Nie ma chyba osoby, która nie kojarzyłaby sławnego „Pocałunku” Gustava Klimta – motyw tego dzieła zdobi dzisiejszą ceramikę, wazony, elementy dekoracyjne, elementy garderoby, torby, a nawet kosmetyczki. Dlaczego „Pocałunek” Klimta zyskał taką popularność? Co jest w nim tak urzekającego, że ludzie umieszczają obraz nawet na rzeczach codziennego użytku?
Gustav Klimt to nie tylko austriacki malarz, ale też ewidentny wizjoner, który odznaczał się niezwykłym poczuciem estetyki, uwypuklonym w nurcie modernistycznym, który zapewnił artyście uznanie i rozpoznawalność. Nie chciał powielać schematów, dlatego poszukiwał własnej stylistyki, którą mógłby zadziwić i zerwać z obowiązującymi konwenansami. Najbardziej charakterystyczne dla jego twórczości jest zamiłowanie do złota, mozaiki i ozdobnych detali, co można dostrzec na omawianym przykładzie.
Swój obraz „Pocałunek” Klimt ozdobił płatkami szczerego złota, co zdecydowanie podniosło status i wartość samego dzieła. Przedstawia ono dwoje kochanków w czułych objęciach. Ich romantyczne uniesienia nie są jednak zachowane w domowym zaciszu, a łąka u ich stóp sugeruje, że zakochani dają ponieść się chwili w miejscu, gdzie każdy może ich dostrzec. Nie zwracają na to jednak najmniejszej uwagi, skupiając się na chwili poprzedzającej pocałunek. Sukienka kobiety delikatnie odsłania jej ramię, a mężczyzna trzyma ją w mocnych objęciach swoich silnych ramion. Co ciekawe, nie możemy powiedzieć, że któraś z osób dominuje podczas tej podniosłej chwili – są sobie równi, a ich ubrania zlewające się w jednolitą mozaikę sugerują jedność i dopasowanie.
Liczni krytycy twierdzą, że Klimt pragnął w tym obrazie podkreślić, jak mistyczna i nadrzędna w życiu człowieka jest miłość, która nie powinna być powodem do wstydu czy zahamowań. Według przypuszczeń mężczyzną jest sam artysta, który doceniał każdy etap miłości – od duchowego pojednania po fizyczny akt uwielbienia i namiętności. Niestety nie zdołano ustalić, kim mogła być kobieta na obrazie – zważając na liczne kochanki artysty, każda z nich mogła być jego inspiracją.
Sławny obraz Gustava Klimta został wystawiony w 1908 roku i niemal natychmiast zakupiony przez Austriacką Galerię Narodową w Wiedniu – tu znajduje się po dziś dzień, gdzie jest wyeksponowany na czarnym tle, by jeszcze lepiej uwypuklić jego bogactwo i nietuzinkowy charakter.
Oryginał uznaje się za bezcenne dzieło sztuki, jednak w 2017 roku powstała wierna kopia obrazu „Pocałunek” – autorem jest Adam Job, absolwent Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie w latach 1986–1992. Kopię wystawiono na aukcję, gdzie cena wywoławcza wynosiła 3 226 euro.
Sztuka i artysta, czyli jak Klimt oswajał erotykę
W dzisiejszych czasach zrywa się z tematami tabu, dąży do swobodnego wyrażania siebie i debatowania na temat seksualności, która od zawsze towarzyszy człowiekowi i odgrywa ważną rolę w jego życiu. Podkreślmy jednak, że Klimt żył w znacznie odmiennych czasach, gdzie o pewnych rzeczach się „nie mówiło” lub „nie wypadało mówić”. Artysta zdecydowanie podążał ku nowoczesności, a jego bujne życie erotyczne uwidocznione jest w jego dziełach, co niekoniecznie wiązało się z aprobatą, szokowało i ciekawiło jednocześnie.
Wiedeńska burżuazja nie zawsze doceniała jego sposób przedstawiania kobiety – jako uwodzicielskiej femme fatale. Nie powstrzymało to jednak artysty, by na przekór opinii publicznej tworzyć coś, co po dziś dzień stanowi światowy fenomen. Gustav Klimt udowodnił, że można połączyć i spoić ze sobą prostotę, perfekcjonizm i bogactwo. Te trzy cechy sprawiły, że „Pocałunek” Klimta uznawany jest za najwybitniejsze z jego dzieł.
Warto jednak zauważyć, że nie był to jego jedyny wyjątkowy obraz. „Pocałunek” Klimta zyskał popularność ze względu na swoją zmysłowość, którą możemy dostrzec również w innych dziełach malarza. „Portret Panny Lieser” jest obecnie na językach całego świata artystycznego. Dlaczego? Wszystko opisaliśmy w artykule: Odnaleziony po 100 latach obraz Gustava Klimta trafi na aukcję.
Dzieła Klimta odcisnęły swoje piętno w historii malarstwa, a jego ponadczasowy ton i motyw sprawiły, że jest tak chętnie reprodukowany i nie ulega „przesyceniu”.