Oprah Winfrey z żalem przyznała, że zdaje sobie sprawę, że przez dziesięciolecia przyczyniała się do popularyzacji niezdrowych wzorców odżywiania. Gwiazda amerykańskiej telewizji nie ma złudzeń: jej programy, wywiady i magazyny promowały bycie na wiecznej diecie, co nie pozostało bez wpływu na zdrowie psychiczne i fizyczne milionów ludzi. Dziś jedna z najpotężniejszych kobiet USA bije się w pierś i twierdzi, że był to jeden z największych błędów jej kariery.
Przez całe dekady tak zwana kultura diet – czyli zaszczepianie w ludziach potrzeby ciągłego odchudzania i odmawiania sobie jedzenia – była główną składową przekazu medialnego. Na rynku trudno było znaleźć magazyn kobiecy, którego okładka nie krzyczałaby „nowa dieta cud!” albo „dzięki tym ćwiczeniom schudniesz 10 kilo w tydzień!”. W telewizji emitowano reality shows, w których osoby z nadwagą na oczach milionów widzów głodziły się i odbywały katorżnicze treningi po to, by w finale obwieścić światu swój wielki „sukces” – utratę wagi. Sukces, dodajmy, często okupiony problemami ze zdrowiem i efektem jo-jo. Dziś, na szczęście, coraz więcej platform i osobistości medialnych przyznaje, że kreowanie wśród ludzi tego typu postaw było toksyczne i szkodliwe.
Jedną z osób aktywnie promujących kulturę diet w swoich kanałach medialnych była Oprah Winfrey. Nazywana królową amerykańskiej TV prezenterka wiele swoich programów poświęciła tematowi odchudzania. Krzewiła w nich przekonanie, że dla rozprawienia się z nadwagą i otyłością trzeba sięgnąć po najbardziej drastyczne środki: głodówkę, płynne diety, drogie suplementy, ciężkie treningi.
– Byłam uczestniczką kultury dietetycznej przez 25 lat, na wszystkich moich platformach i w magazynach – przyznała Winfrey w podcaście „Making The Shift: A New Way to Think About Weight”. – W ogromnym stopniu się do niej przyczyniłam. Trudno mi zliczyć, ile zrobiłam programów o odchudzaniu i metamorfoz, które stały się moim znakiem rozpoznawczym, odkąd zaczęłam pracować w telewizji.
Oprah gorzko wspomina szczególnie jeden epizod swojej kariery. W 1988 roku jej program wywołał poruszenie, gdy prezenterka wprowadziła na scenę wagonik z 30 kilogramami tłuszczu – co odpowiadało wadze, jaką utraciła podczas swojej kolejnej diety cud polegającej na przyjmowaniu wyłącznie płynnych pokarmów. Warto w tym miejscu dodać, że prezenterka nie tylko promowała drastyczne odchudzanie wśród swoich widzów, ale także sama padła ofiarą popularyzowanej przez siebie idei bycia szczupłym za wszelką cenę.
– Wysłałam sygnał, że głodzenie się poprzez przyjmowanie płynów jest dobre. Wyznaczyłam też pewien standard wszystkim ludziom, którzy to oglądali – choć tylko ja (nikt poza mną) mogłam mu dorównać. Kolejnego dnia znowu zaczęłam przybierać na wadze – wyznała Winfrey w podcaście.
Choć obecnie gwiazda odżegnuje się od promowania kontrowersyjnych diet, przez niektórych oskarżana jest o coś innego: o reklamowanie słynnego leku hamującego łaknienie, który stworzony został z myślą o osobach chorych na cukrzycę. Amerykanka bez ogródek stwierdziła, że stosuje go wbrew wskazaniom medycznym, jedynie w celu zrzucenia wagi.
– Fakt, że istnieje medycznie zatwierdzony lek na receptę, który pomaga kontrolować wagę i pozostawać zdrowszym, jest dla mnie jak ulga, jak wyzwolenie, jak dar – stwierdziła w wywiadzie dla magazynu „People”.
Złośliwi zauważają, że porzucenie toksycznej narracji o kulturze diet nie oznacza, że swoimi nowymi przekonaniami Oprah Winfrey nie promuje kolejnego szkodliwego trendu: szczupłości na zawołanie dzięki medykamentom stworzonym dla realnie chorujących osób. Jak alarmują specjaliści, moda na tego typu środki spowodowała, że chorzy na cukrzycę często nie mogą kupić stworzonego dla nich leku, ponieważ apteki niemal całe zapasy sprzedają osobom chcącym schudnąć.