1. Zwierciadlo.pl
  2. >
  3. Moda

Biała koszula powraca – projektanci znów czynią z niej główną gwiazdę sezonu

Ta stylizacja z białą koszulą Audrey Hepburn w „Rzymskich wakacjach” przeszła do historii mody. (Fot. Getty Images)
Ta stylizacja z białą koszulą Audrey Hepburn w „Rzymskich wakacjach” przeszła do historii mody. (Fot. Getty Images)
Gdyby szukać elementu garderoby, który uosabia zmiany, jakie zaszły w modzie w ostatnim czasie, byłaby to z pewnością biała koszula. Uniwersalna, ponadklasowa i przystępna cenowo. Stylizacje z białą koszulą pasują każdemu i na każdą okazję, niezależnie od wieku, rozmiaru czy koloru skóry.
Chciałabym wymyślić zwykłą białą koszulę, ze spódnicą i spodniami, które do niej pasują” – powiedziała japońska projektantka Rei Kawakubo zapytana przez magazyn „Women’s Wear Daily” o to, jaki element garderoby chciałaby wynaleźć. Trudno się jej dziwić, bo próżno szukać bardziej wszechstronnego obiektu kreacji. Biała koszula jest jak białe płótno, punkt wyjścia. Jej egalitarny charakter pozwala dopasować ją do każdej sytuacji. Stylizacja z białą koszulą mogą być: surowe, proste, kobiece, swobodne, luksusowe, androgyniczne, filuterne, rustykalne, artystyczne i pełne wyszukanych smaczków. Wydaje się, że w naszej garderobie jest od zawsze, dlatego zdążyła się już nieco opatrzyć. Ot, zwykła biała koszula. Jednak nic bardziej mylnego. Biała koszula to prawdziwa rewolucjonistka.

Biała koszula historia

Znalazła się w centrum uwagi już w XVIII wieku, kiedy Maria Antonina wywołała nie lada skandal, pozując Élisabeth Vigée-Lebrun ubrana jedynie w skromną białą bawełnianą koszulę (wtedy bieliznę) i oszczędną biżuterię. Historycy wskazują, że ta decyzja miała ogromny wpływ na przemysł tekstylny i rozwój biznesu bawełnianego. Maria Antonina, zamieniając bieliznę w odzież wierzchnią, uczyniła tę z pozoru zwyczajną tkaninę wielce pożądaną.

Maria Antonina na portrecie Élisabeth Vigée-Lebrun, po 1783 (Fot. Getty Images) Maria Antonina na portrecie Élisabeth Vigée-Lebrun, po 1783 (Fot. Getty Images)

Do początku XX wieku biała koszula nie opuszczała męskiej garderoby, śnieżna biel jej kołnierzyka i rękawów świadczyła o wysokim statusie, była atrybutem zamożnych dżentelmenów, którzy mogli powstrzymywać się od pracy fizycznej. Kobiety nosiły jeszcze wtedy białe koszule sporadycznie, głównie podczas uprawiania sportów, takich jak golf czy jazda na rowerze. Była wygodna, bo w odróżnieniu od uciskających gorsetów nie krępowala ruchów. Po raz pierwszy stała się symbolem emancypacji kobiet dzięki Coco Chanel. Francuska projektantka zaczęła włączać typowo męskie formy odzieży do swoich pierwszych kolekcji. A że sama była swoją najlepszą reklamą, nosząc spodnie, koszule, marynarki, kapelusiki i krawaty, wzbudzała poruszenie wśród europejskiej elity pierwszej połowy XX wieku.

