Oni będą wyznaczać kierunek w modzie. 7 kolekcji na wiosnę-lato 2026 debiutujących dyrektorów kreatywnych

Balenciaga: Pierpaolo Piccioli wraca do idei piękna Cristóbala Balenciagi

Jedno z najbardziej oczekiwanych wydarzeń sezonu: debiut Pierpaolo Picciolego w Balenciadze. Projektant, który przez dwie dekady prowadził Valentino, zastąpił Demnę – twórcę, który z ponadstuletniego domu zrobił laboratorium mody w erze internetu. Zmiana była symboliczna: koniec z ironią, powrót do idei piękna.

Kolekcję „The Heartbeat” pokazano w XVII-wiecznej siedzibie marki przy rue de Sèvres. Pierwszy look – długa suknia bez talii, inspirowana sack dress Cristóbala z lat 50. – był jak cytat z historii. Dalej: minimalistyczne skórzane kurtki bez klap, noszone jak peleryny, oraz marszczone spódnice z krótkimi topami. W drugiej części pokazu Piccioli dodał koloru – fiolety, zielenie, karmin – zachowując monumentalny rytm i architektoniczną strukturę sylwetek.

„Nie chcę negować tego, co było przede mną” – mówił projektant. Rzeczywiście, kolekcja unikała autorskich gestów. „To nie hołd, lecz cienie architektonicznych form Balenciagi wpisane w dzisiejszą rzeczywistość” – podkreślano w informacji prasowej. Laurence Benaïm recenzująca kolekcję dla Business of Fashion zarzuciła jej „zbytnią akademickość”, dodając: „Nie przez kopiowanie przeszłości czyni się ją współczesną.” To zdanie najlepiej streszcza ducha wielu tegorocznych debiutów: modę, która z lęku przed teraźniejszością szuka schronienia w archiwach.

Versace: Dario Vitale nawiązuje do seksapilu Gianniego Versace

Dario Vitale, pierwszy dyrektor kreatywny spoza rodziny, zadebiutował w Versace pokazem w Pinacoteca Ambrosiana — barokowym pałacu z dziełami Caravaggia i Rafaela. Wśród gości wielu miało na sobie archiwalne projekty Gianniego. Także tu ideą przewodnią był powrót do przeszłości. Vitale nazwał go falso storico – „momentem, gdy nie wiesz, co jest naprawdę stare, a co tylko udaje historię”.

To był powrót do bogactwa, seksu i glamouru lat 80. Odsłonięte brzuchy i obcisłe topy kontrastowały z androgynicznymi garniturami, szerokimi ramionami i barokowymi printami. To moda jak u Gianniego, dla kobiety, która ma władzę, kasę i uwielbia seks – i chce, żeby wszyscy o tym wiedzieli. „Seksualność to nie sam stosunek – to zapach, dotyk, wspomnienie następnego dnia” – mówił projektant. Na widowni zabrakło Donatelli i przedstawicieli rodziny Prada-Bertelli, która w kwietniu przejęła markę.

Sprzedaż Versace była dla branży zaskoczeniem, ale dobrze pokazuje przyczyny roszad na stanowiskach dyrektorów kreatywnych. Po latach rekordów rynek luksusu notuje najgłębszy spadek od 2008 roku. Zwolniły Chiny i USA, inflacja i wojny osłabiły popyt. Koncerny próbują nadrabiać straty, podnosząc ceny bez innowacji („greedflation”), obniżając jakość i ograniczając kreatywność. Gdy włoska prokuratura ujawniła, że produkty Diora czy Loro Piany szyto w nielegalnych szwalniach za 4 euro za godzinę, nawet wierni klienci zaczęli wątpić w sens luksusu. Nowi projektanci mają trudne zadanie – przywrócić markom ich mitologię. Może dlatego tak chętnie szukają schronienia w archiwach.

Jean Paul Gaultier: Duran Lantink zrywa z tradycjami założyciela

Zupełnie inną metodę przyjął Duran Lantink, pierwszy dyrektor kreatywny marki Jean Paul Gaultier po odejściu założyciela. Holender nazwał swój debiut „Junior” – jak młodzieżową linię z 1988 roku – i zapowiedział, że nie zajrzy do archiwów. Pokaz w podziemiach Musée du Quai Branly przypominał rave: metalowe rury, techno, pulsujące światło. Ubrania pasowały do nastroju – obcisłe body, bikini, uprzęże, spodenki z pasami.

Mimo obietnic, w kolekcji pojawiły się echa założyciela: paski marynarskie, krótkie trencze. Najmocniejszy efekt dały kostiumy z nadrukiem nagiego ciała – współczesna wersja kolekcji „Tatouage”. Zdaniem niektórych, zbyt modernistyczna. „Brak głębszego dialogu z archiwum to droga na skróty do awangardy” – napisała Laurence Benaïm. „Granice między hołdem a cytatem, inspiracją a parodią coraz bardziej się zacierają”. Auć.

Loewe: Jack McCollough i Lazaro Hernandez wracają do korzeni marki

Znacznie lepiej oceniono tych debiutantów, którzy nie próbowali wymyślać nic od nowa. Amerykański duet Jack McCollough i Lazaro Hernandez, po 22 latach prowadzenia Proenzy Schouler, zadebiutował w Loewe, przejmując stery po Jonathanie Andersonie. Ich kolekcja opierała się na dwóch filarach domu: hiszpańskości i rzemiośle.

