Wystawy malarstwa i fotografii, festiwale filmowe, trasy koncertowe – nadchodzące dni i tygodnie zapowiadają się niezwykle intensywnie dla miłośników sztuki. Sprawdź, które wydarzenia warto wpisać do kalendarza.
Powodów, żeby wybrać się na Vintage Photo Festival, znajdzie się sporo. Choćby wystawa prezentująca wspólne dziedzictwo jednej z najciekawszych par w świecie fotografii. Jego, czyli Helmuta Newtona, zna każdy, kto choć pobieżnie interesuje się fotografią. A co z June Newton? Choć właściwie powinno się napisać: co z Alice Springs, bo taki pseudonim artystyczny (od nazwy miejscowości w Australii) wybrała sobie świetna fotografka, prywatnie żona Helmuta. Na temat tego, jak zaczęła się jej kariera, krążą anegdoty. Podobno mąż nie był zachwycony perspektywą, że June będzie zajmować się zawodowo tym samym, czym on. I że ona zajęła się robieniem zdjęć przez przypadek, nauczyła się tego sama, kiedy on nie mógł z powodu przeziębienia przyjąć jakiegoś zlecenia. Tak czy inaczej, w Polsce nigdy dotąd nie zorganizowano wystawy prac Alice Springs i właśnie twórcy 11. Vintage Photo Festival postanowili coś w tej kwestii zmienić. „Podwójne spojrzenie: Alice Springs x Helmut Newton” pokazywane w Galerii Sztuki Nowoczesnej Muzeum Okręgowego w Bydgoszczy to zestawienie dzieł ich obojga, porównanie dwóch perspektyw, chwilami bardzo dosłowne: prezentowane są parami portrety tej samej osoby, którą fotografowali i Helmut, i June. Oczywiście program trwającego miesiąc festiwalu (jednego z największych i najstarszych w Europie poświęconych fotografii analogowej) jest o wiele bogatszy. Do zobaczenia będzie kolekcja szklanych negatywów Witkacego, wystawa Agnieszki Antosiewicz-Mas z cyklu „Tło pamięci” czy prezentacja dorobku dwóch wyjątkowych fotografek związanych z Toruniem: Lotte Jacobi i Janiny Gardzielewskiej.
Vintage Photo Festival w Bydgoszczy, Toruniu, na Pomorzu i Kujawach potrwa od 19 września do 19 października.
Agnieszka Antosiewicz z cyklu "Tło pamięci" (Fot. materiały prasowe)
W Muzeum Narodowym w Warszawie, w ramach ekspozycji stałej w Galerii Sztuki XIX Wieku, prezentowane są obecnie wybrane prace Olgi Boznańskiej. Pokaz ten został zorganizowany z okazji 160-lecia urodzin i 85-lecia śmierci artystki, trwając od 10 września 2025 roku do 5 lipca 2026 roku. Na wystawie znajduje się blisko trzydzieści dzieł Boznańskiej, w tym takie arcydzieła jak: W oranżerii, Portret chłopca w gimnazjalnym mundurku, Pracownia artystki, Imieniny babuni, Portret Anny Saryusz Zaleskiej. Wszystkie te prace pochodzą z kolekcji Muzeum Narodowego w Warszawie.
Dodatkowo, muzeum organizuje wydarzenia towarzyszące, takie jak oprowadzania kuratorskie i warsztaty, które umożliwiają głębsze poznanie twórczości Olgi Boznańskiej zaliczanej do grona najwybitniejszych artystek europejskich. W czasach, gdy kobiet nie przyjmowano na wyższe uczelnie artystyczne, Boznańska do perfekcji opanowała malarskie rzemiosło, wypracowała własny styl, aktywnie uczestniczyła w życiu wystawienniczym. Zdobyła powszechne uznanie jako portrecistka, z upodobaniem podejmowała także temat martwej natury.
