Niełatwo zrezygnować ze stresujących myśli, emocji i wspomnień – przyznaje Damon Zahariades, twórca popularnego bloga ArtofProductivity.com. Tyle że one zniekształcają nasz punkt widzenia i zwyczajnie odbierają radość życia. W swojej książce „Wrzuć na luz” zachęca, by odpuścić, bo to daje emocjonalną wolność.
Fragment książki „Wrzuć na luz. Sztuka odpuszczania”, Damon Zahariades, Wyd. Bellona. Tytuł, śródtytuły i skróty pochodzą od redakcji.
-
Odpuszczanie to proces świadomego radzenia sobie z emocjami. Nie chodzi o tłumienie negatywnych uczuć, lecz o ich rozpoznanie, zrozumienie przyczyn i przejście do akceptacji, co prowadzi do odporności emocjonalnej i zdolności adaptacji.
-
Uwalniając się od bolesnych wspomnień i żalu, poprawiamy pewność siebie, odporność psychiczną, redukujemy stres i negatywne skutki dla ciała, w tym ciśnienie i problemy ze snem.
-
Odpuszczenie pozwala skupić się na teraźniejszości i innych ludziach, zwiększając zdolność współodczuwania, budowania więzi i bycia bardziej obecnym w związkach.
-
Uwolnienie zasobów uwagi od przeszłości umożliwia dążenie do pełniejszej wersji siebie, podejmowanie decyzji zgodnych z własnymi potrzebami i czerpanie satysfakcji z codziennych przyjemności.
Jakie są korzyści z odpuszczenia?
Większość z nas jest obarczona negatywnymi myślami i emocjami. I dopóki się ich nie pozbędziemy, będą wpływać na nasze nastawienie, zdrowie oraz relacje. Nie pozwolą nam realizować pełnego potencjału. Po uwolnieniu się od obciążających nas frustracji, żalów i bolesnych wspomnień doświadczamy wolności emocjonalnej.
Widać ją w naszych zachowaniach, decyzjach i na poziomie samoświadomości. Odpuszczanie pozwoli nam skupić się na rzeczach ważnych, naprawdę istotnych. Ale jak dokładnie coś odpuścić? Odpuszczanie czasem błędnie rozumie się jako unikanie dyskomfortu emocjonalnego: zamiast uporać się z negatywnymi myślami i emocjami, odrzucamy je.
To nastawienie robi więcej złego niż dobrego. Pozbawiamy się szansy przyjęcia tych całkowicie uzasadnionych odczuć i zdrowego uporania się z nimi. Właściwy sposób odpuszczania wiąże się z rozpoznaniem negatywnych myśli i emocji, określeniem ich przyczyny oraz przejściem od etapu zaprzeczenia i targowania się do akceptacji.
W ramach tego procesu zachodzą dwa ważne zjawiska. Po pierwsze, rozwijamy odporność emocjonalną. Uczymy się zarządzać swoimi emocjami, zamiast je tłumić i ich unikać. Po drugie, przyjmujemy nastawienie braku przywiązywania się do przeszłości. Przyjmujemy własne uczucia, badamy je, a potem pozwalamy sobie je odpuścić, tym samym akceptując nowe okoliczności. Uznajemy, że przywiązanie do przeszłości jest niezdrowe, i rozwiązujemy dyskomfort emocjonalny, zamiast po prostu go od siebie odepchnąć. Jeśli naprawdę chcemy puścić wolno bolesne wspomnienia, żale, frustracje i ogólne poczucie nieszczęścia, musimy się zmierzyć z tymi uczuciami.
Czujesz nieustanną frustrację. Sporo czasu poświęcasz na zadręczanie się konkretnym wydarzeniem. Pogrążasz się w użalaniu nad sobą. Nieustannie szukasz logicznego uzasadnienia swojej decyzji pomimo dowodów wskazujących, że nie była mądra. Czujesz wyczerpanie emocjonalne. Nie pamiętasz, kiedy ostatnio czułeś się szczęśliwy.
Podsumujmy wszelkie korzyści, dzięki czemu zobaczysz, do czego tak naprawdę dążysz.
1 – Rozwój osobisty
Skupiając się na czymś, poświęcamy temu swoje zasoby uwagi. Przeznaczamy je wyłącznie na to, co spowodowało ból, złość lub rozczarowanie – w przeszłości lub obecnie. Kiedy pozwolimy bolesnemu lub nieprzyjemnemu wspomnieniu odejść, uwolnimy te zasoby. A tym samym będziemy mogli za ich pomocą dążyć do lepszej wersji siebie.
2 – Poprawa zdrowia psychicznego
Trzymanie się bolesnych wspomnień nadwyręża naszą pewność siebie, poczucie własnej wartości i odporność psychiczną. Powoli nas wyniszcza, może nawet prowadzić do depresji. Odpuszczając, pozbywamy się presji psychicznej. Dzięki temu wzrasta nasza pewność siebie, poprawia się samoocena, a my sami zaczynamy odbudowywać odporność na czynniki stresogenne, jakie niesie ze sobą życie.