Pierwszy motyw oddano w kolorach hiszpańskiej flagi i materiałach przywodzących na myśl letnie ciepło i cielesność: prążkowane zestawy z luksusowej frotte, koszule z warstwowymi kołnierzykami, spodnie o kroju dżinsów, ale uszyte z miękkiej skóry o fakturze łusek. Rzemiosło ujawniało się w precyzyjnie skrawanej i termicznie łączonej skórze, pozbawionej szwów – inspirowanej minimalizmem Johna McCrackena i Donalda Judda, gdzie perfekcja ukrywa ślady pracy rąk.

Tak samo podeszli do torebek: kopertówki otwierane jak drzwi Lamborghini, torby z zamszu i wiaderka ozdobione muszlami. „Nie jesteśmy włóczkowi ani ceramiczni – to styl Jonathana. Chcemy, żeby ludzie pomyśleli: to Jack i Lazaro, ale wciąż Loewe” – mówił Hernandez.

Dior: Jonathan Anderson wchodzi w dialog z przeszłością

A skoro już o Jonathanie mowa — jego debiut w Diorze był jednym z najważniejszych momentów sezonu. Irlandczyk w filmie poprzedzającym pokaz zadał pytanie: „Czy odważysz się wejść do domu Diora?”. Sam odpowiedział twierdząco. Odwołał się do archiwów, ale z dystansem, reinterpretując ikony domu — żakiet Bar, suknie Junon i Delft oraz wiklinowy motyw cannage. Klasyczne formy skrócił, rozciął i przesunął w nowe proporcje: Bar jacket zestawił z rozkloszowaną mini jak z sali gimnastycznej, a jedwabny komplet ozdobił nadrukiem hortensji, ukochanego kwiatu monsieur Diora. Był w tym pierwiastek napięcia – trójkątne kapelusze Stephena Jonesa przypominały bombowce Stealth.

Kolekcja była młoda, pełna dżinsu i skróconych fasonów, a przy tym wyrafinowana konstrukcyjnie. Laurence Benaïm uznała, że Anderson „nawiązał jasny dialog z przeszłością”, traktując archiwum nie jak muzeum, lecz jak komentarz do współczesności, w której historia pada ofiarą spłaszczania znaczeń. To przewrotny humor Jonathana, ale podany w jednej z najpotężniejszych marek świata.

Bottega Veneta: Louise Trotter pokazuje miękką wizję luksusu

Bottega Veneta zawsze była o rzemiośle, ale od tego sezonu także o kobiecości. Nowa dyrektorka kreatywna, Brytyjka Louise Trotter – wcześniej w Lacoste, Carven i Joseph – została pierwszą kobietą na czele marki od czasów współzałożycielki Laury Braggion. Obecnej zresztą na pokazie, jak pisał Harper’s Bazaar: w granatowej dzianinowej sukience ze złotymi guzikami, po osiemdziesiątce, wciąż niebywale stylowej. Jej wizerunek stał się inspiracją kolekcji.

Na wybiegu pojawiły się obszerne skórzane płaszcze, szerokie spodnie z lekkich tkanin i piżamowe koszule. W centrum – charakterystyczny splot intrecciato z 1966 roku, któremu Trotter przywróciła pierwotną, drobną skalę. Z cienkich pasków skóry utkano T-shirty, ciężkie swetry i peleryny, nad którymi rzemieślnicy pracowali tysiące godzin. To miękka wizja luksusu – nie takiego, który chce się globalizować, skalować produkcję i sprzedawać się na lotniskach. Miła odmiana od pozostałych, mocno sprzedażowych debiutów.

Chanel: Matthieu Blazy pisze nowy rozdział w historii marki

Miesiąc mody zamknął, jak zawsze, Chanel. Tam debiutował Matthieu Blazy, do niedawna dyrektor kreatywny Bottegi Venety – otwierając to, co prezes Bruno Pavlovsky nazwał „trzecim aktem” w historii domu. Pokaz w Grand Palais zaczynał się od prostego gestu: męskiej koszuli, jaką Gabrielle Chanel pożyczała od ukochanego. Blazy, we współpracy z marką Charvet, odtworzył ją w trzech wersjach z perłowymi guzikami i haftowanym nazwiskiem z etykiet z lat 20.

Na tej bazie zbudował kolekcję nowoczesnych ubrań do życia – miękkich żakietów z męskim ramieniem, spodni „pożyczonych od Boya” i torby 2.55 z wplecionym metalem, która miała się marszczyć w dłoni, pognieciona, ale kochana”. Tweed nabrał lekkości, jedwabna gabardyna – elastyczności. To Chanel, która zamiast rekonstrukcji mitu proponuje przyjemność noszenia, dotyk i ruch. „Nie interesuje mnie jasny przekaz – nie żyjemy w świecie jasnych znaczeń. Niejednoznaczność to potężne narzędzie. Moda musi wymyślić się na nowo – przestać być tylko historią, a znowu stać się przyjemnością i dotykiem” – powiedział Blazy w rozmowie z Business of Fashion.

Kryzys sektora luksusowej mody. Czy nowi projektanci ocalą domy mody?

„Czy moda utknęła w przeszłości?” pyta wspomniana krytyczka Laurence Benaim. Wszystko wygląda na to, że tak. W tegorocznym wielkim wybuchu, debiutujących projektantów można podzielić na trzy podejścia – tych, którzy schowali się w archiwach, tych, którzy je odrzucili i tych, którzy weszli z nimi w dialog . Które z nich było właściwą odpowiedzią na wielki kryzys luksusu? Ciężko powiedzieć. Ale podejście numer trzy, to obrane przez debiutantów w markach Loewe, Dior, Bottega Veneta i Chanel, krytycy ocenili najlepiej. Wydaje się też ono najbardziej na czasie. Bo może właśnie o to chodzi w nowym luksusie – żeby już nie z hukiem opowiadać historii stojących za ubraniami, tylko po cichu uszyć ubrania, które mówią same za siebie.