1. Zwierciadlo.pl
  2. >
  3. Styl Życia

Nie tylko wieże WTC

</a> Forum
Forum
Najnowsza historia architektury obfituje w słynne budowle, które już nie istnieją. Oto subiektywna lista słynnych obiektów zniszczonych przez ludzi i żywioł

</a> Forum Forum

Galopująca Gertie

Dzień 7 listopada 1940 roku zapowiadał się podle. Rano cieśninę Tacoma w stanie Waszyngton nawiedził silny sztorm znad oceanu. Wiatr wiejący z prędkością dochodzącą do 67 kilometrów na godzinę wprowadził w drgania i rozkołysał Tacoma Narrows, jeden z najsłynniejszej mostów wiszących na świecie. Przeprawa, oddana do użytku zaledwie miesiące wcześniej, była ulubionym celem wycieczek zmotoryzowanych - jazda autem po długim na 840 metrów i szerokim na zaledwie 12 metrów przęśle dostarczała ponoć niezwykłych wrażeń. Pod wpływem ciężaru rozpędzonych aut most zaczynał się kołysać, co przypominało jazdę na koniu. Tacoma Narrows zaczęto nazywać „Galopującą Gertie”. Już w trakcie budowy pracujący przy betonowania jezdni robotnicy doznawali mdłości spowodowanych dużymi wygięciami przęseł. 7 listopada było jeszcze gorzej – po trzech godzinach kołysania i wyginania most się rozpadł. Obyło się bez ofiar w ludziach.

Tacoma Narrows został odbudowany według zmodyfikowanego projektu – inauguracja odbyła się 15 października 1950 roku. Nowy most stoi do dziś, nie kołysze tak, jak kiedyś i nie jest już nazywany „GG”.

Willa Muftiego

Zburzenie żadnego innego hotelu nie wzbudziło porównywalnych protestów na całym świecie i nie skłoniło do interwencji urzędników administracji supermocarstw. Ale po kolei. Hotel Shepherd (bo o nim mowa) zbudowany w latach 30. XX wieku w arabskiej dzielnicy Jerozolimy Szejk Dżarra dla Hadż Amina Husseiniego, wielkiego muftiego starożytnej metropolii. Duchowny był postacią kontrowersyjną – zaangażował się w walkę z kontrolującymi Palestynę Brytyjczykami oraz syjonistami i osadnikami żydowskimi, co a w. W czasie II wojny światowej został sprzymierzeńcem Hitlera, na terenie byłej Jugosławii rekrutował muzułmańskich ochotników do szwadronów SS, został oskarżony o zbrodnie wojenne i uwięziony we Francji. Z więzienia uciekł i uniknął procesu. Po utworzeniu państwa Izrael w 1948 roku osiadł w Bejrucie, gdzie kontynuował antysemicka działalność. Wielu Palestyńczyków uznaje go dziś za bohatera narodowego.

Dlatego zburzenie hotelu Shepherd, w następstwie wojny sześciodniowej 1967 roku zajętego przez Izraelczyków oraz budowa na jego miejscu apartamentowca, wywołały międzynarodowe protesty. Amerykańska sekretarz stanu Hillary Clinton zarzuciła Tel Avivowi torpedowanie szans na proces pokojowy na Bliskim Wschodzie. Plany Izraela potępiła ONZ. Rząd premiera Netaniahu odrzucił protesty. Na początku roku modernistyczny budynek hotelu Shepherd zrównały z ziemią buldożery.

Największy hotel w Europie

</a> Forum Forum

W styczniu minęła piąta rocznica rozbiórki gostinicy „Rossija”, największego hotelu w Europie (a w latach 60. Również na świecie) . Utrzymany w stylu bizantyńskiego socmodernizmu 21-piętrowy gigant, który liczył ponad cztery tysięcy łóżek, 3200 pokoi i 245 „półapartamentów” oraz mieścił m.in. salę koncertowa na 2500 miejsc, kino i urząd pocztowy, został otwarty w 1967 roku. Budowy doglądał sam Nikita Chruszczow. Pierwszy sekretarz chciał w ten sposób upiększyć okolice Kremla, które od lat 40. straszyły pustką po wyburzeniu szeregu zabytkowych budynków nad rzeką Moskwą – na parceli planowano wznieść socrealistyczny wieżowiec. „Rossija” była lansowanym przez władze symbolem stolicy Kraju Rad. Symbol nie przetrwał powrotu kapitalizmu. Na jego miejscu powstaje centrum hotelowo-usługowo-rozrywkowe. Architektura nowych budynków ma nawiązywać do zburzonych przez Stalina. Miał też stanąć najwyższy wieżowiec w Europie (612 m). Budowę zaprojektowanej przez sir Normana Fostera Basznia Rossija (Wieża Rosja)wstrzymano z powodu recesji.

Sam z „Dzięcioła”

Był pierwszym w Polsce obiektem wybudowanym w tej kategorii i zawdzięczał jej nazwę. Oddany do użytku w 1962 roku „Supersam” przy placu Unii Lubelskiej w Warszawie, wyróżniał się nowatorską wówczas w skali światowej konstrukcją dachu zawieszonego i utrzymywanego za pomocą dźwigarów i stalowych lin według projektu Jerzego Hryniewieckiego, Macieja Krasińskiego i Macieja Gintowta. Na terenie samoobsługowego sklepu działał bar „Frykas” z fantastycznymi abstrakcyjnymi mozaikami zaprojektowanymi przez małżeństwo Rechowiczów. W 2006 roku mimo społecznej kampanii na rzecz uratowania cennego zabytku architektury socmodernistycznej Supersam został zburzony. Na jego miejscu ma powstać biurowiec. Fanom kultowego spożywczaka na otarcie łez pozostała komedia Jerzego Gruzy „Dzięcioł” – grany przez Wiesława Gołasa bohater filmu pracuje w Supersamie w charakterze spikera sklepowego radiowęzła.

 

 

Share on Facebook Send on Messenger Share by email
Autopromocja
Autopromocja

ZAMÓW

WYDANIE DRUKOWANE E-WYDANIE
  • Polecane
  • Popularne
  • Najnowsze