Japoński kompozytor Toshio Hosokawa stworzył operę Matsukaze z myślą o Sashy Waltz. Przedstawienie w Teatrze Wielkim w Warszawie jest koprodukcją z jej berlińskim zespołem tańca współczesnego oraz z Teatrem La Monnaie w Brukseli.
Mamy więc okazję oglądać pracę wybitnej osobowości nowoczesnej sztuki tańca, największej niemieckiej choreografki po śmierci Piny Bausch w 2009 roku. Sztuka Sashy Waltz wyrasta z tej samej tradycji tańca ekspresjonistycznego: jej układy chorograficzne są zarazem bardzo “fizyczne” i poetyckie, a ruchy tancerzy nierzadko zdają się przeczyć prawom grawitacji. Sashę Waltz łączy z jej sławną poprzedniczką również wielka wyobraźnia teatralna. Kilka lat temu zwróciła się ku operze – jej inscenizacja Dydony i Eneasza Henry Purcella była wielkim wydarzeniem. W niedalekiej przyszłości zamierza wystawić inne arcydzieło opery barokowej – Orfeusza Claudia Monteverdiego.
W Matsukaze taniec łączy się ze śpiewem, a nowoczesność z wielowiekową tradycją. Wykształcony i od lat mieszkający w Niemczech Toshio Hosokawa sięgnął po jedną z najsłynniejszych sztuk teatru Nô, opowieść o dwóch sióstrach, Matsukaze i Murasami, zakochanych w jednym mężczyźnie, które po śmierci nie mogą zaznać ukojenia. Trudno wyobrazić sobie lepsze umuzycznienie owej pętli czasu – kompozytor odwołał się do tradycji muzyki japońskiej, gdzie czas wydaje się płynąć wolniej, a niemal każdy dźwięk jest kontemplowany. Wykorzystując egzotyczne brzmienia, stworzył dzieło nowoczesne, postmodernistyczne, które może być wzorem dobrego smaku, finezji i pomysłowości – nawet kapanie wody jest tutaj zakomponowane.
Sasha Waltz z pomocą scenografów (Pia Maier Schriever i Chiharu Shiota) wykreowała nastrój sugestywny – najpiękniejszym fragmentem przedstawienia jest obraz wielkiej sieci-pajęczyny rozpiętej w oknie sceny, w której miotają się bohaterki (i tancerze zespołu). Niespieszna opowieść o cierpieniu i dążeniu do harmonii – buddyjskiego ideału – nie jest łatwa w odbiorze i nie jest przedstawieniem dla każdego. Nie pożałuje jednak ten, kto podda się jego niezwykłemu rytmowi.
Reżyseria i choreografia: Sasha Waltz, scenografia: Pia Maier Schriever, Chiharu Shiota, Obsada: Barbara Hannigan, Charlotte Hellekent