Nasza starosłowiańska karminowa bulwa, czyli popularny burak, przeżywa dziś swój renesans. Trudno się dziwić. Warzywa i owoce przechowywane w chłodni tracą z czasem swoje właściwości odżywcze. Jednakże burak zachowuje je aż do wiosny – najdłużej ze wszystkich roślin korzeniowych.
Burak zawiera mikroelementy, takie jak: potas, sód, wapń, magnez, fosfor, żelazo, cynk, które rozpuszczają się w wodzie. Dlatego też najwartościowsze są buraki pieczone, gotowane na parze, w postaci zakwasu, barszczu oraz surowego soku. Nasze babcie doceniały buraki jako naturalne lekarstwo, racząc nas kwasem z buraków, który będąc kiszonką (jak kiszone ogórki i kapusta), zawiera ponadto naturalne bakterie kwasu mlekowego. Są to te bakterie, które odbudowują dobroczynną florę bakteryjną w przewodzie pokarmowym, odpowiedzialną m.in. za procesy trawienne. Kwas z buraków lub surowy sok dobrze jest pić podczas choroby i po niej, zwłaszcza po kuracji antybiotykowej.
Dzięki całemu zestawowi witamin z grupy B burak pomaga w nerwicach wegetatywnych, przy stresach, depresjach oraz zmniejsza napięcie nerwowe. Wzmacnia koncentrację, czujność, refleks, pamięć, łagodzi zaburzenia snu, reguluje ciśnienie krwi, zmniejsza poziom złego cholesterolu. Witaminy z grupy B, w tym kwas foliowy, zalecane są kobietom w ciąży oraz dzieciom i młodzieży w trakcie intensywnego wzrostu. U osób pracujących fizycznie lub uprawiających sport buraki wzmacniają sprężystość masy mięśniowej oraz pomagają usuwać zakwasy. Witamina B12 zawarta w buraku z powodzeniem łagodzi bóle kręgosłupa, menstruacyjne i korzonków nerwowych oraz zapobiega artretyzmowi, anginie, grypie i bólom gardła. Buraczane antocyjany czterokrotnie zwiększają przyswajanie tlenu przez komórki. Antocyjany neutralizują wolne rodniki, chroniąc komórki przed nowotworami i starzeniem się. Im burak jest ciemniejszy, tym jest w nie bogatszy.
Bardzo cenna jest również betanina, która stanowi czerwony barwnik buraka. Jeszcze silniej wychwytuje wolne rodniki, niż robią to barwniki z grupy antocyjanów. Ma też działanie przeciwzapalne.
Buraki są wspaniałym warzywem krwiotwórczym zalecanym przy niskim poziomie hemoglobiny we krwi, anemii, uczuciu ciągłego zmęczenia, po porodzie czy obfitej miesiączce. Wspomagają leczenie białaczki.
Sok z buraków posiada właściwości oczyszczające i wzmacniające, usuwa z organizmu kwas moczowy, jest doskonały na katar, anginę, przeziębienie, zaflegmienie.
Wyciskamy sok z surowych, umytych i obranych buraków oraz jabłek w proporcji 2:1 i pozostawiamy na minimum 2 godz. do odstania. Sok z jabłek dodajemy, by ten buraczkowy był lżejszy dla wątroby. Najlepsze są buraki świeże, jędrne, niewielkie (do 8 cm) Mają dużo soku i nie są łykowate.
Przed wypiciem sok lekko podgrzewamy, aby był ciepły. Trzeba uważać, by nie przegrzać! Jeśli posmak soku jest trudny do zaakceptowania, możemy doprawić odrobinę solą, cytryną bądź miodem.
Bierzemy łyk soku w usta i odchylamy do tyłu głowę – tak, by sok „leżał” na tylnej części przełyku, na gardle. Można też płukać gardło. Sok trzymamy w ustach, aż zacznie nas poszczypywać, wtedy łykamy. W ten sposób wypijamy przynajmniej szklankę na raz. Pijąc 2-4 razy dziennie. Przy katarze efekt u wielu osób jest bardzo szybki. Po paru chwilach katar zaczyna spływać z zatok i nosa, dając nam uczucie ulgi. W przypadku chorych oskrzeli zaleca się wypijanie soku z ok. 3-4 kg buraków (według starej, domowej receptury) – zależnie od masy ciała.
Koniecznie należy kontrolować swój stan zdrowia u lekarza. Przy leczeniu sposobami naturalnymi kurację należy kontynuować jeszcze przez 5 dni po ustąpieniu odczuwalnych objawów. Niedoleczone dolegliwości są niekorzystne dla naszego zdrowia. Jeśli lekarz zaleci stosowanie leków, w tym antybiotyków, sok z buraków przyspieszy leczenie, wzmocni nadwątlony układ odpornościowy i odbuduje po antybiotykach naszą florę bakteryjną.
Dwa kilogramy buraków obrać ze skórki, umyć i pokroić w plastry lub kostkę. Włożyć do kamiennego lub emaliowanego garnka albo do szklanego słoja. Dodać 6-8 ząbków czosnku i liść laurowy. Zalać dwoma litrami ciepłej, przegotowanej solanki (na jeden litr wody dać dwie łyżki soli kamiennej). Dodać 5 dkg skórki razowego chleba. Przykryć płótnem lub gazą i zawiązać. Trzymać w cieple. Po 5-7 dniach zlać do butelek i trzymać w chłodzie. Pić między posiłkami po 0,5-1 szklanki kwasu. Z kiszonych buraków z zakwasu można zrobić sałatkę.