Czasami pokazanie prawdziwej twarzy wydaje nam się trudne. Obawiamy się, że zepsujemy miłą atmosferę albo, że zostaniemy odrzuceni przez towarzystwo. Taka postawa na dłuższą metę prowadzi jednak do dyskomfortu psychicznego.
Czy zdarza ci się czuć opór przed powiedzeniem drugiej osobie o swoich prawdziwych odczuciach, przemyśleniach na dany temat? Czy czasami gryziesz się w język z obawy, że możesz kogoś urazić swoją opinią albo zostać źle zrozumiana? A może zamiast powiedzieć wprost, co myślisz w danej chwili, szukasz w głowie łagodniejszej wersji komunikatu, który chcesz wyrazić, aby druga osoba nie poczuła się źle?
Tego typu rozważania są sygnałem braku szczerości – nie tylko wobec rozmówcy, ale przede wszystkim – wobec siebie samego. Jeśli na pierwszym miejscu stawiamy to, aby być akceptowanym przez innych, i w związku z tym za wszelką cenę staramy się być mili – tak naprawdę zatracamy autentyczny kontakt z samymi sobą. Jak wyjść z tego zaklętego kręgu? Lucyna Wieczorek, trenerka komunikacji, w swojej książce „Nie mów przepraszam, nie mów kocham” opisała, na czym polega postawa autoempatii.
Autorka opowiada, jak sama nauczyła się rozpoznawać u siebie stan braku szczerości. Zapadanie się w sobie, brak energii i niechęć do kontaktów z osobą, wobec której trudno jej być szczerą – to sygnały płynące z ciała, że nie jesteśmy autentyczni. „Zauważyłam, że kiedy nie jestem w pełni szczera, to tak jakbym rezygnowała z danej relacji, więzi, przepływu. Wtedy relacja jest częściowo martwa, spotkania i rozmowy raczej męczą albo nudzą, może irytują – zamiast wspierać, inspirować, wzmacniać” – pisze Lucyna Wieczorek.
Jak zatem komunikować się z innymi, aby pozostać w zgodzie ze sobą? Przede wszystkim trzeba sobie uświadomić, że szczerość to informacja o nas, a nie o tym, jacy – naszym zdaniem – powinni być ludzie wokół, co powinni zmienić, jak się zachowywać. Dlatego warto komunikować się językiem „ja”, czyli przekazywać informację na temat tego, co czujemy i co jest dla nas wartością w danej sytuacji. Tak wyrażony komunikat w pełni szanuje granice drugiej osoby i pozwala nam się w pełni wyrazić.
- Umów się ze sobą na małe kroki, poruszasz się przecież po delikatnym obszarze.
- Kiedy nie jesteś autentyczna – jaką potrzebę w ten sposób chronisz? Czy chodzi o bezpieczeństwo? Samoakceptację? Potrzebę przynależności?
- Wybierz jedno działanie dziennie, które uznasz za autentyczne i co do którego jednocześnie będziesz mieć pewność, że bierze pod uwagę twoją potrzebę z punktu 2.
- Znajdź minimum trzy inne sposoby na zaspokojenie potrzeby z punktu 2, które będą jednocześnie w zgodzie z potrzebą autentyczności. Innymi słowy: w jaki sposób, jakim działaniem możesz jednocześnie realizować potrzebę autentyczności i na przykład potrzebę bezpieczeństwa, samoakceptacji, przynależności?
- Znajdź sprzyjającą grupę wsparcia. Osoby, dla których autentyczne relacje są ważne i chcą rozwijać umiejętność ich budowania.
Lucyna Wieczorek, założycielka i autorka programu Szkoły Trenerów Komunikacji opartej na Empatii (od 2007 roku), laureatka nagrody Kryształowe Zwierciadło, przyznawanej przez magazyn „Zwierciadło” ludziom dialogu, pomysłodawczyni cyklu konferencji „Empatyczna Polska”.
Źródło: „Nie mów przepraszam, nie mów kocham”, Wyd. Czarna Owca, 2013
Tekst archiwalny