Bluzka „Bettina” i lniana spódnica, reprodukcja oryginalnego modelu na wystawie „Hubert de Givenchy” w Cité de la Dentelle et de la Mode, Calais, Francja (2017). (Fot. Getty Images) Bluzka „Bettina” i lniana spódnica, reprodukcja oryginalnego modelu na wystawie „Hubert de Givenchy” w Cité de la Dentelle et de la Mode, Calais, Francja (2017). (Fot. Getty Images)

Stylizacje z białą koszulą w latach 20. i 30. XX wieku pokochało też Hollywood. Na ekranie przysłużyły się promocji wizerunku nowoczesnej, niezależnej pracującej Amerykanki. Biała koszula stała się znakiem rozpoznawczym takich gwiazd, jak Katharine Hepburn czy Marlene Dietrich. Lista kultowych filmowych scen, w których główne bohaterki mają na sobie białą koszulę, jest długa: Marilyn Monroe w „Skłóconych z życiem”, Audrey Hepburn w „Rzymskich wakacjach”, Diane Keaton w „Annie Hall”, Kim Basinger w „9 i pół tygodnia”, Uma Thurman w „Pulp Fiction”, Julia Roberts w „Pretty Women”, Angelina Jolie w „Pan i pani Smith”.

Uma Thurman i jej słynna stylizacja z białą koszulą (Fot. Getty Images) Uma Thurman i jej słynna stylizacja z białą koszulą (Fot. Getty Images)

Biała koszula stylizacje gwiazd

Biała koszula pojawia się na wybiegach zwykle wtedy, kiedy moda ma być sprzymierzeńcem zapracowanych kobiet, niemających czasu stać godzinami przed lustrem. W 1952 roku Hubert de Givenchy zrewolucjonizował szafy Francuzek, pokazując kolekcję „Separates” zaprojektowaną z pasujących do siebie elementów. Pokaz otwierała Bettina blouse – biała koszula z rękawami obszytymi falbanami, inspirowana obrazem „La Blouse roumaine” Henriego Matisse’a z 1940 roku. W latach 80. zapięta pod szyję biała koszula w zestawie z oversize’owym garniturem autorstwa Giorgia Armaniego miała pomóc kobietom piąć się po szczeblach kariery. W latach 90. biała koszula przestaje kojarzyć się wyłącznie ze sztywnym korporacyjnym dress code’em. To zasługa ikony minimalizmu tamtej dekady Carolyn Bessette-Kennedy, która białą koszulę uczyniła stałym elementem swoich codziennych stylizacji. Faworyzowała ją do tego stopnia, że wkładała również na wieczorne gale.

Biała koszula autorstwa japońskiego projektanta Yohji Yamamoto i czarna spódnica do ziemi, w których pojawiła się na imprezie w Whitney Museum w Nowym Jorku w 1999 roku, jest jedną z jej najlepiej zapamiętanych stylizacji. To zresztą nie pierwszy raz, kiedy biała koszula zadała szyku na czerwonym dywanie. Rok wcześniej Sharon Stone na gali Oscarów wystąpiła w białej koszuli Gapa i satynowej fioletowej spódnicy od Very Wang. Później na ten sam pomysł wpadnie Uma Thurman, a w tym roku także Zendaya.

Słynna stylizacja z białą koszulą Sharon Stone, 1998 (Fot. Getty Images) Słynna stylizacja z białą koszulą Sharon Stone, 1998 (Fot. Getty Images)


Mówi się, że biała koszula jest atrybutem kobiet, które nie myślą wyłącznie o modzie i może właśnie dlatego branża mody tak chętnie sięga po stylizacje z białą koszulą. Szczególnie mocno upodobał ją sobie legendarny fotograf Peter Lindbergh. Do historii mody przeszło jego zdjęcie z 1987 roku, przedstawiające trzy modelki: Tatjanę Patitz, Marie-Sophie Wilson i Lynne Koeste, ubrane w białe koszule i czarne spodnie zaprojektowane przez Rei Kawakubo. Rok później na plaży w Malibu powstała sesja dla amerykańskiego „Vogue’a”, zatytułowana „The White Shirt Story”. Modelki: Estelle Lefébure, Karen Alexander, Rachel Williams, Linda Evangelista, Tatjana Patitz i Christy Turlington, pozują fotografowi ubrane wyłącznie w białe koszule. W 2003 roku Lindbergh powtórzył ten pomysł dla „Vogue Italia”. W sesji „The Power of The White Shirt” ubrane tylko w białe koszule przed obiektywem stanęły: Eugenia Volodina, Erin Wasson, Natalia Vodianova, Rie Rasmussen, Eva Jay Kubatova i Adina Fohlin.

