Ikona polskiego kina, wybitny aktor, doskonały satyryk i scenarzysta, a dla wielu po prostu „Miś”, bo rolą w tym kultowym filmie zapisał się w sercach wielu z nas. Stanisław Tym odszedł wczoraj, w wieku 87 lat. Był jednym z tych artystów, którego tekstami „mówiliśmy” od wielu pokoleń. Dziś wspominamy jego najpiękniejsze cytaty. Zarówno te, które podpisałby swoim nazwiskiem, jak i wypowiedziane jako postaci z kultowych filmów.
„Przez dekady meblował nam zbiorową wyobraźnię i kształtował poczucie humoru” – czytaliśmy na łamach „Polityki”, która jako pierwsza poinformowała o śmierci Stanisława Tyma. Niewątpliwie był artystą, którego podziwialiśmy, a przy tym wzbudzał niemal wyłącznie pozytywne skojarzenia. Spowodowane to było, rzecz jasna, niezapomnianymi rolami w kultowych komediach, między innymi wspomnianym „Misiu”, ale też „Rozmowach kontrolowanych”, „Rysiu”, „Rejsie”, „Nie ma róży bez ognia” czy „Co mi zrobisz, jak mnie złapiesz”. Tym był też autorem setek sztuk teatralnych i kabaretowych skeczy (między innymi kultowego „Ucz się Jasiu”, oryginalnie w wykonaniu Jana Kobuszewskiego, Wiesława Gołasa i Wiesława Michnikowskiego), autorem słuchowisk radiowych i scenariuszy filmowych, a także wybitnym pisarzem krótkich literackich form. Wprost przekładało się to też na jego charakter. „To był wielki erudyta, wielka umysłowość, a jednocześnie z takim nieludzkim poczuciem humoru, że ja po prostu wielokrotnie płakałem ze śmiechu, czytając jego teksty” – mówił o Stanisławie Tymie Wiktor Zborowski na antenie TVN24. Taki też zapisał się w naszej świadomości.
I choć pamiętamy go przede wszystkim z wybitnego poczucia humoru, Stanisław Tym skrywał też ogromne serce. Pytany kilka lat temu przez Kubę Wojewódzkiego o to, z czego jest w swoim życiu najbardziej dumny, odpowiedział po chwili zastanowienia, że ze swoich psów. Wyznał, że wybudował duży dom na Suwlszczyźnie właśnie po to, by zmieścić w nim chore, bezdomne czworonogi, które potrzebowały pomocy i człowieka do kochania. „Teraz mam ich osiem, ale w porywach było 16, 18...” – mówił. Od kilkunastu lat był zadeklarowanym wegetarianinem.
Jego role były tymi, których nie sposób zapomnieć. On sam zasługuje na to samo. Jak mówił Gustaw Holoubek, „wyraźnie jest wysłannikiem Pana Boga, choć na próżno szukalibyśmy logiki u Pana Boga w nominowaniu swoich wybrańców – czasem zdarza się satyryk – co nie wyklucza faktu, że Stanisław Tym bardzo dobrze spełnia swoje obowiązki z polecenia Pana Boga”. Oto najpiękniejsze cytaty Stanisława Tyma, pełne mądrości, dystansu, ironii i spokoju, z których pragniemy czerpać garściami.
„Piekło to przyjemna kawiarenka w porównaniu z ziemią, nad którą panuje człowiek”
„Pies jest stworzeniem metafizycznym, a człowiek... ogólnie to gatunek dość obrzydliwy, zachowuje się okropnie i nie ma się czym szczycić”
„Urodziłem się przed wojną, która wybuchła, gdy miałem dwa lata. Wraz z całym narodem wziąłem zatem udział w tej wojnie, którą po sześciu latach wygrałem. Wtedy rozpocząłem, również z całym narodem, walkę o zwycięstwo socjalizmu. Po mniej więcej pięćdziesięciu latach walkę tę przegrałem – również wraz z całym narodem. Mam więc w swoim życiu jedną dużą wygraną i jedną dużą przegraną. Cała reszta to przyczynkarstwo”
Stanisław Tym „Mamuta tu mam. Utwory zebrane spod łóżka”
„Pamiętaj: możesz nic nie mieć, możesz nie mieć pracy, domu, rodziny, zdrowia – niczego możesz nie mieć, ale nie wolno ci nie mieć poglądów politycznych, które pozwolą ci głosować świadomie i odpowiedzialnie na tych, dzięki którym między innymi nie masz tego wszystkiego, czego nie masz. Oni ci zagwarantują, że nadal tego wszystkiego mieć nie będziesz”
Stanisław Tym „Mamuta tu mam. Utwory zebrane spod łóżka”
„Szczery aż do bólu. Masochista czy sadysta?”
„Przyszedłem wcześniej, gdyż nie miałem co robić”
„Uważam, że człowiek jest najbardziej jadowitym, brutalnym i pełnym pychy spośród wszystkich stworzeń. Zabija i cieszy się z tego”
„Wstyd jest być człowiekiem, ale nie mamy na to żadnego wpływu. Gdybym miał do wyboru, to wolałbym być psem”
„Adresy się zapisuje, aby je zapomnieć”
„Łatwo się mówi –»trudno powiedzieć«”
„Żaden człowiek nie chce umrzeć. Ale tak rzadko się zdarza to, co człowiek chce”
„Znamy się mało... więc może ja bym powiedział parę słów o sobie – najpierw. Urodziłem się... urodziłem się w Małkini, w 1937 roku, w lipcu. Znaczy, w połowie lipca... właściwie w drugiej połowie lipca, właściwie... dokładnie 17 lipca. No... to tyle może o sobie – na początek... Czy są jakieś pytania?”
Stanisław Tym jako Kaowiec „Rejsie” (1970) Marka Piwowskiego
„Życzę wam zdrowia, a resztę sami kombinujcie”