Łemkowie wystawili pierwszą w historii operę w swoim języku. Bilety sprzedały się w ciągu 20 minut, będą kolejne spektakle

Łemkowska opera „Hołos”: o czym opowiada?

„Hołos” to baśniowa opowieść o dwóch siostrach Hanci i Marysi. Tematyka opery nawiązuje do kultury i zwyczajów łemkowskich łącząc tradycje ze współczesnością, co dzieje się na wielu jej płaszczyznach. Jedna z najważniejszych ukrytych interpretacji nawiązuje do trudnej historii Łemków. Dwie siostry symbolizują dwie Łemkowszczyzny - starszą sprzed Akcji Wisła, doświadczoną przez Los oraz młodszą niosącą ze sobą Tęsknotę i Pamięć. Młodsza siostra chciała być jak starsza oraz nigdy się z nią nie rozstawać. Starsza siostra nie mogła się na to jednak zgodzić - jedynym co mogła jej oddać jest jej głos symbolizujący Pamięć. Łemkowszczyzna po Akcji Wisła nie może być tą samą, jaką była przed tym tragicznym wydarzeniem, może jednak wciąż o niej pamiętać. Tak więc opera „Hołos” niesie za sobą wiarę w życie wieczne, w to że bliscy nigdy od nas nie odchodzą oraz może również dawać nadzieję rozproszonym po świecie Łemkom na to, że dzięki pamięci ich naród przetrwa.

Cały spektakl jest dwujęzyczny – przeplatają się w nim język polski i łemkowski. Dzięki temu wydarzenie jest przystępne także dla osób niezaznajomionych z językiem łemkowskim.

„Hołos” to projekt wyjątkowy – wydarzenie, które sięga do korzeni łemkowskiej kultury, a zarazem patrzy w przyszłość, tworząc pomost pomiędzy tradycją a współczesnością. Jego pomysłodawczynią jest łemkowska kompozytorka Daria Kuziak.

- Zależało mi na połączeniu brzmienia łemkowskiej kapeli i orkiestry kameralnej, a także śpiewu klasycznego z białym głosem. To unikatowe połączenie jest jak mocna nić między przeszłością, a tym co dopiero przed nami. W drugiej fazie pracy nad operą pojawiła się także koncepcja stworzenia warstwy elektronicznej z wykorzystaniem nagrań prawosławnego nabożeństwa oraz fragmentów listów, które Łemkowie wysyłali w czasie Akcji Wisła do swoich krewnych w USA. Elektronika wniosła do projektu nową energię i duchowy wymiar - podkreśla Daria Kuziak.

Czytaj także: „Śpiewanie jest aktem intymnym”. Rozmowa ze śpiewakiem operowym Tomaszem Koniecznym

Łemkowska opera „Hołos”: kto występuje?

W role głównych bohaterek wcieliły się cenione śpiewaczki: Justyna Bluj, związana m.in. z Teatrem Wielkim - Operą Narodową oraz Aleksandra Malisz, która od lat śpiewa w Operze Wrocławskiej. Widzowie, którzy wybiorą się na operę mogą liczyć na wzruszające i skłaniające do refleksji widowisko. W Krakowie na scenie, oprócz utalentowanych solistów, wystąpi na żywo orkiestra Opery Krakowskiej dyrygowana przez Jakuba Przybycienia, laureata International Conducting Competition Rotterdam 2025, a także finalisty Nagrody Młodych Dyrygentów im. Herberta von Karajana w 2025 roku.

Na scenie zobaczymy zderzenie tradycji z nowoczesnością, a wszystko to dzięki obecności dwóch zespołów - Łemkowskiego Zespołu Pieśni i Tańca „Kyczera” z Legnicy oraz Teatru ROZBARK z Bytomia pod dyrekcją choreografki Anny Piotrowskiej. Scenografię oraz kostiumy do spektaklu wykonała Monika Ika Wójcik. Stylizacje zostały wzbogacone elementami strojów łemkowskich.

Łemkowska opera „Hołos”: gdzie zobaczyć?

Najbliższy spektakl odbędzie się 7 września w Operze Krakowskiej. Po Krakowie „Hołos” będzie można zobaczyć w listopadzie w Warszawie, a w lutym 2026 roku ponownie we Wrocławiu. Premiera opery „Hołos” miała miejsce w listopadzie 2024 roku, właśnie we Wrocławiu. Bilety na to wydarzenie sprzedały się w ciągu 20 minut, a sala Narodowego Forum Muzyki była wypełniona po brzegi.

Czytaj także: „Życie ze mną to jazda non stop 100 kilometrów na godzinę”. Rozmowa z Aleksandrą Kurzak, śpiewaczką operową

Kim są Łemkowie?

Łemkowie są jedną z czterech uznanych grup etnicznych w Polsce. Zachowują swoją tożsamość poprzez działalność kulturalną i język. Łemkowie są częścią szeroko pojętej rodziny ludów rusińskich, którzy zamieszkiwali tereny Karpat.