3 – Poprawa zdrowia fizycznego
Emocjonalne związki z dawnymi żalami, ocenami, a nawet osobistymi urazami, znacznie obciążają także nasze ciało. Podnoszą poziom stresu, zwiększają ciśnienie, a nawet mogą zaburzyć sen. Oddzielenie się od przeszłości pozwala złagodzić tę presję fizyczną. Dzięki temu nasze ciało pozostanie zdrowe, wolne od niepotrzebnego stresu.
4 – Lepsze związki
Trudno cieszyć się zdrowym związkiem, jeśli nieustannie przywołujemy bolesne wspomnienia. Ta obsesja uniemożliwia nam docenienie samego siebie. Co więcej, uniemożliwia nam prawdziwe docenienie innych. Jak już wspomniano, bolesne sprawy pochłaniają całą naszą uwagę. Odpuszczenie pozwala nam skupić się na trosce o siebie i innych. Nasze emocje w większym stopniu łączą się z teraźniejszością, dzięki czemu stajemy się lepszym przyjacielem, partnerem, a nawet współpracownikiem.
5 – Mniejsze skupienie na zadowalaniu innych
Nasza udręka psychiczna często wiąże się z decyzjami i działaniami, które spowodowały niezadowolenie innych. Te decyzje i działania mogły wywołać osobiste urazy, złość i poczucie rozgoryczenia. Puszczając przeszłość wolno, pozwalamy sobie nie koncentrować się na zadowalaniu innych. Skupiamy się natomiast na podejmowaniu decyzji, mając na uwadze przede wszystkim własne potrzeby i optymalnie wykorzystując dostępne zasoby.
6 – Więcej odwagi
Im mocniej skupiamy się na swoich niefortunnych decyzjach i działaniach, tym bardziej obawiamy się je powtórzyć. Ta obawa może osiągnąć poziom, który uniemożliwi nam podjęcie nawet drobnych decyzji i zrobienie choćby niewielkiego kroku naprzód. Porzuciwszy obsesyjne myślenie o przeszłych błędach, możemy zacząć rozsądną ocenę ich skutków. Zwykle są one znacznie mniej istotne, niż nam się wydawało. A to z kolei daje nam siłę do podejmowania kolejnych działań.
7 – Lepsza zdolność przystosowania
Kiedy uparcie trwamy przy bolesnej przeszłości, nasz umysł nie może się od niej odkleić. W naszych myślach królują niezrealizowane cele, nieudane związki, straty i powody do frustracji. Utrudnia nam to akceptację i adaptację do obecnych zmian. Odpuszczanie zwiększa otwartość na zmiany. Łatwiej nam się dostosować. Przynosi nam to korzyść, ponieważ zmiana sytuacji często pomaga postawić pierwszy krok na drodze do rozwoju osobistego i szczęścia.
8 – Większa radość z codziennych przyjemności
Skupienie na przeszłości nie pozwala cieszyć się teraźniejszością. Naszej uwadze umykają codzienne drobne, przyjemne doświadczenia. Tracimy okazje do zabawy z przyjaciółmi, krótkiego spaceru czy choćby chwilowego zatracenia się we wciągającej powieści. Odpuszczenie pozwala cieszyć się tymi drobiazgami. Ponieważ nie skupiamy się już na bolesnych wspomnieniach i powodach do frustracji, możemy rozkoszować się drobnymi przyjemnościami i cudownymi chwilami szczęścia, na które dotychczas nie zwracaliśmy uwagi.
9 – Więcej empatii dla innych
Zajmując się własnym bólem, stratą i żalem, nie potrafimy w pełni współczuć innym. Im bardziej skupiamy się na własnym bólu, tym mniej rozumiemy ból przyjaciół, ukochanych osób i współpracowników i mniej im współczujemy. Odpuszczając, uwalniamy zasoby współodczuwania emocji innych. Rośnie nasza zdolność do spojrzenia na świat z ich perspektywy i zrozumienia ich uczuć. A to pozwala budować więzi z ludźmi wokół nas. Lepiej umiemy świętować ich sukcesy i wspierać ich w razie porażki.
10 – Niezależność emocjonalna
Kurczowe trzymanie się bolesnych wydarzeń z przeszłości nie pozwala cieszyć się sobą. Nawet odrobiny szczęścia musimy szukać na zewnątrz. Możemy się nawet uzależnić od innych osób w kontekście podsycania zainteresowań, wzmacniania naszej samooceny i zapewniania stymulacji psychicznej. Kiedy pozwolimy przeszłości odejść, dajemy sobie wolność spojrzenia na siebie jako osoby odpowiedzialne za własne szczęście. Akceptujemy fakt, że nie musimy polegać na innych, by mieć dobre zdanie na temat siebie i własnej sytuacji.