Miłość ma wiele twarzy, a każda z nich niewątpliwie wpływa na nasze życie i podejmowane decyzje. To od miłości zależą nasze: nastrój, samopoczucie i wewnętrzne spełnienie. Tym razem skupmy się na miłości platonicznej – czym jest i kogo dotyczy? Czym różni się od pokrewnych rodzajów miłości? Dlaczego warto znać jej różne oblicza?
Wbrew utartej opinii miłość platoniczna nie dotyczy wyłącznie nastolatków i osób młodych, które wzdychają do swojego idola czy bohatera. Może się przytrafić każdemu, bez względu na wiek czy płeć, oraz dotyczyć realnych osób z naszego otoczenia. Ale zanim przeanalizujemy głębiej to szerokie pojęcie i rozbijemy je na czynniki pierwsze, zobaczmy, jak brzmi główna definicja platonicznej miłości.
Miłość platoniczna – definicja podstawowa
Na samo pojęcie miłości platonicznej ogromny wpływ miał Platon – to on w swojej twórczości przedstawiał swoje rozumienie miłości, jej cech oraz skutków. W przypadku miłości platonicznej wiązała się ona z idealizowaniem, wzniosłością i lojalnością, bez udziału pożądania i namiętności. Co ciekawe, sam filozof podzielił miłość na trzy typy, co pomaga nam scharakteryzować nasze odczucia:
- Eros – miłość fizyczna, erotyczna i zmysłowa.
- Philos – odpowiednik miłości platonicznej, oparty na przyjaźni i bezinteresowności.
- Agape – miłość do Boga, charakteryzująca się pełnym oddaniem.
Dodatkowo, warto zauważyć, że miłość platoniczna często oznacza tworzenie wyidealizowanego obrazu kochanej osoby, która w rzeczywistości może nie być taka, jaką ją widzimy. Miłość platoniczna nie odnosi się tylko do jednego rodzaju relacji, ale może obejmować różne formy głębokiego, emocjonalnego zaangażowania, które nie obejmuje fizycznej intymności.
Kluczowe cechy miłości platonicznej
- Brak pożądania fizycznego: Miłość platoniczna nie obejmuje aspektu seksualnego, skupiając się na głębokim uczuciu i emocjonalnej więzi.
- Wzniośle idealizowane uczucia: Charakteryzuje się tym, że postrzegamy drugą osobę jako idealną, co może nie zawsze odzwierciedlać rzeczywistość.
- Lojalność i oddanie: Podobnie jak w innych typach miłości, platoniczna miłość wiąże się z głębokim poczuciem lojalności i oddania.
- Emocjonalna intymność: Relacje oparte na miłości platonicznej są często niezwykle bliskie, ale na poziomie emocjonalnym, a nie fizycznym.
Miłość platoniczna – przykłady i okoliczności
Najczęściej spotykanym przykładem miłości platonicznej jest miłość nieodwzajemniona/jednostronna. Może być skierowana do przyjaciela, współpracownika, kogoś z bliskiego otoczenia. Mimo że miłość sama w sobie jest pięknym uczuciem, w tym wypadku może prowadzić do frustracji, przygnębienia, a nawet depresji. Warto zatem zrozumieć, że nieodwzajemnienie uczuć przez nasz obiekt westchnień nie wynika z faktu, że „jest z nami coś nie tak” lub nie jesteśmy atrakcyjni, ale dlatego, że druga strona poszukuje w partnerze czegoś zupełnie innego.
Nie zawsze mamy tego świadomość, ale miłość rodzicielska jest rodzajem miłości platonicznej – jej główne paliwo to: altruizm, opieka, troska i przyjaźń. Oczywiście jej forma nie musi ograniczać się wyłącznie do relacji dziecko–rodzic, lecz może także do innych członków rodziny.
