Jak napisała Wisława Szymborska: Niektórzy lubią poezję. Niektórzy – czyli nie wszyscy. Z reguły dlatego, że – jak twierdzą – jej nie rozumieją. Ale poezji nie trzeba rozumieć. Ją trzeba czuć. A nic nie sprzyja „czuciu” bardziej niż chłodne jesienne wieczory, gdy świat wydaje się zwalniać, a my bez przeszkód możemy pogrążyć się w melancholii i refleksyjnych rozważaniach o życiu. Te trzy zbiory poezji będą zaś ku temu doskonałą inspiracją. A jeśli już je dobrze znasz, nic nie stoi na przeszkodzie, by sięgnąć po nie raz jeszcze.
„Koniec i początek” uważany jest za jeden z najważniejszych zbiorów poezji w dorobku Wisławy Szymborskiej, mistrzyni ironii i czułej mądrości. Powstał w 1993 roku – trzy lata przed otrzymaniem przez poetkę Nobla. Według wielu to właśnie „Koniec i początek” przesądził o przyznaniu jej tej prestiżowej nagrody. To też pierwszy tomik autorki wydany po upadku komunizmu, dlatego znajdziemy w nim mnóstwo rozważań nad światem po katastrofach – zarówno tych historycznych, jak i osobistych.
Doskonała obserwatorka w „Końcu i początku” snuje refleksje nad sensem życia i jego przemijaniem. To poezja, która nie krzyczy, lecz delikatnie uczy akceptować nieuchronność zmian, skłaniając do kontemplacji nad światem – w sam raz do jesiennej aury za oknem. W tomie znalazły się takie słynne wiersze jak „Kot w pustym mieszkaniu”, „Nic darowane”, „Nienawiść” czy „Miłość od pierwszego wejrzenia”.
„Umrzeć – tego się nie robi kotu.
Bo co ma począć kot
w pustym mieszkaniu”.
„Kot w pustym mieszkaniu”, fragment
PS Wiersze z tomiku znajdziesz m.in. w zbiorze „Wisława Szymborska. Wszystkie wiersze” wydawnictwa Znak.
Czytaj także: Pochwała życia według Leopolda Staffa. 10 wierszy, które przypominają, by cieszyć się chwilą
Zbigniew Herbert, autor ceniony zarówno w kraju, jak i za granicą, słynie m.in. ze swoich rozważań filozoficznych i moralnych. Jeśli więc masz ochotę rozsmakować się w głębokiej zadumie nad życiem – czemu jesień bezsprzecznie sprzyja – sięgnij po jego słynny tom poetycki „Pan Cogito”. Zbiór składający się z 40 utworów powstawał w latach 1962–1973 (wydany został w 1974 roku) i uznawany jest za przełomowy w twórczości poety.
Herbert stworzył w nim swoje poetyckie alter ego – tytułowego Pana Cogito – za pomocą którego z pozycji dystansu snuje pełne ironii, sarkazmu, ale też nostalgii i czułości refleksje nad fundamentalnymi zagadnieniami. Poeta rozważa w nich kondycję współczesnego człowieka, często w kontekście historii, etyki i kultury europejskiej. To poezja głęboko humanistyczna, która zmusza do myślenia, ale nie przytłacza.
„bądź odważny gdy rozum zawodzi bądź odważny
w ostatecznym rachunku jedynie to się liczy”
„Przesłanie Pana Cogito”, fragment
PS Wiersze z tomiku znajdziesz m.in. w zbiorze „Zbigniew Herbert. Wiersze zebrane” Wydawnictwa A5.
Nie bez powodu Halina Poświatowska nazywana jest poetką życia i śmierci. Od dziecka bowiem „żyła z wyrokiem śmierci” – chorowała na serce. Zmarła w wieku zaledwie 32 lat, ale pozostawiła po sobie twórczość niezwykle intensywną, o wielu rozmaitych odcieniach. Bo choć tematy śmierci, choroby i samotności są u niej stale obecne, artystka buntowała się przeciwko narzucanym przez chorobę ograniczeniom – chciała żyć, jak normalna, zdrowa kobieta.
Poezja Poświatowskiej – w tym wydany w 1963 roku tomik „Dzień dzisiejszy” – jest sensualna, pełna emocji i fizyczności, a jednocześnie bardzo refleksyjna. Ma w sobie egzystencjonalną głębię. No i oczywiście jest w niej dużo o miłości – bo to o niej przede wszystkim pisała artystka. Jesienne wieczory, ze swoją intymną, melancholijną aurą, są idealnym tłem dla jej wierszy.
„Bądź przy mnie blisko
bo tylko wtedy
nie jest mi zimno”
*** („bądź przy mnie blisko…”), fragment
PS Wiersze z tomiku znajdziesz m.in. w zbiorze „Halina Poświatowska. Wszystkie wiersze” Wydawnictwa Literackiego.
Czytaj także: Najlepsze biografie poetek, które warto zabrać na wakacje