Wielka retrospektywa Yayoi Kusamy – wystawa najdroższej artystki świata zawita jesienią do Europy

Wystawę twórczości Yayoi Kusamy będzie można oglądać w Bazylei, a następnie w Kolonii i w Amsterdamie (szczegóły znajdziecie na końcu artykułu). Zostaną na niej zaprezentowane obrazy, rzeźby, kolaże i instalacje z różnych etapów twórczości japońskiej artystki, znanej z upodobania do motywu kropek, dyni i przestrzeni pełnych luster, które wciągają widzów w iluzję nieskończoności.

Yayoi Kusama, uznawana za jedną z najodważniejszych postaci awangardy, przez lata konsekwentnie poszerzała pole działań artystycznych, eksperymentując z różnymi formami sztuki, literatury i mody. Choć w tym roku skończyła 96 lat, nadal pracuje. Ostatnio zrealizowała projekt artystyczny z domem mody Louis Vuitton.

Yayoi Kusama – kim jest najdroższa artystka współczesna świata?

W raporcie Hiscox Artist Top 100 Yayoi Kusama znalazła się na pierwszym miejscu wśród najlepiej zarabiających artystów współczesnych na świecie. Najdroższym dziełem Kusamy sprzedanym w 2023 roku był obraz „Kwiat” (2014), który na aukcji w Christie’s w Hongkongu został sprzedany za prawie 10 milionów dolarów.

Znawcy sztuki mówią, że Yayoi Kusama jest artystką tej miary co Louise Bourgeois. Jej twórczość przenosi widzów do krainy fantazji niczym z powieści Lewisa Carrola – zresztą artystka sama nazywa się współczesną Alicją z Krainy Czarów. W świecie twórczej wyobraźni Yayoi jest tylko na pozór kolorowo. Obsesyjnie powtarzający się motyw kropek i dyni, o których mówi wprost, że są „wizualnie zabawne”, wprowadza niepokój, zwłaszcza jeśli zna się biografię artystki, która wiele lat spędziła w szpitalach psychiatrycznych.

Biografowie Kusamy opisują, że artystka już w dzieciństwie miewała wizje, dostrzegała aurę różnych przedmiotów, słyszała i rozumiała „głosy” roślin i zwierząt. Fascynację budzą również jej wspomnienia „rozmowy” z fiołkami o ludzkich twarzach. Swoje najsłynniejsze prace stworzyła, mieszkając w Stanach Zjednoczonych. Znajdziemy na nich charakterystyczne motywy kwiatów, warzyw, owoców i kropek, elementy nawiązujących do cielesności, jak choćby doczepiane do mebli fallusy, a także lustra i grę świateł.

Kusama przebyła daleką drogę od ubogiej dziewczynki z wiejskiej Japonii po artystkę o międzynarodowej renomie. Na jej życiu cieniem położyły się zarówno trudne relacje rodzinne, jak i losy wojenne, a także późniejsze psychodeliczne doświadczenia typowe dla środowiska dzieci kwiatów, do którego dołączyła po przeprowadzce do Stanów Zjednoczonych.

Dziś Kusama mieszka w szpitalu psychiatrycznym w Tokio, a jej twórczości nie da się oddzielić od jej zdrowia psychicznego. Swoją twórczość artystka określa mianem „medycyny artystycznej”. W zależności od stanu zdrowia opuszcza klinikę i udaje się do studia, które mieści się nieopodal, i nadal tworzy. Zatrudnia wielu pomocników i prowadzi świetnie prosperującą firmę. Jej prace można oglądać w muzeach i galeriach na całym świecie. W Polsce prezentowano je w 2004 roku podczas wystawy w warszawskiej Zachęcie.

Europejska retrospektywa twórczości Yayoi Kusamy

• Fondation Beyeler, Riehen (Bazylea, Szwajcaria): 12.10.2025 – 25.01.2026

• Museum Ludwig, Kolonia (Niemcy): 14.03.2026 – 02.08.2026

• Stedelijk Museum, Amsterdam (Holandia): 11.09.2026 – 17.01.2027