Za sprawą polskiej afery youtubowej, tzw. #PandoraGate, o groomingu zrobiło się głośno. Celebryci polskiego Internetu mieli nawiązywać relacje m.in. z czternastoletnimi fankami, a następnie wykorzystywać je seksualnie. Czym jest grooming i czy możesz uchronić przed nim swoje dziecko? Przeczytaj.
Grooming to sytuacja, w której osoba dorosła nawiązuje poprzez Internet relację z dzieckiem, buduje z nią emocjonalną więź, a następnie wykorzystuje seksualnie. Wszystko odbywa się w atmosferze tajemnicy, a ofiara jest stopniowo „zmiękczana” i „przygotowywana” do wykorzystania, tak by straciła poczucie, że coś jest nie tak. Stąd angielska nazwa „grooming”. Po polsku oznacza „pielęgnację”.
Należy podkreślić, że ofiarą groomingu może zostać każde dziecko – niezależnie od płci, statusu czy sytuacji materialnej. Jednak najczęściej ofiarami groomingu stają się delikatne, emocjonalnie rozchwiane dzieci, które nie mają wystarczającej uwagi czy nadzoru rodziców. W swoim oprawcy upatrują przyjaciela, który nareszcie poświęcił im czas, wysłuchał je i zrozumiał. Poznają go poprzez media społecznościowe, czaty w aplikacjach, fora lub gry online. Właśnie tam oprawcy czyhają na swoje ofiary i rozpoczynają grooming.
Jeśli nadal nie jest dla ciebie jasne, co to grooming, podpowiadamy, że ma zazwyczaj kilka bardzo rozpoznawalnych faz. Zaczyna się od zwykłej konwersacji. Oprawca często podaje się za młodszego, niż jest. Zadaje pytania i interesuje się ofiarą, przez co zaczyna ona czuć się ważna. W kolejnej fazie dochodzi do coraz większego zaangażowania. Oprawca zaczyna mówić dziecku komplementy albo kupować prezenty. Uwagę rodziców mogą zwrócić nowy telefon lub tablet, które dziecko dostało. W ten sposób oprawca kupuje także sobie narzędzie, za pomocą którego będzie mógł skontaktować się z dzieckiem. W następnym etapie groomingu oprawca próbuje odseparować dziecko emocjonalnie od bliskich. Może dopytywać, jak bardzo rodzice monitorują jego aktywność w Internecie i czy sprawdzają jego media społecznościowe. Przekonuje dziecko, że łączy ich wyjątkowa więź, której nikt, na czele z rodzicami, nie zrozumie. Dlatego nie należy o niej mówić. Groomingowi cały czas towarzyszy aura tajemnicy, która sprawia, że jest taki niebezpieczny. Ostatnia faza groomingu oznacza wykorzystanie seksualne. Oprawca może przekonać dziecko do wysłania mu swoich nagich zdjęć albo wysłać swoje, zachęcać do masturbacji online lub wręcz spotkać się w realu celem fizycznego wykorzystania. Grooming zakłada także prostytucję dziecięcą albo nagranie dziecięcej pornografii. Bywa, że motywację seksualną oprawca ujawni zbyt wcześnie, czym spłoszy dziecko. Wtedy natychmiast się z niej wycofuje i dalej urabia ofiarę. Za jakiś czas spróbuje znowu. Zanim to się stanie, może „znieczulić” dziecko na tematy seksualne, podsyłając mu np. porno i wmawiając, że wszystko, co ogląda, jest normalne. Pomijając sam fakt fizycznego wykorzystania, dziecko dowiaduje się o seksie dużo więcej, niż jest to odpowiednie do jego wieku. A to druzgocące dla jego psychiki.
Ofiarom groomingu towarzyszy również poczucie winy za to, co się stało. To wynik manipulacji oprawcy, który przerzuca odpowiedzialność za grooming na dziecko. Może stosować się do szantażu i gróźb. Sytuacja jest tym bardziej dramatyczna, że dziecko nie ma z kim podzielić się tym, co je spotkało. Wstydzi się i cierpi w samotności. Nie ma możliwości, by zweryfikować, czy to, co się dzieje, jest normalne. Nie wie, że może poprosić o pomoc ani że zostało skrzywdzone.
Jak chronić dziecko przed groomingiem? Przede wszystkim sprawować pieczę nad czasem spędzonym online i pamiętać, że pozornie bezpieczne aplikacje czy gry to środowiska, w których łatwo o groomerów. Uwagę powinny też zwrócić zmiany w zachowaniu dziecka, w tym jego emocjonalne wycofanie. Przede wszystkim trzeba jednak budować pełną otwartości i zaufania więź, w której dziecko może się zwierzyć ze wszystkiego bez obawy, że zostanie za to ukarane.