„Za powieści i opowiadania, w których fantazja i realizm łączą się w złożony świat poezji, odzwierciedlającej życie i konflikty całego kontynentu” – tak brzmiało uzasadnienie Nagrody Nobla w dziedzinie literatury dla Gabriela Garcíi Márqueza, którą otrzymał w 1982 roku. Te słowa doskonale opisują istotę twórczości kolumbijskiego powieściopisarza, uznawanego za jednego z najwybitniejszych pisarzy realizmu magicznego. Z okazji rocznicy urodzin przypominamy najpiękniejsze cytaty o miłości z jego dzieł.
Gabriel García Márquez był kolumbijskim pisarzem, jednym z najwybitniejszych twórców literatury hiszpańskojęzycznej XX wieku i laureatem Nagrody Nobla w dziedzinie literatury w 1982 roku. Jego dzieła, szczególnie wydane w 1967 roku „Sto lat samotności”, nazywane arcydziełem realizmu magicznego, przyniosły mu uznanie na całym świecie i są cytowane przez kolejne pokolenia.
García Márquez urodził się 6 marca 1927 roku w małym miasteczku Aracataca w Kolumbii. Dzieciństwo spędził wśród baśni i opowiadań, które później miały wpływ na jego literackie dzieła. Studiował prawo i dziennikarstwo na uniwersytetach w Bogocie i Cartagenie (1947–49) – to pierwsze porzucił na rzecz kariery pisarskiej. Już w trakcie studiów był zresztą członkiem ugrupowania literackiego Grupo de Barranquilla i publikował opowiadania i krótkie powieści, by potem pracować jako reporter w kolumbijskim dzienniku „El Espectador”. Jego pierwszymi opowiadaniami były między innymi: „Szarańcza” (1955), „Nie ma kto pisać do pułkownika” (1957), „Zła godzina” (1962). W nich po raz pierwszy pojawiło się miasteczko Macondo, które stało się swoistym znakiem rozpoznawczym Gabriela Garcíi Márqueza. Macondo to metafora Kolumbii i Ameryki Łacińskiej, która stała się kluczowa również w późniejszej twórczości pisarza.
Przełomem w jego karierze literackiej stało się wydanie powieści „Sto lat samotności”, która odniosła międzynarodowy sukces i do tej pory uznawana jest za jedno z najważniejszych dzieł literatury światowej. To miała być pierwsza powieść Gabriela Garcíi Marqueza. Dzięki swym dziadkom znał od dziecka historię Macondo i dzieje rodziny Buendía, prześladowanej fatum kazirodztwa, co posłużyło mu za inspirację. Jak czytamy w opisie książki, autor przedstawił w niej świat, w którym rzeczy nadzwyczajne miały wymiar szarej codzienności, zwyczajność zaś przyjmowana była jak zjawisko nadprzyrodzone; świat bez czasu, gdzie wiele rzeczy nie miało jeszcze nazw, był też jego światem. Potrzebował dwudziestu lat, by spisać te rodzinne opowieści z całym dobrodziejstwem i przekleństwem odniesień biblijnych, baśniowych, literackich, politycznych. Powieść ta opisywana jest jako synteza rzeczywistości latynoamerykańskiej, a jednocześnie metafora życia każdego z nas.
Jego późniejsze dzieła, między innymi „Jesień patriarchy” (1975), „Miłość w czasach zarazy” (1985) czy „Kronika zapowiedzianej śmierci” (1981), również spotkały się z uznaniem czytelników i krytyków. Cała twórczość García Márqueza charakteryzuje się głęboką narracją, bogatym językiem i niezwykłą wyobraźnią, najczęściej wplecioną w realizm magiczny, gdzie granice między rzeczywistością a fantazją stają się płynne.
W 1982 roku Gabriel García Márquez zoastał laureatem Nagrody Nobla w dziedzinie literatury za „powieści i opowiadania, w których fantazja i realizm łączą się w złożony świat poezji, odzwierciedlającej życie i konflikty całego kontynentu”.
Pod koniec lat 90. stan zdrowia pisarza zaczął się pogarszać. W 1999 roku wykryto u niego nowotwór, co skłoniło go do rozpoczęcia spisywania swoich wspomnień. Trzy lata później García Márquez opublikował książkę „Żyć, żeby opowiadać o tym”, która miała być pierwszą częścią jego autobiograficznej trylogii. W 2004 wydał swoją ostatnią powieść „Rzecz o mych smutnych dziwkach”. Gabriel García Márquez zmarł 17 kwietnia 2014 roku w Meksyku, pozostawiając po sobie tysiące wspaniałych wersów, które nieustannie cieszą dusze, również współczesnych czytelników. Poniżej przypominamy jego najpiękniejsze cytaty o miłości.
„Być może dla świata jesteś tylko człowiekiem, ale dla niektórych ludzi jesteś całym światem”.
„Był jeszcze zbyt młody, aby wiedzieć, że pamięć serca unicestwia złe wspomnienia, wyolbrzymiając dobre, i że dzięki temu mechanizmowi udaje nam się znosić ciężar przeszłości”.
Gabriel García Márquez, „Miłość w czasach zarazy”
„Jedynym bólem, jaki przeraża mnie w śmierci, jest to, że można umrzeć nie z miłości”.
Gabriel García Márquez, „Miłość w czasach zarazy”
„Na tym świecie nie ma nic trudniejszego od miłości”.
Gabriel García Márquez, „Miłość w czasach zarazy”
„Mieć kogoś, kto by mnie rozumiał – oto moja jedyna potrzeba życiowa”
Gabriel García Márquez, „Miłość w czasach zarazy”
„Jeżeli ktoś nie kocha cię tak, jakbyś tego chciał, nie oznacza to, że nie kocha cię on z całego serca i ponad siły”.
„Nigdy nie przestawaj się uśmiechać, nawet jeśli jesteś smutny, ponieważ nigdy nie wiesz, kto może się zakochać w twoim uśmiechu”.
„Ludzie, których kochamy, powinni umierać razem ze swoimi rzeczami”.
Gabriel García Márquez, „Miłość w czasach zarazy”
„Najbardziej odczujesz brak jakiejś osoby, kiedy będziesz siedział obok niej i będziesz wiedział, że ona nigdy nie będzie twoja”.
„Myślała zatem o nim, nie chcąc o nim myśleć, i im bardziej o nim myślała, tym większą czuła wściekłość, a im większą wściekłość czuła, tym bardziej o nim myślała, doprowadzając się do takiego stanu, że nie mogąc już tego znieść, zatraciła poczucie rozsądku”.
Gabriel García Márquez, „Miłość w czasach zarazy”
„Tą niewidzialną siłą, która wprawia świat w ruch, nie są miłości szczęśliwe, ale nieszczęśliwe właśnie”.
Gabriel García Márquez, „Rzecz o mych smutnych dziwkach”
„Nie płacz, że coś się skończyło, tylko uśmiechaj się, że ci się to przytrafiło”.
„Miłości też można się nauczyć”.
Gabriel García Márquez, „Kronika zapowiedzianej śmierci”