Wystawa Susan Mogul w Zachęcie to nie tylko okazja, aby poznać dorobek artystyczny jednej ze światowych pionierek sztuki wideo, ale również do refleksji nad pozycją kobiet w sztuce XX i XXI wieku, zdominowanej w dużej mierze przez mężczyzn.
W ramach otwartej 4 sierpnia wystawy „Susan Mogul. Czy tak tworzy się legenda?” można oglądać blisko 20 prac wybranych z bogatego dorobku amerykańskiej artystki, mieszkającej i tworzącej w Los Angeles.
Susan Mogul zaczęła tworzyć w latach 70. XX wieku. Od początku swojej kariery artystycznej podporządkowała życie sztuce. Głównym tematem sztuki Mogul jest pamięć w ujęciu autobiograficznym. Artystka szybko stała się pionierką w podejmowaniu kontrowersyjnych tematów feministycznych. Jej twórczość należy odczytywać jako wyraz osobistego zaangażowania i wypowiedź kobiety artystki o świecie zdominowanym przez mężczyzn.
Susan Mogul, „Mogul w hołdzie Mogul”, 2011, druk, papier (Fot. dzięki uprzejmości artystki)
Większość prac prezentowanych na wystawie „Susan Mogul. Czy tak tworzy się legenda?” w Zachęcie to realizacje wideo i filmy. Znajdziemy na niej również najnowsze prace Mogul wykonane na papierze, a przygotowane specjalnie z okazji wystawy w warszawskiej Zachęcie. Ważną rolę odgrywa w nich tekst, zarówno mówiony, jak i drukowany, pełniący funkcję narracyjną.
Taki charakter mają chociażby premierowe prace Mogul z 2022 roku pokazane w Zachęcie, wśród nich seria fotografii „Czy tak tworzy się Legenda?”, z artystką w roli głównej, dopełnionych tekstem w języku polskim, angielskim i jidysz: „Ponadsiedemdziesięcioletnia Susan Mogul oczekuje na swoją pierwszą wystawę w muzeum”. Wszystkie nawiązują do kampanii futer Blackglama, w której celebrytki w starszym wieku, ze świata sztuki i kultury reklamowały trudne do sfotografowania czarne futra. Wybrzmiewa tu krytyczny namysł artystki nad kwestią wieku, uznaniem dokonań kobiet, ale również użyciem ich wizerunku w celach komercyjnych.
Susan Mogul, „Czy tak tworzy się Legenda?”, 2022 (Fot. dzięki uprzejmości artystki)
Jeszcze bardziej performatywno-narracyjny wymiar mają papierowe torby na zakupy (2019) i prace będące częścią serii „Opowieści z archiwum Mogul” (2022). To intymne wypowiedzi autorki łączące obrazy i tekst w starannie skomponowanych układach, ukazujące złożone relacje pomiędzy życiem i sztuką.
Susan Mogul, „Mniej nigdy nie znaczy więcej”, 2019, druk, papierowe torby na zakupy (Fot. dzięki uprzejmości artystki)
W swojej twórczości Susan Mogul czerpie z języka reklamy, filmu i mechanizmów szeroko rozumianej promocji. Jej realizacje – charakteryzujące się konceptualnym rygorem, wrażliwością i poczuciem humoru – definiują zarazem tożsamość autorki jako człowieka, ale i obywatelki.