Czterysta eksponatów w siedemnastu salach na trzech kondygnacjach Zamku na Wawelu. Otwarcie monumentalnej wystawy „Obraz Złotego Wieku” o epoce renesansu i czasach panowania ostatnich Jagiellonów w najbliższy piątek 15 września.
Wystawa „Obraz Złotego Wieku” ma ukazać rewolucyjne przemiany zachodzące w kulturze Polski i Litwy za panowania ostatnich Jagiellonów.
– „Obraz Złotego Wieku” to wystawa monumentalna, rodzaj przeżycia, które w dobie współczesnych wystaw nie zdarza się często. To wystawa, która poruszy, zaskoczy i z pewnością unaoczni znaczenie panowania ostatnich Jagiellonów, ukazując szereg kulturowych, filozoficznych, naukowych, duchowych, a nawet fizjonomicznych kontekstów. To nie jest zwykła wystawa sztuki, to wystawa szeroko omawiająca kulturę wizualną doby Jagiellonów. Ekspozycja zaaranżowana w imponujący sposób na wszystkich piętrach renesansowego zamku, dokładnie w siedemnastu salach, przeniesie nas w sposób naturalny do czasów panowania ostatnich Jagiellonów, ukazując na przykład sypialnię Zygmunta I jako intymną przestrzeń do modlitw – miejsce, w którym, jak świadczą źródła, władca zmarł w niedzielę Zmartwychwstania Pańskiego w 1548 roku. Zaskoczeniem będzie scenografia Sali Poselskiej, gdzie po raz pierwszy nasi goście staną „twarzą w twarz” naprzeciw słynnych głów wawelskich. Rezydencja była w końcu świadkiem wielu wydarzeń związanych z życiem i działalnością polskich królów. Wykorzystanie zamkowych przestrzeni stworzyło zatem jedyną w swoim rodzaju okazję do prezentacji zgromadzonych eksponatów w historycznym kontekście – mówi prof. Andrzej Betlej, dyrektor Zamku Królewskiego na Wawelu.
Inicjalna litera „O”; modlitewnik Królowej Bony, własność/wypożyczający: The Bodleian Libraries, University of Oxford (Fot. materiały prasowe)
Znaczną część ekspozycji zajmą dzieła przeznaczone do wyposażenia kościołów. Stworzą one panoramę przemian dokonujących się na ziemiach Polski i Litwy między schyłkiem XV a trzecią ćwiercią XVI stulecia. Doskonałą ilustracją tego procesu będą również zestawione obok siebie dzieła pracujących dla Zygmunta I Hansa Dürera (m.in. nigdy w Polsce nieprezentowany portret młodzieńca z galerii Spada w Rzymie) i Gian Jacopa Caraglia. Trzydzieści dzieł tego włoskiego artysty, grafika i gliptyka, to znaczy twórcy miniaturowych portretów królewskich rzeźbionych w kamieniach półszlachetnych, przekazał Zamkowi Królewskiemu na Wawelu z okazji wystawy prywatny darczyńca.
Kamea z wizerunkiem Barbary Radziwiłłówny, własność/wypożyczający: Staatliche Münzsammlung München (Fot. Sergio Castelli, Munich, prawa autorskie: Staatliche Münzsammlung München)
Pierwszy raz w Polsce zostanie pokazany portret kobiety identyfikowanej z królową Anną Jagiellonką, należący do zbiorów Rijksmuseum w Amsterdamie. Swoją polską premierę będzie miała też tłoczona w skórze tarcza z portretem Zygmunta Augusta (Livrustkammaren w Sztokholmie). To jedynie wybrane przykłady spośród dzieł, które udało się sprowadzić z kilkudziesięciu muzeów oraz bibliotek z kraju i zagranicy, w tym tak renomowanych, jak: The Metropolitan Museum of Art w Nowym Jorku, The Bodleian Library w Oksfordzie, The British Library w Londynie, Luwr i Biblioteka Narodowa w Paryżu.
„Spotkanie Abrahama z Melchizedekiem”, Michiel I Coxcie i warsztat, ok. 1547, Fondation Custodia w Paryżu (Fot. materiały prasowe)
Na piętrze Kurzej Nogi, w dawnej sypialni Zygmunta I, zgromadzony będzie zespół przeznaczonych do prywatnego użytku luksusowych modlitewników z ilustracjami mającymi ułatwić intymny kontakt modlącego się z Bogiem. Prawdziwymi arcydziełami europejskiego miniatorstwa są zdobione przez Stanisława Samostrzelnika książeczki do nabożeństwa króla Zygmunta I (Londyn, The British Library) i jego małżonki Bony Sforza (Oksford, The Bodleian Library), a także możnowładców: Wojciecha Gasztołda (Monachium, Universitäts Bibliothek w Monachium) i Krzysztofa Szydłowieckiego (Mediolan, Archivio Storico Civico e Biblioteca Trivulziana).
Ekspozycja w Sali Poselskiej będzie miała charakter podsumowania i kulminacji całej wystawy. Wrażenie na widzach zrobi z pewnością trzydzieści rzeźbionych w drewnie głów ludzkich – specjalnie na tę okazję wyjętych z kasetonów stropu po raz pierwszy w historii zamkowych wystaw – tworzących krąg pośrodku sali. Ekspozycja na wysokości wzroku zwiedzających umożliwi dosłownie stanięcie „twarzą w twarz” z wyobrażeniami realnych postaci z przeszłości, bohaterów historycznych i mitologicznych.
Głowa wawelska (Fot. materiały prasowe)
To niejedyna niespodzianka, która czeka na wybierających się na wystawę. Na czas trwania ekspozycji „Obraz Złotego Wieku” pod Zamkiem Królewskim na Wawelu stanęło współczesne dzieło będące interpretacją jednej z głów wawelskich zdobiących strop Sali Poselskiej. 2,5-metrowa rzeźba „Kobieta w czepcu” została wykonana ze stali przez Pawła Orłowskiego w 2023 roku. Można ją podziwiać, wchodząc na wzgórze zamkowe od strony Bramy Herbowej.
Rzeźba „Kobieta w czepcu” inspirowana słynnymi „Głowami wawelskimi”, Paweł Orłowski (Fot. materiały prasowe)
Wystawa „Obraz Złotego Wieku” – od 15 września do 14 grudnia, Zamek Królewski na Wawelu