Zadania do zrealizowania, prezenty do kupienia, przedmioty do zabrania na bezludną wyspę. W zabieganej rzeczywistości listy pomagają nam ćwiczyć pamięć, planować czas i organizować grafik codziennych zajęć. Ale mogą dać nam o wiele więcej… Pozwalają lepiej poznać samego siebie.
Pięć miejsc w Rzymie, które musisz odwiedzić”, „Dziesięć rzeczy, których nie wiesz o Juliuszu Cezarze” – oto teksty, które internauci czytają najchętniej. Co je łączy? Wszystkie mają charakter spisów, wykazów, list. A listy człowiek lubił i tworzył od zawsze. Dowodem są antologie, almanachy, katalogi i encyklopedie potwierdzające tkwiącą w nas potrzebę metodycznego i skrupulatnego spisywania myśli, wydarzeń i faktów. Rozmaite listy tworzono w glinie i na kamieniu, spisywano w klasztorach i przechowywano w bibliotekach, a dziś publikuje się w sieci, zapisuje w notesie, smartfonie lub na pulpicie komputera. Dzięki sporządzaniu list odkrywamy świat, lepiej rozumiemy jego istotę i samych siebie.
Najczęściej w użytku są oczywiście listy, dzięki którym udaje nam się uprościć codzienność. Pomagają zorganizować czas i nadać mu rytm, a zatem zwiększyć naszą efektywność. Zachowana w notesie lista rzeczy, które trzeba spakować do walizki przed wyjazdem, pozwoli oszczędzić cenne minuty, gdy spontanicznie zdecydujemy się na weekendowy wypad. Indeks haseł dostępu schowany w szufladzie uchroni przed zszarganiem nasze nerwy, gdy zapomnimy loginu do konta bankowego.
Przykłady list pomagających w organizacji:
- Złodzieje mojego czasu
- Czynności do wykonania w domu przed dłuższym wyjazdem (opróżnić lodówkę, zakręcić gaz, wyrzucić śmieci...)
- Rzeczy, które mam w nadmiarze
Ale to niejedyny cel tworzenia list. Ta zwięzła forma wyrazu może być także doskonałym narzędziem rozwoju osobistego. Notowanie myśli
w punktach pomaga poznać siebie, określić priorytety i wyznawane wartości, nazwać targające nami emocje, pozbyć się napięć i uwolnić od lęków. Co więcej, wzmaga kreatywność, stymuluje wyobraźnię i może wywołać mnóstwo pozytywnych emocji – jeśli oddamy się na przykład spisywaniu swoich marzeń. W tym przypadku najlepsze będą notatki pisane odręcznie, długopisem lub ołówkiem, nie w telefonie czy w komputerze. Jak przekonują naukowcy, pisanie ręczne usprawnia bowiem myślenie i wspomaga pamięć. Badania z użyciem rezonansu magnetycznego wskazują, że podczas notowania na papierze mocniej aktywują się rejony czołowej kory mózgowej, odpowiedzialne za przyswajanie informacji.
Przykłady list pomagających w poznaniu siebie:
- Tematy rozmów, które powodują moje napięcie
- Cytaty, które pomagają mi w trudnych chwilach
- Za co jestem odpowiedzialna w swoim życiu?
Dominique Loreau, miłośniczka i propagatorka tworzenia list, poleca jeszcze inne wykorzystanie tego narzędzia – do spisywania wspomnień (np. „Moje najpiękniejsze wspomnienia”, „Najweselsze wakacyjne przygody”). W poświęconej sztuce sporządzania list książce „Sztuka planowania” radzi, by robić to bez emocjonalnych rozważań czy westchnień: „Uporządkuj swoje zapiski tak, jak uporządkowałbyś dom, zamieszkany od tak dawna, że już nawet nie wiadomo, co w sobie kryje”. Proces, który się wówczas w nas dokona, Loreau porównuje do układania szpargałów w kredensie czy szafie – każdy drobiazg jest w odpowiedniej szufladzie lub przegródce. Zalecenia autorki zgodne są z filozofią zen, wedle której należy pozbyć się wszystkiego, co zbędne. Nic więc dziwnego, że tworzenie wszelkich list i spisów cieszy się tak wielką popularnością w Japonii. Jej mieszkańcy uważają tę czynność za sztukę zbliżoną do pisania poezji. Przede wszystkim cenią jednak fakt, że rozmaite spisy pozwalają zachować ślad przeszłości bez zbytecznego fizycznego obciążenia (dokumentami w formie papierowej czy fotografiami), jak na przykład w wypadku modnego na Zachodzie scrapbookingu (ręcznie wykonanych albumów, mieszczących zdjęcia, zapiski i inne wyklejanki).
Przykłady list pomagających zachować wspomnienia:
- Zapachy, które przypominają mi dzieciństwo
- Miłości mojego życia. Co pociągało mnie w tych osobach?
- Najbardziej udane wakacje
W przypadku takich list sekretem terapeutycznego pisania jest poddanie się fali skojarzeń i strumieniowi emocji. Niejednokrotnie zapiski poprowadzą nas w zupełnie innym kierunku, niż to założyliśmy, rozpoczynając ćwiczenie, a zamierzony rezultat może być skrajnie odmienny od osiągniętego. Wydawało ci się, że lista książek, które najwięcej cię nauczyły, ogranicza się do ambitnych dzieł Dostojewskiego i Kafki, tymczasem okazuje się, że życiową inspirację znalazłeś w zabawnej historii czytanej dzieciom przed zaśnięciem. Może uświadomisz sobie, że twoje dawne miłości mają ze sobą więcej wspólnego niż myślałeś? Odkrywaj siebie w miarę, jak rozwija się twoja lista, i ciesz się nią tak, jak cieszysz się niespodziankami podczas wakacyjnych wypraw – to, co nieprzewidziane, stanowi często przyprawę, bez której podróżowanie nie miałoby smaku.