Olga Boznańska (1865–1940), Autoportret, ok. 1906, pastel, gwasz, kredka, tektura, Muzeum Narodowe w Warszawie (Fot. materiały prasowe)
To już ostatni dzwonek, aby obejrzeć wystawę „Przestrzenie”, na której można oglądać prace awangardowych twórców lat 50. i 60 (w tym Wojciecha Fangora i Stanisława Zamecznika), którzy zastanawiali się, w jaki sposób przedstawić za pomocą środków artystycznych przestrzeń. Eksperymenty z tym tematem należą do najciekawszych fenomenów artystycznych tamtych dekad.
Zaczerpnięty z francuskiego termin „environnement” w dosłownym tłumaczeniu oznacza po prostu „otoczenie, środowisko”, ale w rzeczywistości kryła się za nim prawdziwa rewolucja – wizja dzieła, które nie jest obiektem ani rzeczą, lecz miejscem, wielowymiarowym doświadczeniem, zdarzeniem przekraczającym granice artystycznych dyscyplin i angażującym bez reszty zmysły i uwagę widza. Idee artystów z tamtych lat zmieniły nasze rozumienie przestrzeni. I to nie tylko w sztuce, bo design i architektura do dziś czerpią z powojennych eksperymentów.
Wojciech Fangor, Studium przestrzeni, 1958, kol. Muzeum Ziemi Chełmskiej im. Wiktora Ambroziewicza w Chełmie, Uśmiech Piotra, 1958, Asom Collection, Bez tytułu, 1958 (Fot. materiały prasowe)
„Ciało samo się do tańca rwie”, śpiewa w utworze „Złota sukienka” i trudno jej odmówić racji. We wrześniu ukazuje się najnowszy album Bovskiej „Jestem wierszem”. Znajdziecie też na nim choćby piosenkę „Nikt nie płacze wiecznie”, do której teledysk z tajemniczą syreną długo zostaje w głowie. Przy okazji premiery płyty artystka rusza we wrześniową trasę. Na początek zagra koncerty w trzech klubach: w Niebie w Warszawie, Blue Note w Poznaniu i Poczcie Głównej w Krakowie.
Trasa koncertowa BOVSKIEJ potrwa od 17 do 20 września.
Fot. materiały prasowe
W styczniu na Times Square w Nowym Jorku można było uczestniczyć w niezwykłym widowisku: na fasadach budynków, na aż 95 ekranach wyświetlały się jednocześnie ruchome obrazy nieba, lecących ptaków, majaczących sylwetek biurowców. Autora zapierającej dech w piersiach monumentalnej pracy Yoshiego Sodeokę zaproszono teraz do Wrocławia, żeby zaprezentował swoją twórczość w ramach Kinomuralu – wydarzenia, które na dwie wrześniowe noce zmieni wrocławskie Nadodrze nie do poznania. Oprócz autorskiego programu Sodeoki będzie można zobaczyć aż tysiąc innych projekcji, stworzonych przez artystki i artystów z całego świata.
Festiwal Kinomural potrwa od 19 do 20 września.
Fot. materiały prasowe
Seanse niemych filmów (od żelaznego kanonu po mniej znane, często nigdy niepokazywane w naszym kraju) po restauracji cyfrowej. Z muzyką współczesną graną na żywo. Taka właśnie jest formuła tego odbywającego się w warszawskim kinie Iluzjon wydarzenia. Podczas jubileuszowej, 20. już edycji zobaczymy m.in. nawiązujący do kultowego „Metropolis” „Zamach stanu” (1929), złowieszczego „Doktora Mabuse’a” z 1922 roku czy jeszcze starszy „Niebiański statek”, uznawany za pierwszy w historii kina film science fiction. A usłyszymy choćby Hanię Derej, trio Bastarda i Rysy. Zaplanowano również wydarzenia specjalne.
Święto Niemego Kina w Kinie Iluzjon w Warszawie potrwa od 17 do 21 września.
Fot. materiały prasowe