Profesor nauk fizycznych. Była przewodnicząca Rady CERN. Laureatka Kryształowych Zwierciadeł 2014.
Od 1971 roku zawodowo związana z krakowskim Instytutem Fizyki Jądrowej Polskiej Akademii Nauk. Przez wiele lat prowadziła również zajęcia na Uniwersytecie Jagiellońskim i była wykładowczynią Uniwersytetu Śląskiego. Wielokrotnie odbywała staże naukowe, w tym od połowy lat 70. w Europejskiej Organizacji Badań Jądrowych (CERN). W pracy naukowej specjalizuje się w zagadnieniach związanych z fizyką wysokich energii, jest badaczką neutrin i ciemnej materii. W 2012 roku jej kandydatura na przewodniczącą Rady CERN została zgłoszona przez Polskę, Belgię, Węgry i Czechy. Po raz pierwszy w historii istnienia tego największego na świecie laboratorium badawczego szefowała mu kobieta, osoba pochodząca z innego państwa niż te, które do jego powstania doprowadziły. Funkcję tę pełniła do końca 2015 roku. Prywatnie żona fizyka teoretyka profesora Kacpra Zalewskiego, mama czwórki dzieci.
Nagrodę otrzymała za wybitne osiągnięcia w fizyce jądrowej, czyli dziedzinie zdominowanej przez mężczyzn, w tym za szefowanie – jako pierwsza kobieta i pierwszy Polak – Radą CERN, czyli Europejską Organizacją Badań Jądrowych, największym ośrodkiem badawczym w Europie z siedzibą w Genewie. Za rozsławianie Polski w świecie. Za wieloletnią pracę dydaktyczną, która zaowocowała wychowaniem pokolenia młodych fizyków. Za umiejętność łączenia niemożliwego, czyli pracy na najwyższych obrotach w wymagającej dyscyplinie naukowej z wychowaniem czwórki dzieci. Za talent, pracowitość, autorytet i skromność.