Szacuje się, że depresja sezonowa dotyka od 6% do 12% dorosłych, w tym częściej dotyka kobiet. Ale nie tylko dłuższe wieczory i brak słońca mogą przyczyniać się do pojawiania się stanów depresyjnych. O tym czym jest depresja sezonowa, jak ją leczyć i co zrobić, aby jej przeciwdziałać mówi Joanna Ibisz, lekarka medycyny stylu życia.
Depresja sezonowa – co to takiego?
Depresja sezonowa czyli inaczej SAD – Seasonal Affective Disorder to rodzaj depresji występujący cyklicznie, najczęściej w okresie jesienno-zimowym (choć zdarza się także dużo rzadziej w okresie wiosenno-letnim) i „znika” na wiosnę.
Jakie są jej objawy?
Depresja sezonowa objawia się tak jak każde zaburzenia depresyjne: obniżeniem nastroju, nieumiejętnością odczuwania radości, zaburzeniami koncentracji, nierzadko również zaburzeniami snu oraz apetytu trwającymi minimum 2 tygodnie.
Czy depresja sezonowa to choroba, którą trzeba leczyć?
Zdecydowanie powinniśmy wybrać się do specjalisty. Przy depresji sezonowej możemy leczyć się za pomocą psychoterapii oraz/ lub farmakoterapii. Równie skuteczne jak farmakoterapia może być w przypadku depresji sezonowej również terapia światłem (skuteczność porównywalna do fluoksetyny, leku antydepresyjnego).
Ważne jest także zbadanie poziomu substancji odżywczych takich jak np. żelazo, wit. B12, kwas foliowy czy witamina D, których niedobory mogą leżeć u podłoża stanów depresyjnych. Warto także przebadać tarczycę. Wszystkie wyniki należy oczywiście skonsultować z lekarzem.
Jak sobie z nią radzić własnymi siłami?
Jeśli wiemy, że jesteśmy narażeni na sezonowe spadki nastroju i depresję sezonową, warto zadbać o siebie, gdy mamy jeszcze więcej siły, czyli np. wiosna i latem, tak aby zapobiec nawrotom.
Depresja to choroba o podłożu zapalnym, tak więc wszystkie czynniki, które będą obniżać stan zapalny zadziałają na naszą korzyść. Co to oznacza w praktyce? Dieta bez cukru i produktów przetworzonych, z dużą ilością warzyw, najlepiej wielokolorowych, zdrowa dawka ruchu, czyli tez nie za duża, dostosowana do możliwości organizmu, znalezienie swojej ulubionej techniki na radzenie sobie ze stresem (może to być taniec, medytacja czy spacer w naturze albo dzienniczek wdzięczności), unikanie alkoholu, papierosów, używek. Głębokie relacje. Ważne jest tez, abyśmy dbali o nasz rytm okołodobowy. Co możemy zrobić? W godzinach porannych wystawiać się na słońce na ok. 30 minut, co obniży nasz poziom kortyzolu i korzystnie wpływa na regulacje hormonalną i rytm okołodobowy. Wieczorem unikać ekranów min. Na 2 godziny przed snem i starać się chodzić spać o regularnych porach. W okresie jesienno-zimowym najlepiej około godziny 21.30-22.00.
Jak długo trwa depresja sezonowa?
Aby zdiagnozować depresję objawy muszą utrzymywać się przez minimum 2 tygodnie. W przypadku depresji sezonowej mogą trwać od jesieni aż do początku wiosny.
Kto jest na nią najbardziej narażony?
Depresja sezonowa to przypadłość, na którą najbardziej są narażone osoby, których najbliżsi krewni cierpią na zaburzenia psychiczne. Pamiętając o tym, że depresja może mieć podłoże zapalne, podatne na nią są także osoby, które nie dbają o swój styl życia, mają niedobory substancji odżywczych, siedzący tryb życia, stresującą codzienność, brak wsparcia najbliższych, prozapalną dietę oraz spędzają całe dnie w zamkniętych pomieszczeniach, najczęściej przed ekranami.
Joanna Ibisz, certyfikowana lekarka Medycyny Stylu Życia, terapeutka medycyny chińskiej i medycyny funkcjonalnej, współzałożycielka BeWell by Ibisz oraz promotorka zdrowego stylu życia; bewellbyibisz.com