Nastolatki zatracają się coraz bardziej w wirtualnym świecie. Sue Scheff, ekspertka w dziedzinie bezpieczeństwa online, dzieli się pięcioma skutecznymi sposobami, które pomogą młodym ludziom oderwać się od ekranów i odnaleźć harmonię w świecie rzeczywistym. Odkryj, jak zachęcić młodzież do aktywności na świeżym powietrzu i zadbać o ich zdrowie psychiczne oraz fizyczne.
W dzisiejszych czasach, kiedy technologia i media społecznościowe stanowią stały element życia, a uzależnienie od telefonu stało się powszechnym problemem, wielu rodziców stoi przed nie lada wyzwaniem – jak skłonić nastolatków do oderwania się od ekranów? Sue Scheff, specjalistka ds. zdrowia psychicznego młodzieży i bezpieczeństwa w sieci, w artykule dla Psychology Today pokazuje, jak poważny wpływ ma nadmierne korzystanie z komputerów, tabletów i smartfonów na zdrowie psychiczne nastolatków – i jak krok po kroku można im pomóc odzyskać równowagę.
Dlaczego warto ograniczyć korzystanie z urządzeń?
Jak pokazują badania przeprowadzone na Uniwersytecie Johna Hopkinsa w Baltimore, spędzanie ponad trzech godzin dziennie w mediach społecznościowych znacząco zwiększa ryzyko problemów psychicznych, takich jak depresja, lęki, wycofanie społeczne, a nawet myśli samobójcze. Tę rosnącą skalę problemu potwierdzają także sami rodzice – aż 44% z nich uważa, że media społecznościowe mają negatywny wpływ na zdrowie psychiczne ich dzieci. Co więcej, jak wynika z najnowszego raportu PEW Research, aż 45% nastolatków przyznaje, że spędza w internecie zbyt dużo czasu – to wyraźny wzrost w porównaniu z wynikami z 2022 roku.
Przeciwdziałaniem dla negatywnych skutków wynikających z siedzącego trybu życia i ciągłego korzystania z urządzeń mobilnych może być systematyczne spędzanie czasu na zewnątrz. Aktywność fizyczna, kontakt z naturą oraz realne relacje z innymi ludźmi mają korzystny wpływ nie tylko na kondycję fizyczną, ale przede wszystkim na zdrowie psychiczne młodzieży. „Kontakt z przyrodą poprawia koncentrację, nastrój, a także pomaga redukować poziom stresu i lęków” – podkreśla Sue Scheff.
5 sprawdzonych sposobów na odciągnięcie nastolatków od ekranów
1. Ogrodnictwo – natura jako najlepszy nauczyciel
Jednym z najciekawszych sposobów na oderwanie nastolatków od urządzeń jest zachęcenie ich do ogrodnictwa. Prowadzenie własnego ogródka, pielęgnacja kwiatów czy uprawa warzyw nie tylko angażuje fizycznie, ale również uczy cierpliwości, planowania i odpowiedzialności. Jak radzi Scheff, warto zaangażować nastolatka już na etapie planowania. „Zapytaj dziecko, co chciałoby posadzić, i wspólnie wybierzcie rośliny, które łatwo wyhodować w waszym klimacie” – pisze.
Wspólne wysiewanie nasion, obserwacja, jak rosną rośliny, a następnie zbieranie plonów daje młodym ludziom ogromną satysfakcję i poczucie spełnienia. „Sadzenie warzyw czy kwiatów to doskonały sposób, by zachęcić nastolatka do aktywności na świeżym powietrzu – wspólne planowanie i obserwowanie efektów pracy buduje poczucie wartości” – zauważa ekspertka.
2. Spacery z psem – codzienna dawka ruchu i kontaktu społecznego
Obecność psa w życiu nastolatka sprzyja regularnej aktywności fizycznej, pomaga w utrzymaniu prawidłowej masy ciała, poprawia kondycję serca, a przede wszystkim – redukuje stres. Regularne spacery z czworonogiem nie tylko poprawiają kondycję fizyczną, ale także uczą odpowiedzialności i sprzyjają budowaniu relacji międzyludzkich. „Codzienne wyjścia stają się okazją do spotkań z sąsiadami i rozmów twarzą w twarz, co dodatkowo pomaga ograniczyć czas spędzany w świecie wirtualnym” – zwraca uwagę specjalistka.
3. Prace wokół domu – budowanie poczucia sprawczości
Kolejną metodą zachęcającą do spędzania czasu na zewnątrz jest angażowanie nastolatków w obowiązki domowe związane z utrzymaniem porządku wokół domu. Zadania takie jak koszenie trawy, grabienie liści czy pielenie chwastów mogą wydawać się drobnymi obowiązkami, ale dla nastolatka mogą stać się ważnym źródłem poczucia osiągnięcia celu i dumy z wykonanej pracy.
„Jeśli twoje dziecko jest wystarczająco duże, zachęć je, by świadczyło drobne usługi sąsiadom. Może w ten sposób zarobić własne pieniądze i wzmocnić pewność siebie” – sugeruje Scheff.
4. Jazda na rowerze – wolność i świeże powietrze
Rowery to świetny sposób na połączenie przyjemności z korzyściami zdrowotnymi. Regularne wycieczki rowerowe mogą stać się nie tylko formą aktywności fizycznej, ale i okazją do spędzania czasu z rodziną lub przyjaciółmi. Z danych organizacji People For Bikes wynika, że nastolatkowie, którzy regularnie jeżdżą na rowerze, częściej cieszą się lepszą kondycją psychiczną i rzadziej spędzają długie godziny przed ekranem. Ekspertka proponuje, by jazda na rowerze stała się stałym elementem tygodnia: np. 2–3 razy po godzinie. To nie tylko poprawia kondycję fizyczną, ale też doskonale wpływa na emocje i wycisza nadmiar bodźców.
5. Mycie auta, sprzątanie tarasu, czyszczenie basenu – aktywność poprzez konkretne zadania
Nie wszystkie sposoby na oderwanie od ekranu muszą być zabawą. Zwyczajne prace okołodomowe, takie jak mycie samochodu czy sprzątanie podwórka, dają nastolatkowi możliwość ruchu, który przeciwdziała skutkom siedzącego trybu życia, ale również uczy młodych ludzi odpowiedzialności za wspólną przestrzeń. „Dla osób spędzających większość czasu siedząc przed ekranem, może to być kluczowe dla ich zdrowia fizycznego” – przypomina Scheff.
Wspólne spędzanie czasu na świeżym powietrzu, krótkie rodzinne wycieczki do lasu czy nad jezioro to nie tylko sposób na poprawę zdrowia psychicznego nastolatków, ale też na budowanie głębszych relacji rodzinnych. „Natura jest potężnym narzędziem w promowaniu zdrowia psychicznego i dobrostanu młodych ludzi” – podkreśla specjalistka.
Źródło: Sue Scheff, „How to Get Teens Off Screens”, psychologytoday.com.