Jeśli do tej pory nie mieliście dostatecznej motywacji, by zająć się waszym stresem na poważnie, może to was zmotywuje – hiszpańscy naukowcy wykazali, że stresujące wydarzenia, których doświadczamy w średnim wieku, mogą zwiększać ryzyko choroby Alzheimera w późniejszym okresie życia.
Specjaliści z Barcelona Institute for Global Health (ISGlobal) przeprowadzili badanie, w którym obserwowali stan zdrowia ponad 1,3 tysięcy ochotników, którzy na początku jego trwania byli całkowicie wolni od choroby Alzheimera, jednak członkowie ich rodzin chorowali na tę przypadłość (co generowało sporą dawkę stresu o osób zdrowych). Celem naukowców było sprawdzenie, jak doświadczany w ciągu życia stres wpływa na ryzyko zachorowania na wspomnianą chorobę.
Okazało się, że kluczowe znaczenie ma okres wieku średniego, czyli mniej więcej między 40 a 60 rokiem życia. Naukowcy wykazali bowiem, że stresujące wydarzenia, których doświadczają osoby w tym wieku, sprzyjają odkładaniu się w mózgu beta-amyloidu, czyli toksycznego białka, które wpływa na rozwój choroby Alzheimera.
Jakie stresujące wydarzenia mają na myśli uczeni? Chodzi m.in. o śmierć bliskiej osoby, chorobę czy bezrobocie.
– Wiemy, że wiek średni to czas, kiedy zaczynają pojawiać się patologie związane z chorobą Alzheimera. Jest możliwe, że to stres doświadczany w tych właśnie latach ma szczególne, długofalowe znaczenie dla zdrowia mózgu – mówi Eleni Palpatzis, pierwsza autorka publikacji, która ukazała się w czasopiśmie „Annals of Neurology”.
Znaczenie może mieć również płeć. Uczeni zaobserwowali bowiem, że stężenie beta-amyloidu pod wpływem stresu działającego w wieku średnim dotyczyło tylko mężczyzn. Jednakże kobiety doświadczające silnie stresujących wydarzeń miały na starość mniejszą objętość istoty szarej w mózgu.
– Nasze wyniki sugerują, że mechanizm działania stresu na zdrowie mózgu jest inny u mężczyzn niż u kobiet. U mężczyzn gromadzi się amyloid, a u kobiet dochodzi do atrofii mózgu – wyjaśnia Eider Arenaza-Urquijo, współautorka badania.
Szczególnie zagrożone okazały się osoby z historią zaburzeń psychiatrycznych. Miały one większe stężenie innego szkodliwego białka – tau, a także silniejsze stany zapalne i większe ubytki istoty szarej w mózgu. Jak spekulują naukowcy, osoby takie mogą np. mieć gorsze umiejętności radzenia sobie ze stresem.
Ponadto badanie wykazało, że nie bez znaczenia jest też wiek dziecięcy. Gdy doświadczamy silnego i częstego stresu jako dzieci, rośnie ryzyko późniejszych zapaleń w układzie nerwowym. Stany zapalne zaś są jednym z kluczowych czynników rozwoju chorób neurodegeneracyjnych [choroby neurodegeneracyjne związane są z postępującymi uszkodzeniami neuronów, czyli komórek, które budują układ nerwowy – przyp. red.], w tym choroby Alzheimera.
Jednak, jak podkreśla prof. Arenaza-Urquijo, chociaż badanie dostarcza wstępnych dowodów na to, że stres odgrywa dużą rolę w rozwoju choroby Alzheimera, potrzebne są dalsze badania, które pozwoliłyby odtworzyć i zweryfikować rezultaty naukowców.
Źródło: „Stres w średnim wieku sprzyja chorobie Alzheimera”, pap.pl [dostęp: 05.04.2024]