Kolejna odmiana miłości platonicznej oparta jest na zasadach i granicach. Czasami może dojść do obustronnej miłości platonicznej (odwzajemnionej), jednak z powodu różnych barier nigdy nie przerodzi się ona w miłość romantyczną i na zawsze pozostanie oparta na szacunku, wspólnych upodobaniach, celach i cechach wspólnych. Co może należeć do wspomnianych barier? Współmałżonek (nasz lub drugiej strony), podziały społeczne, niepełnosprawność itp. W tym przypadku miłość platoniczna może dotyczyć również „białych małżeństw”, gdzie nie dochodzi do zbliżeń seksualnych, a główną podstawą związku są: wspólny tok myślenia, pociąg do osobowości czy wspólne plany (dążenia).
Niektórzy uważają miłość platoniczną za formę zdrady. No bo jak inaczej określić fakt, że nasz współmałżonek kocha „duszę i osobowość” innego człowieka, mimo że nie planuje pogłębić tej relacji ze względu na nas? W takich przypadkach nieoceniona może być pomoc psychoterapeuty, który pomoże ustalić, co jest faktycznym źródłem takiej platonicznej miłości i czy faktycznie powinniśmy czuć się zagrożeni. Ciekawe spostrzeżenia i wnioski znajdziesz również w artykule: Zdrada to naiwna pogoń za bliskością.
Emocje i uczucia mają to do siebie, że zmieniają się w czasie. Te pierwsze mogą być skrajnie różne nawet w perspektywie kilku minut. Natomiast uczucia są trwalsze – dane uczucie może być niezmiennie obecne w naszym życiu przez długie miesiące, lata, a nawet przez całe życie.
Podobnie jest z czasem trwania miłości platonicznej. Może on być bardzo różny w zależności od wielu czynników, w tym indywidualnych cech osób zaangażowanych w taką relację oraz okoliczności życiowych. Jak już opisaliśmy, miłość platoniczna to forma uczucia, która nie opiera się na pierwiastku fizycznym, zmysłowym, ale na głębokim emocjonalnym zrozumieniu, sympatii i szacunku dla drugiej osoby. Co za tym idzie, miłość platoniczna z pewnością jest trwalsza niż zauroczenie, które jest oparte na innych fundamentach.
Warto podkreślić, że miłość platoniczna może trwać przez całe życie, ale może także ulec zmianie. W jaki sposób? Może na przykład ewoluować w miłość romantyczną lub może się skończyć, a wszystko zależy od zmian w stosunkach między osobami zaangażowanymi. Jak to w miłości bywa, pewną stabilność uczucia zapewnia zgodność odczuwania w tym samym stopniu przez obie strony – tzw. synchronizacja uczuciowo-emocjonalna. Natomiast wystarczy zmiana w postrzeganiu tylko jednej ze stron, by zachwiać tę równowagę, co w konsekwencji może doprowadzić nawet do całkowitego zakończenia relacji.
Nie ma więc określonego czasu trwania miłości platonicznej, ponieważ jest to bardziej kwestia dynamiki emocjonalnej i osobistych relacji niż konkretnego limitu czasowego.
Miłość platoniczna ma wiele warstw i barw, a czasami jest ucieczką dla osób, które „sparzyły się” w poprzednich związkach. Darzenie kogoś uczuciem z bezpiecznej odległości i na własnych zasadach wydaje się atrakcyjną formą radzenia sobie z osamotnieniem, ale nie jest rozwiązaniem na dłuższą metę. Nie należy na siłę dążyć do miłości platonicznej jako substytutu głębszej relacji. Sam Platon nie popierał w pełni miłości platonicznej, a preferował wypośrodkowanie jej wraz z miłością „Eros”. By zatem uniknąć sytuacji podbramkowej, zachęcamy do zapoznania się z kilkoma pomocnymi wskazówkami zawartymi w artykule: Jak odnaleźć szczęście w miłości, gdy tyle razy nam nie wyszło?
