„To film o obsesjach, które niszczą nasze życie”. Recenzja „Club Zero” z Mią Wasikowską

To ty decydujesz, ty jesteś podmiotem, ty panujesz nad sobą i swoim ciałem, ty masz kontrolę i moc. Musisz tylko być skupiony, zdyscyplinowany, musisz pracować nad sobą. Wszystkie te „nauki”, wzorowane na buddyjskiej filozofii, przekazywane są na miękko, z uśmiechem. Uczniowie je połykają jak najsmaczniejsze kąski. Ba – teorie głoszone przez nauczycielkę uwodzą też innych nauczycieli i rodziców.

Film podzielił widzów w Cannes i na Festiwalu Nowe Horyzonty. Zarzucano reżyserce, że niechcący propaguje zaburzenia odżywiania, wyszydza mindfulness, drwi z ruchów klimatycznych. Że pokazuje nastolatków jako bezwolne owieczki idące po sznurku za wątpliwymi ideami, że młodzi ludzie są wypreparowani z uczuć, aseksualni. Że cały film jest zimny, wykoncypowany, a kadry perfekcyjnie ułożone.

Ale, jak mniemam, taki właśnie był reżyserski koncept. Pokazać absurdy współczesnego świata za pomocą absurdu, groteski, przesady. Formalna strona filmu robi wrażenie, każdy szczegół ma znaczenie – surowe, jakby laboratoryjne wnętrza, wielkie żółte tace, na których uczniowie nakładają sobie coraz mniejsze porcje, neonowe kolory ubrań nauczycielki. To wszystko, co na zewnątrz – porządek, geometria, ład – ma być emanacją wewnętrznego świata młodych ludzi, tego idealnego rzecz jasna.

Wbrew pozorom nie jest to film tylko o zaburzeniach odżywiania, a nawet śmiem twierdzić – w ogóle nie o tym. To film o obsesjach, które niszczą nasze życie społeczne i jednostkowe. O tym, jak łatwo dajemy się opętać fałszywym prorokom i mędrcom. Jak można wypaczyć najlepszą nawet ideę ortodoksyjnym, sztywnym podejściem. I wreszcie – o nas, rodzicach, którzy dezerterują ze swojej roli, stawiają dzieciom wygórowane wymagania, przelewają na nie swoje niespełnione ambicje. Film pozwala się z tymi trudnymi prawdami skonfrontować.

„Club Zero” w kinach od 16 lutego 2024 roku.