Oniryczne, nierealne światy urzeczywistnione na płótnach, rysunkach i instalacjach artystów z różnych okresów historycznych można poznać, oglądając wystawę „Surrealizm. Inne mity”, która trwa aktualnie w Muzeum Narodowym w Warszawie.
Surrealizm narodził się 100 lat temu we Francji, rozkwitł po ogłoszeniu pierwszego „Manifestu surrealizmu” André Bretona, a następnie zataczał coraz szersze kręgi: surrealistyczne grupy powstały między innymi w Czechosłowacji, Belgii, Wielkiej Brytanii czy Japonii. W Polsce grupa związana bezpośrednio ze środowiskiem Bretona nigdy się nie zawiązała, jednak na przestrzeni minionego wieku w polskiej sztuce pojawiały się symptomy surrealizmu. Im właśnie poświęcona jest wystawa w Muzeum Narodowym w Warszawie „Surrealizm. Inne mity”.
„Czarodziej przy zielonej skale”, Marek Włodarski (1898–1960), Henryk Streng; wystawa „Surrealizm. Inne mity” (Fot. materiały prasowe)
Na wystawie „Surrealizm. Inne mity” można obejrzeć prace z różnych okresów historycznych, począwszy od dwudziestolecia międzywojennego. Do ekspozycji włączono kilka współczesnych realizacji – instalację „Nokturn” Dominiki Olszowy, przygotowaną specjalnie na potrzeby wystawy w MNW, prace Goshki Macugi, kolektywu Slavs and Tatars oraz Jana Jakuba Ziółkowskiego, które dopełniają historyczną narrację.
Wybór prac polskich uzupełnia niewielki zestaw dzieł twórców zagranicznych (Max Ernst, Wifredo Lam, Victor Brauner, Raoul Ubac, Hans Bellmer), kontekstualizując rodzime reprezentacje surrealizmu.
Wystawa „Surrealizm. Inne mity” MNW (Fot. Włodzimierz Wasyluk/Forum)
Surrealizm opierał się na mitach – były one kluczowe dla surrealistycznego imaginarium czerpiącego z mitologii starożytnej, legend, lokalnych wierzeń. Równocześnie pozostaje uwikłany w mity nowoczesne, modernistyczne, rządzące interpretacją zjawisk w historii sztuki.
Kompozycja z cyklu „Lalki”, Marek Piasecki (1935–2011); wystawa „Surrealizm. Inne mity” (Fot. materiały prasowe)
„Inne mity” są próbą pokazania innej strony polskiej historii sztuki porzucającej swoje dawne ograniczenia na rzecz otwarcia się na nowe, w tym wypadku surrealistyczne, perspektywy.
Wystawa „Surrealizm. Inne mity” w Muzeum Narodowym w Warszawie trwa do 11 sierpnia 2024