cieszyło oko efektowną warstwowością. Należy pamiętać o dodaniu do napoju specjalnych długich łyżeczek, gdyż przed wypiciem trzeba zmieszać warstwy. Tylko tak można delektować się smakiem wszystkich składników jednocześnie.
Jakie filiżanki do kawy mocha?
Kawa mocha jest kolejnym wariantem kawy latte. Oprócz espresso i spienionego mleka zawiera także odrobinę czekolady – ciemnej lub mlecznej. Od pozostałych kaw typu latte odróżnia ją brak charakterystycznej pianki oraz wyraźny czekoladowy smak, który uzyskuje się przez dodanie proszku kakaowego, czekoladowego syropu albo rozpuszczonej ciemnej lub białej czekolady. Mochę można podać w szklance lub filiżance.
Jak podawać flat white?
Kawa flat white to podwójne espresso zalane gorącym, lekko spienionym mlekiem, które jest mniej puszyste niż we wcześniej wymienionych napojach (stąd też pochodzi nazwa – flat white, a więc płaska biała kawa). Ten typ przyrządzania kawy ma australijski rodowód, ale przebojem zdobywa serca miłośników kawy z mlekiem na całym świecie. Można podawać go w kubku lub dużej filiżance. W tym przypadku naczynie nie musi być przezroczyste.
Jak podawać kawę na zimno?
W upalne dni dobrym rozwiązaniem staje się kawa na zimno, czyli caffe frappe. Ten typ kawy serwujemy w wysokiej szklance i – jak zawsze w przypadku zimnych napojów – podajemy słomkę do picia. Należy również pamiętać o spodku lub małym talerzyku pod szklankę, by uniknąć plam ze skroplonej na szklance wody (pojawiającej się w miarę nagrzewania się naczynia) na stole lub obrusie.
Do kawy mrożonej można zaserwować bitą śmietanę lub gałkę lodów.
Wielu kawoszy i baristów twierdzi, że kawa nie potrzebuje dodatkowych słodkich przekąsek, gdyż mogą one przyćmić jej bogactwo smakowe. Przyjmuje się, że ciasto do kawy jest dopuszczalne w sytuacjach prywatnych i w rodzinnym kręgu, natomiast na oficjalnych spotkaniach dobrze jest z niego zrezygnować.
By w pełni rozkoszować się smakiem kawy, wybierz dodatki, które nie są zbyt słodkie:
- małe korzenne ciasteczka,
- herbatniki,
- gorzką czekoladę.
Pamiętaj, by nie podawać do kawy ciastek z kremem lub tortów, gdyż całkowicie zdominują smak napoju. To zasada kawowego savoir-vivre'u, której nie powinno się przekraczać szczególnie podczas spotkań biznesowych i eleganckich przyjęć.
Mamy wybraną kawę i odpowiednie naczynia. Wiemy już, że lepiej unikać zbyt słodkich dodatków, szczególnie jeśli spotkanie jest oficjalne. Jak jednak przygotować stół i gdzie stawiać przynoszone napoje?
Filiżankę lub szklankę z kawą zawsze umieszczamy na spodku po prawej stronie gościa. Dzięki podstawce możemy uniknąć zmoczenia obrusu, np. przy dodawaniu mleka czy piciu zimnej frappe. Łyżeczkę umieszczamy na spodku, po prawej stronie naczynia, skierowaną uchwytem w stronę gościa. Jeśli pijemy kawę, warto pamiętać, by odkładać łyżkę na spodek, tak, by cała jej powierzchnia do niego przylegała. Nie powinno się opierać łyżki o spodek ani odkładać jej w inne miejsce. Łyżka do kawy powinna też służyć tylko do kawy, a nie np. do późniejszego jedzenia deseru. Jeśli chodzi o wybór łyżeczek, trzeba pamiętać, że gdy serwujemy napój w wysokim naczyniu, powinny być one długie.
Jeśli serwujesz gościom czarną kawę, możesz podać lekko spienione mleko w dodatkowym naczyniu (umieszczonym na podstawce). Należy pamiętać, że spienione mleko powinno być ciepłe. Zimne zredukuje walory podawanej kawy i znacznie obniży jej temperaturę, a co za tym idzie – satysfakcję z picia napoju. Czarną kawę dobrze jest przygotować w większej ilości i wlać do porcelanowego dzbanka. W przypadku podawania kawy z ekspresu nie potrzebujemy ani dzbanka, ani dodatkowo spienianego mleka – wystarczy, że gospodarz dotknie odpowiedni przycisk, a każdy gość dostanie swój ulubiony rodzaj kawy.
