1. Zwierciadlo.pl
  2. >
  3. Kultura

Paryska wystawa Katarzyny Krakowiak-Bałki

Prace Katarzyny Krakowiak-Bałki można oglądać na wystawie „Where Does Any Miracle Start?” w Jeu de Paume w Paryżu. (Fot. materiały prasowe)
Prace Katarzyny Krakowiak-Bałki można oglądać na wystawie „Where Does Any Miracle Start?” w Jeu de Paume w Paryżu. (Fot. materiały prasowe)
„Ten projekt jest dedykowany małym migrantom: owadom. Temu, jak niewidzialnie okupują architekturę, negocjują przestrzeń, są elastyczne i się adaptują, mają siłę, by przetrwać i szybko się regenerować, i nigdy się nie poddają. Chcę uwidocznić ich obecność, dać im głos. Jeu de Paume przemawia więc głosem bytów marginalizowanych i niewidzialnych” – mówi o swojej najnowszej wystawie Katarzyna Krakowiak-Bałka.

Gwarna jerozolimska ulica. Ryk klaksonów, kakofonia programów radiowych słyszanych z otwartych okien samochodów. Niepozornie ubrana dziewczyna – rybaczki, bluzka z podwiniętymi rękawami – ciągnie wózek na zakupy. Idzie spokojnie. Nie wzbudza ani zainteresowania, ani podejrzeń. Gdyby była terrorystką, bez przeszkód zrealizowałaby swoją misję. W torbie radiostacja, którą sama zbudowała. Włamuje się w ten sposób do włączonych odbiorników radiowych i nadaje piracki komunikat o eksmisji arabskiej matki i jej sześciorga dzieci, która jeszcze przed chwilą mieszkała tuż za rogiem. Odsyła do strony radiofreejaffa.com. Ani terrorystka, ani aktywistka. Artystka oddająca sztuką głos innym. Swój projekt Radio all.FM Katarzyna Krakowiak realizuje w różnych miejscach, przejmując sygnał radiowy, aby nagłośnić tematy tabu, jakie na co dzień pomijane są przez społeczeństwa i polityków.

Teraz, trzynaście lat później, w prestiżowej paryskiej instytucji Jeu de Paume poświęconej nowym mediom i sztuce fotografii, realizuje nowy projekt „Where Does Any Miracle Start?” (angielskie tłumaczenie wersu „Nie znasz prawd żywych, nie obaczysz cudu!” z „Romantyczności” Adama Mickiewicza). Oddaje w nim głos migrantom, których nie zauważamy. Owadom i małym zwierzętom zamieszkującym Ogrody Tuileries, do których przylega muzeum. Nagrała dźwięki i wibracje, jakimi się ze sobą komunikują, często na częstotliwościach niesłyszalnych dla ludzkiego ucha. Skupiła się też na tym, jak walczą o swoją przestrzeń, nie zostawiając miejsca na negocjacje. Dodatkowo podczas koncertu otwarcia w Ogrodach Tuileries ich dźwięk imitować będą trzy wybitne wokalistki eksperymentalne: Audrey Chen, Isabelle Duthoit i Ute Wassermann.

Kompozycja łącząca nagrania koncertu i odgłosy owadów wabionych nocą do światła odbijać się będzie następnie w przestrzeni hallu muzeum za pomocą specjalnych głośników umocowanych na szybach. Artystka oddaje tym samym głos budynkowi, który staje się i nadajnikiem, i instrumentem. Krakowiak-Bałka opowiada historię Jeu de Paume poprzez prezentowane na stronie internetowej modele akustyczne. Symulacje oparte na archiwalnych planach architektonicznych pokazują, jak budynek ten brzmiał w przeszłości. Na pracę „Where Does Any Miracle Start?”, która powstała w ramach Roku Romantyzmu Polskiego organizowanego przez Instytut Adama Mickiewicza, składają się: instalacja dźwiękowa, platforma internetowa, koncert i płyta winylowa. A warto dodać, że podobnie jak we wcześniejszych działaniach i tu Krakowiak współpracowała z naukowcami i inżynierami dźwięku.

Katarzyna Krakowiak tworzy rzeźby, performance, obiekty, kompozycje i instalacje dźwiękowe, w których bada języki opisu architektury. Badając granice architektury, tworzy wielkoskalowe instalacje w oparciu na istniejących konstrukcjach architektonicznych. Została wyróżniona licznymi nagrodami, m.in.: St. John’s College Uniwersytetu Oksfordzkiego, Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego oraz Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego RP i amerykańskiej fundacji Trust for Mutual Education. W 2012 otrzymała nagrodę specjalną za wystawę indywidualną „Iżby ściany drżały, pęczniejąc skrywaną wiedzą o wielkiej mocy” w Pawilonie Polskim na 13. Międzynarodowej Wystawie Architektury w Wenecji. Od 2019 roku prowadzi Pracownię Przestrzeni Działania Dźwięku na Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie. W 2020 roku zrealizowała pracę „It Begins with One Word. Choose Your Own” w Pawilonie Miesa van der Rohe w Barcelonie.

Samą siebie określa jako rzeźbiarkę, a swoje prace rzeźbami akustycznymi, czyli rzeźbami zbudowanymi z dźwięku. Anda Rottenberg pisała w poświęconym artystce tekście, że rzeźby akustycznej nie widzimy. „Nie możemy jej dotknąć, nawet nie możemy jej sobie wyobrazić. Możemy jej doznawać, wsłuchując się w nieartykułowane dźwięki, ale też ją współtworzyć, poruszając się, zmieniając miejsce, chwytając to, co nieuchwytne. Nasza obecność, nasze doznania i nasze refleksje wprowadzają ten rodzaj sztuki w obszar piątego wymiaru, który podobno nie istnieje. Ale czy istnieje rzeźba zbudowana z trudno uchwytnych i stale zmieniających się dźwięków?” – pytała w książce „Zbliżenia. Szkice o polskich artystach”.

Wystawa „Where Does Any Miracle Start?” w Jeu de Paume w Paryżu potrwa od 7 listopada 2022 do 30 kwietnia 2023.

Share on Facebook Send on Messenger Share by email
Autopromocja
Autopromocja

ZAMÓW

WYDANIE DRUKOWANE E-WYDANIE
  • Polecane
  • Popularne
  • Najnowsze