Za sprawą serialu „Wspaniałe stulecie”, który zdobył popularność na całym świecie, mogliśmy bliżej postać jedną z najbarwniejszych kobiecych postaci – sułtankę Hürrem. Warto jednak pamiętać, że seriale nie odzwierciedlają faktów, a fabuła może toczyć się zgodnie z wizją reżysera. Poznajmy zatem prawdziwą historię sułtanki Hürrem i sprawdźmy, co pokrywa się z serialowym przekazem!
Historycy nie są w pełni zgodni co do pochodzenia sułtanki Hürrem, która początkowo nazywała się Aleksandra Lisowska, a jej przydomek Roksolana znaczył Rusinka. Urodziła się około roku 1505 w państwie Jagiellonów, w pobliżu ukraińskiego miasta Rohatyn. Nie mamy więc wątpliwości co do jej słowiańskiego pochodzenia, jednak o dokładną przynależność – polską, ruską i ukraińską – wciąż toczone są spory i spekulacje. Aleksandra była córką popa Rohantyna, a w wyniku najazdu Tatarów została wzięta do niewoli i sprzedana do tureckiego haremu.
Mimo nieszczęsnego losu Roksolana odnalazła się i w takiej sytuacji, zwracając na siebie uwagę Sulejmana Wspaniałego, który był oczarowany jej osobą. Co było w niej urzekającego? Jak wyglądała sułtanka Hürrem?
Według doniesień miała długie brązowo-rudawe włosy, bladą cerę, duże oczy, a jej garderoba pełna była szlachetnych kamieni.
Weneccy posłowie mieli ją jednak określić mianem „nieładnej”, ale młodej, miłej i dobrze znającej naturę sułtana. Bez względu na to, czy piękno Hürrem było olśniewające, czy polegało bardziej na całokształcie jej osobowości i charyzmy, ewidentnie oczarowała Sulejmana Wspaniałego, który nie tylko oszalał na jej punkcie, ale diametralnie zmienił codzienne przyzwyczajenia. Nadał jej imię Hürrem, co oznacza radość, a fakt, że uczynił ją swoją pierwszą żoną i najważniejszą kobietą na dworze, świadczy o jego głębokiej miłości do Słowianki – nigdy wcześniej nie zdarzyło się, by władca wyzwolił niewolnicę i wyniósł ją na tak wysokie stanowisko.
Hürrem potrafiła bardzo szybko wyeliminować kobiecą konkurencję do tego stopnia, że Sulejman Wspaniały – według niektórych doniesień – na długo przestał sypiać z innymi kobietami. Pozycję Hürrem ugruntowały dzieci – urodziła Sulejmanowi syna Mehmeda, córkę Mihrimah, Abdullaha (który niestety zmarł w wieku trzech lat), Selima, Bajezida i Dzihangira.
Śmierć Hürrem
Na co zmarła Hürrem? Niestety dokładna dokumentacja medyczna nie została zachowana, dlatego wokół śmierci sułtanki krąży wiele spekulacji. Według jednych doniesień zmarła z powodu niewydolności serca, natomiast inne mówią, że zmarła z powodu czerniaka złośliwego. Mimo że nie znamy faktycznej przyczyny, pamięć o Hürrem pozostaje wiecznie żywa, a ona sama stała się symbolem miłości, matki i nowoczesnej, silnej kobiety, która odważnie wspinała się po szczeblach hierarchii.
- Zgodnie z tradycją kobieta, która urodziła Sułtanowi dziecko, zostawała wysłana wraz z potomkiem do jednej z osmańskich prowincji. Nie nastąpiło to tylko w przypadku Hürrem, która pozostała w Stambule do swojej śmierci, na zawsze znajdując się na uprzywilejowanej pozycji.
- Hürrem miała wpływ na politykę i relacje z Polską – według wielu historyków nie działała bezpośrednio, a sprytnie manipulowała Sulejmanem, by osiągnąć swój cel. Prawdopodobnie wspierała zachowanie przyjaznych stosunków z Polską, o czym świadczą (zachowane) jej dwa listy do króla Zygmunta Augusta, a także fakt, że została nazwana jego „siostrą”. Sułtan natomiast zagwarantował pokój z Polską aż do swojej śmierci.
- Hürrem nie tylko była inteligentna, ale także słynęła z intryg. W wyniku jej działań stracono jej największego wroga: wezyra Ibrahima Paszę (który najprawdopodobniej ofiarował ją sułtanowi w prezencie), a także uśmiercono pierworodnego syna Sulejmana – Mustafę, który był idealnym kandydatem do przejęcia władzy po śmierci sułtana.
- Dzięki działaniom Hürrem to jej syn Selim objął panowanie po śmierci Sulejmana Wspaniałego. Niestety nie odziedziczył po matce i ojcu mądrości oraz umiejętności rządzenia państwem.
- Uroda Hürrem była tak wyjątkowa, że niektórzy brali ją za Francuzkę lub Włoszkę.
- Sułtanka znana była ze swojej szczodrości i hojności – fundowała budowy meczetów, a także dofinansowała szpitale oraz przytułki dla ubogich.
Oczywiście Hürrem to niejedyna kobieca postać, która feministycznie dążyła do swoich racji pomimo zdominowanego przez mężczyzn ówczesnego świata. Innym przykładem może być Liwia Druzylla, a jej historia była inspiracją do powstania filmu „Domina”. Więcej na jego temat możesz przeczytać w artykule: „Domina” z Kasią Smutniak – serial o najpotężniejszej kobiecie starożytnego Rzymu.
Czytaj także: tureckie seriale po polsku, które obejrzysz online.