Biała koszula mniej znaczy więcej

Minimalizm przełomu lat 90. i 2000. doskonale sprawdza się także dzisiaj. Zmęczeni trendami i szybką modą oraz świadomi jej wpływu na środowisko coraz chętniej wybieramy uniwersalne elementy garderoby, takie jak stylizacje z białą koszulą, które posłużą nam dłużej niż sezon. Na polskim rynku pojawia się coraz więcej marek wyznających zasadę: jakość, nie ilość. Oferują one krótkie serie klasycznych elementów, które sprawdzą się w różnych sytuacjach. Martyna Zagórska po latach pracy jako redaktorka mody w polskiej prasie kobiecej w tym roku zdecydowała się założyć markę Tres en Raya.

Pomysł był prosty: zbudować spójną garderobę z naturalnych tkanin, która przetrwa lata. „Chciałam stworzyć rzeczy na tyle uniwersalne, żeby ubranie się zajmowało nie więcej niż minutę, i na tyle ciekawe, że niezmiennie chce się je nosić” – wyjaśnia. Punktem centralnym pierwszej kolekcji jest biała koszula Elena wykonana z mięsistej bawełny z balonowymi rękawami. „Biała koszula jest uniwersalna, bo bardzo plastyczna. To jedna z niewielu rzeczy, które możesz nosić zarówno na plaży, jak i podczas eleganckiej kolacji. Ponadto biała koszula potrafi rozwiązać niejeden problem. Wyglądasz na zmęczoną? Załóż białą koszulę. Nie wiesz, jaki obowiązuje dress code? Załóż białą koszulę. Przykłady można mnożyć” – dodaje.

Biała koszula projektu Tres en Raya (Fot. materiały prasowe) Biała koszula projektu Tres en Raya (Fot. materiały prasowe)

Niektórzy potrzebują czasu, by przekonać się do białej koszuli. Modelka Maria Zakrzewska, która na koncie ma współpracę z takimi markami, jak: Gucci, Celine i Marni, zaczęła doceniać ją dopiero na studiach. Wcześniej kojarzyła jej się ze strojem galowym zakładanym na zakończenie roku szkolnego. Dziś nie wyobraża sobie swojej garderoby bez białej koszuli. „Białe koszule noszę w trakcie tygodni mody, na imprezy branżowe, castingi, spotkania ze znajomymi. Łączę je z dżinsami, garniturami, szortami, spódnicami. Jeżeli chcę, żeby stylizacja był bardziej swobodna, rozpinam kołnierz, podwijam rękawy, czasem dodam apaszkę” – wylicza modelka. Maria od początku wiedziała, że idealnie skrojona ponad­czasowa biała koszula stanie się punktem wyjścia MAWO, marki uniseks, którą założyła rok temu wspólnie z Sergiuszem Zięciakiem. „Zależało nam na stworzeniu projektu, który w swoim DNA będzie miał wpisane wartości, które są bliskie naszemu sercu: inkluzywność, odpowiedzialność, transparentność. Wierzymy, że moda uniseks jest małym, lecz skutecznym elementem szerszego dialogu o równości. Dla nas był to naturalny ruch, ale również ten ruch miał wymiar małego manifestu – podkreślenia równouprawnienia” – tłumaczy Maria.