W dzisiejszych czasach miłość platoniczna odgrywa ważną rolę w budowaniu głębokich i trwałych relacji międzyludzkich. W dobie globalizacji i digitalizacji, kiedy kontakty interpersonalne często ograniczają się do komunikacji online, miłość platoniczna pozwala na nawiązanie autentycznych więzi opartych na wzajemnym zaufaniu i szacunku. Relacje te mogą występować w różnych formach - pomiędzy przyjaciółmi, członkami rodziny czy nawet współpracownikami. Przykładami mogą być:
- Wsparcie emocjonalne: Miłość platoniczna zapewnia wsparcie emocjonalne, które jest nieocenione w trudnych momentach życia.
- Bezinteresowna pomoc: Relacje platoniczne często prowadzą do działań, które nie oczekują niczego w zamian, co wzmacnia więzi interpersonalne.
- Rozwój osobisty: Dzięki głębokim, platonicznym relacjom możemy lepiej poznać siebie, rozwijać swoje umiejętności komunikacyjne oraz empatię.
Miłość platoniczna jest również istotna w kontekście zdrowia psychicznego. Liczne badania wskazują, że posiadanie bliskich, platonicznych relacji może znacząco obniżyć poziom stresu i poprawić ogólne samopoczucie. Warto więc doceniać i pielęgnować te szczególne więzi, które mają potencjał pozytywnie wpływać na wiele aspektów naszego życia.
Czym jest miłość platoniczna?
Miłość platoniczna to rodzaj głębokiego uczucia i silnej więzi emocjonalnej, która nie obejmuje aspektu fizycznego ani seksualnego. Jest często oparta na wzajemnym szacunku, zrozumieniu i lojalności.
Jakie są typy miłości według Platona?
Platon wyróżnił trzy rodzaje miłości: Eros (miłość fizyczna i erotyczna), Philos (miłość platoniczna, oparta na przyjaźni i bezinteresowności), oraz Agape (miłość do Boga, charakteryzująca się pełnym oddaniem).
Jak odróżnić miłość platoniczną od romantycznej?
Miłość platoniczna nie obejmuje pożądania seksualnego ani intymności fizycznej, podczas gdy miłość romantyczna obejmuje obie te cechy. Miłość platoniczna skupia się na emocjonalnym i intelektualnym połączeniu.
Czy miłość platoniczna może przerodzić się w romantyczną?
Tak, miłość platoniczna może ewoluować w miłość romantyczną, jeśli obie strony poczują wzajemne pożądanie fizyczne i zdecydują się na zaangażowanie romantyczne.
Jakie są korzyści z posiadania platonicznych relacji?
Platoniczne relacje oferują wsparcie emocjonalne, bezinteresowną pomoc, a także mogą wspierać rozwój osobisty i poprawiać zdrowie psychiczne poprzez redukcję stresu.
Czy możliwe jest bycie w kilku platonicznych relacjach jednocześnie?
Tak, można utrzymywać wiele platonicznych relacji jednocześnie, ponieważ opierają się one na przyjaźni, wzajemnym szacunku i emocjonalnym wsparciu, a nie na wyłączności intymnej.
Jakie są cechy charakterystyczne miłości platonicznej?
Brak pożądania fizycznego, wzniośle idealizowane uczucia, lojalność, oddanie i głęboka emocjonalna intymność to kluczowe cechy miłości platonicznej.
Czy miłość platoniczna jest mniej wartościowa niż romantyczna?
Nie, miłość platoniczna ma ogromną wartość i może być równie głęboka i trwała jak miłość romantyczna. Oferuje unikalne korzyści, takie jak stabilne wsparcie emocjonalne i rozwój osobisty.
Czy miłość platoniczna jest możliwa między osobami różnych płci?
Tak, miłość platoniczna może występować między osobami różnych płci, bez względu na orientację seksualną. Kluczowe jest tu emocjonalne połączenie, a nie płciowe czy seksualne aspekty relacji.
Jak pielęgnować miłość platoniczną?
Pielęgnowanie miłości platonicznej wymaga zaangażowania, regularnej komunikacji, wzajemnego szacunku i lojalności. Ważne jest również okazywanie wsparcia i zrozumienia w trudnych momentach.