Istnieje spora różnica między osobą zarozumiałą a kimś, kto jest po prostu niebezpieczny. Czasem jednak jest ona niezwykle trudna do zauważenia. Narcyzi potrafią być męczący, to prawda, ale socjopaci grają w zupełnie inną grę: nie tylko pragną podziwu, ale wręcz perfidnie go wykorzystują. Dobra wiadomość? Ludzie, którzy przekraczają tę granicę, zawsze zostawiają po sobie ślady. I to bardzo konkretne. Warto je znać, bo gdy już wiesz, czego szukać, możesz zauważyć zmianę trybu z egocentrycznego na złowrogi jeszcze zanim spadnie ich maska.
1. Kłamią jak najęci
Socjopatyczna strona tzw. narkopaty (narcopath to termin nieformalny, oznaczający osobę, która łączy cechy narcyzmu i socjopatii) czyni go mistrzem w oszustwie. Taka osoba może kłamać m.in. na temat swojej przyszłości, pracy, finansów, innych ludzi, a nawet rodziny, chociaż prawdopodobnie nie ma ona zbyt wielu bliskich relacji. Socjopaci nie przejmują się bowiem uczuciami, pragnieniami ani potrzebami innych. Ich głównym celem jest osiągnięcie tego, czego chcą, niezależnie od tego, jak bardzo może to zaszkodzić innym.
Czytaj także: „Wiem, co ukrywasz” – jak rozpoznać socjopatę i pozbyć się go z życia?
Często są czarujący i charyzmatyczni, i właśnie dlatego zdobywają uznanie innych i osiągają swoje cele. Potrafią również dobrze grać ofiarę, więc nic nigdy nie jest ich winą (czasem nawet przekręcają wszystko tak, że zaczynamy wierzyć w to, że wina leży po naszej stronie). Zdolność takich ludzi do manipulacji i posługiwania się logiką jest wyjątkowa, jednak badania wykazały, że do wykrycia ich kłamstw wystarczy... odrobina intuicyjnego myślenia.
2. Budują swoją pewność siebie, przekraczając granice innych
Narcyzi z tendencją do socjopatii są próżni, samolubni i skupieni wyłącznie na sobie. Nieustannie potrzebują uznania ze strony otoczenia i często poniżają innych, aby podbudować swoje ego. Są też uzależnieni od bycia w centrum uwagi, nie szanują cudzych granic, a nawet są w stanie łamać prawo i celowo krzywdzić innych, nie patrząc przy tym na konsekwencje. Co więcej, nawet najmniejsza krytyka wywołuje u nich irytację, a do tego zawsze znajdą sposób, aby ukarać tych, którzy go odrzucają. Dlaczego tak jest? Badania nad narcyzmem wykazały, że narcyz, podobnie jak socjopata, nie ma wyrzutów sumienia, jeśli kogoś krzywdzi. I właśnie dlatego takie osoby tak często odnoszą sukces w biznesie, w którym bezwzględne zachowanie jest wręcz pożądane.
Czytaj także: Narcyz nienawidzi krytyki, potrzebuje uwagi, kocha władzę. Lepiej trzymać się od niego jak najdalej – radzi psycholog społeczny
3. Wykorzystują innych tylko po to, żeby zobaczyć ich reakcję
Narcyz potrzebuje akceptacji ze strony innych, socjopata – wręcz przeciwnie. Wykorzystuje innych, ponieważ uważa to za zabawne. Narcyz z kolei wykorzystuje tylko tych, których uważa za zagrożenie. Jeśli masz więc do czynienia z tzw. narkopatą, przestań grać w jego gierki. Tacy ludzie wręcz uwielbiają naciskać na twoje czułe punkty tylko po to, aby móc patrzeć, jak wijesz się z bólu. Co więcej, naukowcy odkryli, że mężczyźni z wyższym poziomem psychopatii „lepiej rozumieją osobowości osób podatnych na wykorzystywanie”.
Czytaj także: „Dom dobry”, czyli Wojciech Smarzowski po raz kolejny pokazuje prawdę, którą wolimy ignorować [Recenzja]
Jeśli masz więc do czynienia z narkopatą, nie podsycaj jego ego i nie wpadaj w jego pułapki. Osoba, która zachowuje spokój i opanowanie, zwykle ma przewagę. Warto też rozważyć umówienie się na spotkanie ze specjalistą, który pomoże ci rozładować frustracje i podjąć racjonalne decyzje co do postępowania z narcyzami, socjopatami lub narkopatami.
Źródło: „People Who Cross The Line From Narcissist To Sociopath Always Have These 3 Sinister Tells”, yourtango.com [dostęp: 27.11.2025]