Biała koszula projektu Mawo (Fot. materiały prasowe) Biała koszula projektu Mawo (Fot. materiały prasowe)


Żywotność jednej koszuli przewidziana jest statystycznie na 40 prań. „W praktyce zależy to od rodzaju tkaniny i tego, jak o nią dbamy” – wyjaśnia Karolina Pawlak, której rodzinna manufaktura specjalizuje się w tak wąskiej dziedzinie, jaką jest produkcja koszul. Przez ostatnie lata Karolina obserwowała, jak zmienia się podejście do zakupów polskiego klienta, a ten coraz bardziej docenia jakość i sposób wykonania produktów. Wtedy zrozumiała, że zarówno na rodzimym, jak i na zagranicznym rynku brakuje marek specjalizujących się w tworzeniu nowoczesnych form koszul wykonanych z najwyższej jakości tkanin. I tak dwa lata temu powstała jej marka One Shirt, oferująca ponadczasowe koszule dla kobiet. Nad prototypem każdej z nich Karolina pracuje z krawcowymi z ponad 25-letnim stażem. „Projektując koszulę, bawimy się jej formą, eksperymentujemy, nadając objętość, przerysowujemy jej standardowe elementy. Nasze koszule są dostępne w jednym rozmiarze. Ma to zasadniczy zamysł: każda z nas będzie w tej koszuli wyglądać inaczej, równie dobrze to koszula dopasuje się do naszej sylwetki i stylu” – wyjaśnia. Białe koszule w One Shirt są częścią stałej kolekcji. Wszystko po to, by za dwa, trzy lata klientki mogły wrócić po swój ulubiony model.

Biała koszula projektu One shirt (Fot. materiały prasowe) Biała koszula projektu One shirt (Fot. materiały prasowe)

Biała koszula jak najjaśniejsza z gwiazd

„Biel symbolizuje: doskonałość, rozum, intuicję, radość, szczęście, a także odnowę życia duchowego i początek” – wylicza Ania Kuczyńska, projektantka, w której szafie i kolekcjach biała koszula od wielu lat zajmuje kluczowe miejsce. Zresztą była i jest mundurkiem wielu dyrektorów kreatywnych, żeby wymienić Karla Lagerfelda czy Carolinę Herrerę. Ostatnio znów widywana jest na wybiegach. W trudnych czasach bardziej niż kiedykolwiek potrzebujemy dających spokój i poczucie bezpieczeństwa ubrań. W tym sezonie u Bottegi Venety białej koszuli towarzyszą tylko wysokie skórzane kozaki i kopertówka, a u Balmain – spodnie motocyklowe z wysokim stanem; duet Proenza Schouler, rozcinając rękawy, bawi się jej konstrukcją, a u Dolce & Gabbana mocno over­size’owa biała koszula pełni też funkcję nakrycia głowy. Ta mnogość pomysłów świadczy tylko o tym, jak wszechstronnym i uniwersalnym elementem garderoby jest biała koszula.

Stylizacja z białą koszulą z pokazu Rochas (Fot. materiały prasowe) Stylizacja z białą koszulą z pokazu Rochas (Fot. materiały prasowe)

W magazynie „Kobieta i Życie” w 1985 roku o białej koszuli pisano tak: „Nowa biała bluzka jest trochę jak siermiężna koszula. Wielka i pozornie nieforemna. Ma jednak formę, tylko bardzo prostą, przeważnie opartą na literze T. Przy tym jest długa, co widać szczególnie, kiedy nosi się ją na wierzch. Wystaje wówczas spod swetra, żakietu lub marynary. Pokazujemy te przejaskrawienia świadomie, aby było widać, na czym ta nowość polega. Trzeba bowiem wiedzieć, że to nie jest mała grzeczna bluzeczka, lecz wielka wspaniała szata stanowiąca clou naszego odzieżowego programu. Nie ukrywamy jej pod niczym, bo ona musi być widoczna”.
W tym sezonie nosimy ją dokładnie w taki sposób: jako główną bohaterkę jesiennych stylizacji.

Share on Facebook Send on Messenger Share by email
  • Polecane
  • Popularne
  • Najnowsze