Czym jest efekt jo-jo, skąd się bierze i jak mu zapobiegać?

Czym jest efekt jo-jo?

Po osiągnięciu wymarzonej sylwetki utracone kilogramy wracają w szybkim tempie do stanu wyjściowego, a nierzadko nawet powyżej punktu startowego, co doprowadza niejednokrotnie do podjęcia kolejnej próby zredukowania ilości tkanki tłuszczowej, tworząc błędne koło. Z każdą kolejną podejmowaną próbą proces jest coraz trudniejszy i demotywujący, mimo wprowadzanych restrykcji dietetycznych i dużego wysiłku fizycznego. Ale to właśnie te czynniki (zbyt restrykcyjny plan żywieniowy i intensywne treningi) w głównej mierze przyczyniają się do wystąpienia tego efektu.

Główne przyczyny występowania efektu jo-jo

Głównym powodem wystąpienia efektu jo-jo jest stosowanie bardzo restrykcyjnego planu żywieniowego i niemożność jego realizacji w dłuższej perspektywie, co wiąże się z powrotem do starych nawyków żywieniowych. Często osoby zmagające się z nadmierną liczbą kilogramów borykają się jednocześnie ze słabszą kondycją psychiczną (w tym depresją), które negatywnie wpływają na samopoczucie i zdolność zmiany nawyków żywieniowych. Przy restrykcyjnych planach żywieniowych nawet małe odstępstwo od diety jest traktowane jako porażka, co skutkuje zaprzestaniem jej stosowania i szybkim przyrostem masy ciała – do momentu, gdy osoba ponownie zdecyduje się na podjęcie kolejnej próby utraty wagi.

Chociaż ograniczenie spożycia kalorii przyczynia się do szybkiej utraty masy ciała, często spowodowane jest to nie redukcją tkanki tłuszczowej, lecz masy mięśniowej i wody. Kiedy zmniejsza się masa mięśniowa, organizm automatycznie zaczyna zużywać mniej energii (mięśnie są tą tkanką, która w największym stopniu zużywa energię), co wiąże się ze spadkiem podstawowej przemiany materii (jest to ilość kalorii, którą organizm potrzebuje w stanie spoczynku przez 24 godziny na utrzymanie podstawowych funkcji życiowych). Pomocnym rozwiązaniem w procesie odchudzania jest skorzystanie z suplementu diety - , który przyspiesza spalanie kalorii oraz zwiększa dzienne zużycie kalorii.

Dodatkowo, znacznie ograniczenie spożytych kalorii powoduje, że organizm, broniąc się przed niedoborem energii, stara się zużywać mniej energii na podstawowe funkcje życiowe, również przyczyniając się do zmniejszonego zapotrzebowania na energię. W momencie powrotu do starych nawyków żywieniowych i nadmiernego spożycia kalorii, organizm cały czas funkcjonuje na „wolniejszych obrotach”, powodując ponowne odkładanie się tkanki tłuszczowej.

Istnieją badania, które wyjaśniają, dlaczego organizm reaguje w ten sposób. Zasadniczo, tempo, w jakim organizm spala kalorie, zależy od metabolizmu. Istnieje kilka czynników, które mogą wpływać na jego tempo -  takie jak genetyka, środowisko, wiek, płeć, aktywność fizyczna, proporcja masy mięśniowej do tłuszczowej, a także hormony. NoYoYo Effect oparty jest na badaniach klinicznych, które potwierdzają  jego działanie. Przyspiesza metabolizm, zmniejsza apetyt oraz blokuje powstawanie efektu jo-jo!

Ograniczenie kalorii lub długie okresy postu powodują, że organizm przechodzi w „tryb głodu”. Ciało oszczędza energię, aby zachować funkcjonalność, dlatego może spalać mniej energii niż zwykle. Jeśli utrzymuje się to przez dłuższy czas, powoduje trwalszy wpływ na metabolizm. Szybka utrata masy ciała może prowadzić do spowolnienia metabolizmu niż powolna utrata wagi.

Czy częste zmiany masy ciała są szkodliwe?

Odpowiedź brzmi – tak. Wahania masy ciała wpływają na zwiększone ryzyko chorób serca, cukrzycy typu 2, kamicy pęcherzyka żółciowego, a nawet przedwczesnej śmierci. Dodatkowo, ponowne odkładanie się tkanki tłuszczowej obejmuje głównie obszary wokół brzucha (tzw. tłuszcz trzewny), który gromadzi się wokół kluczowych narządów (m.in. trzustki), powodując upośledzenie wydzielania i działania insuliny, co w konsekwencji może prowadzić do insulinooporności. Ponadto, częste stosowanie restrykcyjnych diet wpływa na zmniejszenie ilości tkanki beztłuszczowej (w tym tkanek narządów i mięśni szkieletowych).

Częsty efekt jo-jo wpływa negatywnie także na psychikę, wywołując poczucie niepowodzenia, obniżając pewność siebie i wiarę we własne możliwości, co może zniechęcać do podjęcia kolejnej próby obniżenia masy ciała, ale także przekładając się na inne aspekty codziennego życia.

Jak zapobiec wystąpieniu efektu jojo?

• nie stosuj bardzo restrykcyjnych i niskoenergetycznych diet
• zadbaj o źródła pełnowartościowego białka w diecie, zapewniającego uczucie sytości
• przestrzegaj zbilansowanej diety, z szerokim wachlarzem warzyw i owoców
• głównym źródłem energii powinny być węglowodany złożone o niskim i średnim indeksie glikemicznym
• pamiętaj o aktywności fizycznej (dostosowanej do swoich możliwości)
• Twoje dobre samopoczucie psychiczne jest równie ważne – dbanie o higienę snu i techniki radzenia sobie ze stresem mogą Ci bardzo pomóc
• Wspomagać się suplementami diety. Jednym z polecanych jest NoYoYo Effect, który pomoże pozbyć się nadmiernych kilogramów i zatrzyma efekt jo-jo.

 

Aby nie tylko skutecznie pozbyć się zbędnych kilogramów w zdrowy sposób, ale także trwale zmienić nawyki żywieniowe, warto skonsultować się z dietetykiem, który indywidualnie dostosuje plan żywieniowy i suplementację do Twoich potrzeb i możliwości oraz będzie monitorował postępy w trakcie trwania procesu.

Autor: mgr Alicja Krajowska-Kukiel, dietetyk