Nie oceniaj książki po okładce – a gdyby tak to powiedzenie zastosować do człowieka? Temu między innymi służy organizacja Żywych Bibliotek, w których zamiast książki „dostajesz do ręki” prawdziwą ludzką historię.
Ile razy zdarzyło ci się czuć się nieswojo, spotykając po raz pierwszy kogoś na wózku albo osobę niewidomą albo kogoś, kto nosi się zupełnie inaczej niż reszta twoich znajomych? Pierwsze lody puszczają zazwyczaj, gdy zaczynasz z taką osobą rozmawiać, poznajesz jej doświadczenia, odkrywasz jej historię.
Temu właśnie służy międzynarodowy projekt Żywych Bibliotek, którego misją jest przełamywanie stereotypów kulturowych, religijnych, społecznych i etnicznych oraz tworzenie społeczności, których siłą jest różnorodność.
Żywe biblioteki działają w 85 krajach na 6 kontynentach. Pierwsza z nich powstała w 2000 roku w Danii podczas festiwalu muzycznego w Roskilde. Wypracowane tam idea i metoda trafiły następnie do Departamentu Młodzieży i Sportu przy Radzie Europy. W 2004 roku Żywa Biblioteka została uznana za oficjalną metodę edukacji o prawach człowieka i dzięki pierwszemu podręcznikowi wydanemu przez Radę Europy rozprzestrzeniła się na kilkadziesiąt krajów na świecie. Od 2007 roku funkcjonuje również w Polsce, zaczęło się od Warszawy i Żywej Biblioteki w ramach . wydarzeń w ramach „Globalnej Wioski – Święta Różnorodności”. Potem był Wrocław, Kraków, Bydgoszcz, Opole… W sumie odbyło się już około 50 edycji Żywej Biblioteki. Żywe Biblioteki są organizowane w bardzo różnych miejscach: w przestrzeniach otwartych, takich jak festiwale muzyczne, parki jak i zamkniętych, np. bibliotekach publicznych, domach kultury, szkołach, firmach. Niektóre Żywe Biblioteki organizowane są jako jednorazowe wydarzenie, inne jako impreza cykliczna.
Do wypożyczalni ludzkich historii, czyli w wydarzeniu Żywej Biblioteki może wziąć udział każdy, kto jest otwarty na dialog, zmianę swojego sposobu myślenia i ma w sobie chęć pozbycia się uprzedzeń. Na miejscu ma możliwość wyboru Żywej Książki, czyli osoby doświadczającej stereotypów, uprzedzeń, wykluczenia i dyskryminacji i wysłuchania jej historii. Rozmowa trwa określony czas, zazwyczaj trzydzieści minut, odbywa się w intymnej, przyjaznej atmosferze. Tytuły Żywych Książek dostępnych w danej Żywej Bibliotece są zawarte w Katalogu. Zazwyczaj towarzyszą im również prologi – krótkie opisy, które każda z Żywych Książek przygotowuje indywidualnie.
Katalog Żywych Książek tworzą ochotnicy, pragnący podzielić się z innymi swoimi osobistymi historiami. Obecnie Żywa Biblioteka zrzesza tysiące wolontariuszy na całym świecie.