Na szczęście w ostatnich latach nasze podejście do chorób psychicznych – choć psychiatrzy namawiają, żeby mówić raczej o kryzysach psychicznych, bo to termin niestygmatyzujący – zmienia się na plus, ale ciągle dla niektórych to temat tabu. Wstydliwy. Zupełnie niepotrzebnie.
Ostatnie lata sprawiły, że nasza psychika musi mierzyć się z wieloma trudnymi wyzwaniami. Ale przecież depresja nie pojawiła się wraz z pandemią. WHO podaje, że w 2020 roku depresja właśnie była drugą najczęściej występującą chorobą na świecie. I przewiduje, że do do 2030 roku będzie pierwszą… W Polsce w 2020 roku chorowało na nią cztery miliony osób. Choć pewnie w rzeczywistości było ich więcej, wiele osób nie zdaje sobie sprawy z tego, że ich problemem jest depresja.
Są i inne niepokojące dane. Co roku ponad 700 tys. osób na całym świecie popełnia samobójstwo. Na ten dramatyczny krok decydują się często młodzi ludzie. W grupie wiekowej 15–29 lat jest to czwarta najczęstsza przyczyna śmierci. W 2021 roku – to dane Komendy Głównej Policji – niemal o jedną piątą wzrosła liczba prób samobójczych. Wśród dzieci i nastolatków w wieku od 7 do 18 lat było ich aż 1339.
W czasie pandemii głośno było o fatalnym stanie polskiej psychiatrii, zwłaszcza jeśli chodzi o opiekę nad dziećmi i młodzieżą. Według danych Naczelnej Izby Lekarskiej jesteśmy na ostatnim miejscu wśród krajów UE pod względem współczynnika psychiatrów na 100 tys. mieszkańców – to 9,2. W 44 proc. szkół brakuje wykwalifikowanych psychologów.
Do stresu wywołanego najpierw przez pandemię, teraz wojnę w Ukrainie dołącza się też „zwykły”, codzienny stres związany z pracą. Według badania „People at Work 2022: A Global Workforce” co piąty Polak przyznaje, że doświadcza w pracy codziennego stresu (22,15 proc.). Częściej codziennego stresu doświadczają Polki (24,45 proc.) niż Polacy (19,92 proc.).
Warto o siebie dbać. Poznać techniki relaksacyjne, troszczyć się o dobry sen, zapewniać sobie odpowiednią dawkę aktywności fizycznej. Ale przede wszystkim jeśli źle się czujemy, jeśli cokolwiek nas niepokoi, wybierzmy się do lekarza. Wizyta u psychiatry to nie powód do wstydu. Odwrotnie – to świadectwo naszej mądrości i dojrzałości.